Modeontwerpster Diane von Furstenberg: ‘Ik ben altijd in charge’

Diane von Furstenberg verloor het afgelopen jaar bijna haar bedrijf. Maar de Belgische ontwerpster was altijd een doorbijter. “Nu is het tijd om terug te keren naar wie ik echt ben.”

Eerst verschijnt een bos gekruld haar op het scherm. Dan een gigantisch boekenrek in een elegante, zonovergoten kamer. Een schorre stem: “We hebben hier in Amerika een lange nacht achter de rug. Dat kun je je wel voorstellen.” Het beeld flikkert nog even. Daar is ze: Diane von Furstenberg, live uit Connecticut. “Hi,” zegt ze, “ik ben net op, al was ik al even wakker. Hoe gaat het?” Het is de ochtend na de presidentsverkiezingen. De uitslag is nog onzeker. Donald Trump heeft het beter gedaan dan verwacht, teleurstellend nieuws voor een uitgesproken Democraat als Von Furstenberg.

Hoe gaat het?

“Eerlijk: ik weet het niet. Het is verontrustend. Ik geloof dat Biden kan winnen. Het is mogelijk dat we de Senaat zullen verliezen. Ik denk vooral dat het land moet genezen. We moeten leren om het opnieuw met elkaar te vinden. Ik heb nog altijd vertrouwen in Amerika. Ik weet niet wat ik nog meer kan zeggen.”

2020 was een moeilijk jaar.

“Een jaar van enorme verrassingen, absoluut. Ik had grootse plannen. Ik heb Nieuwjaar gevierd op Paaseiland, ver, ver weg. Van daar ben ik naar Chili gereisd. Vervolgens was er de uitreiking van de DVF Awards, een reeks prijzen die door mijn stichting wordt uitgereikt aan vrouwen die de kracht hebben om te vechten, de moed om te overleven, het leiderschap om te inspireren. Dit jaar ging de prijs naar RBG, Ruth Bader Ginsburg ( de in september overleden Amerikaanse opperrechter van het Supreme Court, red.). We hebben haar gevierd in de Library of Congress in Washington DC: een ontroerend, mooi moment. Kort daarna kreeg ik de Légion d’honneur, uit handen van Christine Lagarde, de voorzitter van de Europese Centrale Bank, aan de Quai d’Orsay in Parijs ( bij de genodigden onder anderen Anna Wintour en Amazon-baas Jeff Bezos, red.). Mijn zoon gaf een groot feest voor mij op de Eiffeltoren en precies een week later is de wereld gestopt met draaien. Ik heb de rest van het jaar grotendeels hier doorgebracht, in Cloudwalk, het buitenverblijf in Connecticut dat ik gekocht heb toen ik 27 was.

Wacht even, ik toon je het zicht uit het raam van mijn studio.” Ze draait haar camera richting tuin; in de dagen na het interview post ze foto’s van een hert en een beer die ze in haar tuin heeft gespot. “Zie je de natuur? Ik heb altijd veel gereisd, zelden langer dan drie nachten achter elkaar in hetzelfde bed geslapen. Ik was voortdurend onderweg. Reizen is geweldig. Maar je kunt ook reizen met een boek.”

DVF ontmanteld

Ze prijst zichzelf gelukkig. Niet iedereen heeft een mooi huis met een grote tuin. En, ook dat nog, een jacht van naar schatting 70 miljoen dollar, de Eos, waarin ze afgelopen zomer enkele weken over de Middellandse Zee heeft gedobberd met haar echtgenoot, miljardair Barry Diller. “Ik ga het woord cadeau niet gebruiken,” zegt ze, “want iets dat in wezen negatief is mag je niet als een cadeau beschouwen. Maar ik moet zeggen dat die opgelegde pauze mij goed heeft gedaan. Ik heb er het beste van gemaakt. Ik heb, nog meer dan anders, diep in mezelf gegraven en daar put ik kracht uit. Ik heb kunnen nadenken. Wat is er belangrijk in mijn leven? En ik heb mijn business geëvalueerd. Is DVF nog wel leefbaar? Heeft mijn zakenmodel nog zin in een wereld die in sneltempo virtueler wordt? Vervolgens heb ik een aantal grote beslissingen genomen. Ik heb mijn business gereset.”

Dat moet pijnlijk zijn geweest. Von Furstenberg heeft haar bedrijf immers grotendeels ontmanteld. DVF verliet Frankrijk en Groot-Brittannië. Het merk sloot ook achttien van de negentien eigen winkels in de Verenigde Staten. Alleen de winkel op de gelijkvloerse verdieping van haar hoofdkwartier in New York blijft over. DVF maakte blijkbaar al jaren verlies, het resultaat van roekeloze expansie en creatieve verwarring: het merk versleet in tien jaar tijd maar liefst vijf ontwerpers en de verkoop ging in dalende lijn. De pandemie was de spreekwoordelijke druppel.

De vraag is nu, schreef The New York Times in juli, of ze haar business kan herstructureren en een faillissement in de Verenigde Staten kan vermijden, haar naam kan bewaren, door deze periode kan raken en genoeg reputatie overhouden om het gezicht te worden van het herstel van de Amerikaanse mode-industrie.

Von Furstenberg zegt dat ze alles heeft overwogen, van een verkoop tot een faillissement. Uiteindelijk is er beslist om het bedrijf te laten krimpen tot DVF opnieuw kan groeien, eventueel onder het leiderschap van haar 21-jarige kleindochter, Talita von Furstenberg. Er werd een overeenkomst gesloten met een Chinese partner over de 38 winkels aldaar en om de ontwikkeling, sourcing en productie van collecties op te volgen. De andere nog resterende winkels, waaronder die van Brussel en Knokke, zijn franchises.

moeiteloze mode

Diane von Furstenberg is een survivor, een doorbijter ook. “Ik besef dat veel mensen iets soortgelijks hebben meegemaakt. Ik voel geen schaamte. I own it. Ik aanvaard wat er gebeurd is. Ik kan niet anders.” Ze heeft zichzelf en haar merk meerdere keren moeten herdefiniëren sinds de vroege jaren zeventig. Haar wikkeljurk – de wrap dress – was een gigantisch succes. Maar nadat ze in de eighties bijna failliet was gegaan, zette ze een stap terug. In 1992 maakte ze een comeback via QVC, het teleshoppingkanaal van Diller. Vijf jaar later gaf ze Diane von Furstenberg een doorstart als luxemerk. Tussen 2006 en ’19 was ze bovendien voorzitter van de CFDA, de Council of Fashion Designers of America.

Hoe kijk je op dit moment naar mode?

“Mode is een weerspiegeling van wie we zijn en van hoe we onszelf willen weerspiegelen. Ik ben nooit naar de modeschool gegaan. Ik heb alles geleerd in de textielfabriek van Angelo Ferretti in Como, waar ik stage heb gelopen: kleur, drukken, jersey, drukken op jersey. Ik heb een jurkje gemaakt, en dat jurkje is een sociaal fenomeen geworden. Ik had dat niet noodzakelijk verwacht of gepland, maar zo is het uitgedraaid. It happened. Mensen zeggen: ze heeft de wrap dress gemaakt, maar in feite was het andersom: de wrap dress heeft mij gemaakt. Daar heb ik op verder gebouwd. Mijn mode is moeiteloos, easy, on the go. Kleur, prints. Een DVF-jurk moet de beste vriend in je kleerkast zijn. Nu, met de pandemie, keren we in zekere zin terug naar de kern. Mode is wat ik doe, it’s what I know how to do. Maar je mag niet te ver gaan. Je moet jezelf blijven. Ik heb door de jaren heen met verscheidene creatief directeurs gewerkt, en die wilden altijd veranderen waar DVF voor staat. Nu is het tijd om terug te keren naar wie ik echt ben.”

Wil dat zeggen dat je op dit moment zélf creatief directeur bent?

“Nee, ik werk opnieuw met de beste die ik in al die jaren heb gehad, Nathan ( Jenden, red.). Hij is teruggekomen.”

We kunnen dus nog wel degelijk collecties verwachten?

“Jazeker. Ik heb nog twee winkels in België. Mijn schoonzus heeft de zaak in Brussel, en Brussel is waar ik vandaan kom. Dat blijft toch belangrijk.”

Heb je nog een persoonlijke band met Brussel?

“Meer dan ooit, op een rare manier. Ik ben er als jong meisje vertrokken. Ik ben geregeld teruggekeerd. Ik prijs mezelf gelukkig dat ik in Brussel naar school ben gegaan. Je eerste schooljaren bepalen de rest van je leven en mijn opleiding was heel erg Belgisch. We kregen ook elke dag Nederlands, tevergeefs.”

gebruik jezelf

Diane von Furstenberg vertelt dat ze tijdens haar lockdown een boek heeft geschreven. Geen memoires, zoals The Woman I Wanted To Be van een paar jaar geleden. “Het is een heel klein boekje. Het heet Own It. Wacht, ik zoek de drukproef.” Even later: “Ik gebruik vaak aforismen, mijn mantra’s. Een uitgever stelde voor om ze in een boek te verzamelen. Het was de bedoeling om er iets lichts en vrolijks van te maken. Frivool, weet je wel. En toen, door corona, werd het plots een ernstiger boek, met 250 woorden die een bijzondere betekenis voor me hebben.”

Own It: The Secret To Life komt uit in maart, bij uitgeverij Phaidon. In die periode zou ook haar collectie woonaccessoires voor H&M Home in de winkels moeten liggen. Own it kreeg een gastrol, als slogan op een kussentje. “De collab met H&M Home heeft betrekking op het huis, op een moment dat we allemaal thuis moeten blijven. We hebben de foto’s voor de campagne hier gemaakt. Mijn portret hebben we in de garage gefotografeerd, zonder make-upartiest of kapper.”

Is dat de toekomst van DVF? Samenwerken met andere merken?

“Ik wil voortaan zo dicht mogelijk bij de kern blijven. Dus ja, in zekere zin is dit een voorbeeld van wat we gaan doen: producten ontwerpen die passen in het raam van DVF. DVF is bijna vijftig jaar oud, ik ben ermee begonnen in 1972. Ik heb een iconisch product – de wrap dress – en een gigantisch archief met prints. Daarnaast bestaat er ook een heel nauwe band tussen DVF en verscheidene generaties vrouwen.

Ik ben jong begonnen. Ik heb mijn leven geconcipieerd terwijl ik mijn bedrijf concipieerde, en dus zijn mijn leven en mijn business altijd heel erg gelinkt geweest. En als ik zeg: mijn leven, dan gaat het niet zozeer over mijn eigen leven als over het leven van een vrouw in charge, die vervolgens kleren is gaan ontwerpen voor vrouwen in charge ( een kasjmieren trui met opschrift ‘in charge’ is te koop op de website van DVF voor 483 euro en DVF gebruikt de hashtag #incharge als een platform om vrouwen te helpen, red.). Ik wil graag zoveel mogelijk delen, zeker nu ik een oudere vrouw ben: mijn ervaringen, mijn connecties, alles wat ik heb geleerd. Zodat andere vrouwen de vrouw kunnen worden die ze willen zijn, net zoals ik de vrouw ben geworden die ik wilde zijn.”

Je poseerde onlangs in badpak voor een selfie. Was dat ook inspirerend bedoeld?

Ze klinkt verbaasd. “Waar heb je die foto gezien? Oh, op Instagram. Mijn privéaccount is een soort dagboek. Ik vind het belangrijk om… Kijk, ik ben misschien 73, maar ik zwem anderhalf uur per dag. Ik doe niet aan plastische chirurgie. Mijn lichaam is nog redelijk… Ik gebruik mezelf. Als je jezelf gebruikt, en je ervaringen, om anderen te inspireren, dan is het goed, vind ik. Was je geschokt door die foto?”

Nee, ik vond het een mooie foto.

Ze lacht. “Er gaat niets boven de waarheid, oké? De belangrijkste relatie in je leven is de relatie met jezelf, zeg ik altijd. Als die relatie goed zit, is elke andere relatie een plus. Als ik het heb over ‘ own it‘ of ‘ in charge‘ zijn, dan is dat niet agressief bedoeld. Own who you are, practice the truth. Kom op voor jezelf en doe je best.”

Kun je je DVF voorstellen zonder Diane von Furstenberg?

“Je bedoelt: het label zonder de persoon? Op het moment dat het einde van je leven dichterbij komt, denk je al wat vaker na over je nalatenschap. Je kinderen en je kleinkinderen, de mensen die je hebt kunnen helpen, alles wat je achterlaat. Je werk is daar een onderdeel van. Ik heb een big body of work, hier, in deze kamer. Ja, ik hoop dat DVF doorgaat. Talita is erg geïnteresseerd.” Von Furstenbergs kleindochter ontwerpt sinds vorig jaar capsulecollecties voor DVF.

“Ik ben dankbaar dat ik een mooi leven heb kunnen leiden. Niet alles is een succes geweest. Ik heb nu en dan gefaald. Het is een leven met ups en downs, zoals elk leven. Maar ik heb wel altijd zelf mijn koers gekozen. Ik ben altijd in charge geweest.”