Belgisch ontwerper Christian Wijnants wint Europees gedeelte International Woolmark Prize

Wij wisten Christian Wijnants te strikken voor een gesprek over zijn relatie met wol en zijn winnend ontwerp voor de International Woolmark Prize.

De Belgische ontwerper Christian Wijnants heeft het Europese gedeelte van de International Woolmark Prize gewonnen. De jury, waarin onder meer Alber Elbaz, Alexandra Schulman en Giles Deacon zetelden, vond zijn ontwerp getuigen van bijzonder veel integriteit. In februari neemt Wijnants het op tegen de winnaars van de andere regio’s op de Londen Fashion Week.
De International Woolamark Prize kent een rijke geschiedenis die ontsproten is aan de vorming van het Internationale Wol Secretariaat in 1936, een voorloper van het Australian Wool Innovation van vandaag. Het IWS zette zich in om de verscheidenheid van (Australische) wol te promoten door ieder jaar een prijs uit te rijken aan een ontwerper die erin slaagde die diversiteit en moderniteit van wol in de kijker te zetten. In 1954 vond een fashionfotoboekmoment plaats toen een jury die onder meer bestond uit Christian Dior, Hubert de Givenchy en Pierre Balmain de piepjonge Karl Lagerfeld (toen 21) en Yves Saint Laurent (destijds amper 18) tot winnaars kroonden.

Toen wol in de jaren ’60 concurrentie kreeg van synthetische stoffen riep het Secretariaat het Woolmark kwaliteitslabel in leven. Vandaag de dag is het Woolmark logo over de hele wereld bekend en werkt het samen met verschillende ontwerpers en retailers om de Australische merinowol te promoten. Een manier is via de herlancering van de prestigieuze wolprijs in 2008, voortaan de International Woolmark Prize gedoopt.

Voor de editie van 2012 hebben 15 deelnemende landen maar liefst 70 afgevaardigden gestuurd om deze eer aan hun cv te mogen toevoegen. De finalisten moesten 6 volledige outfits schetsen waarvan de ontwerpen voor 80% uit merinowol moesten bestaan. Een uitgewerkt ontwerp werd, samen met een uitgebreide voorstelling van de ontwerper’s inspiratiebronnen, beoordeeld door een internationale jury. Voor de Europese selectie bestond die jury uit niemand minder dan Alexandra Schulman, hoofdredactrice Britse Vogue, Christiane Arp, hoofdredactrice Duitse Vogue, Tim Blanks van Style.com, Giles Deacon, Dan en Dean Caten van Dsquared² en Alber Elbaz, artistiek directeur van Lanvin.

Flanders Fashion Institute zond Christian Wijnants om de Belgische eer hoog te houden. De 34-jarige ontwerper, die al als tweedejaars modestudent gespot werd door de Knackweekendredactie, werkte onder meer voor Dries Van Noten en Angelo Tarlazzi waarna hij in 2001 aan een eigen label begon. Zijn collecties zijn meestal doorspekt van hoogstaand breiwerk, natuurlijke vormen en gebalanceerde kleuren. Wijnants bleek dan ook de perfecte kandidaat voor deze Woolmark uitdaging. Uit een groep van 17 finalisten uit elf landen werd Wijnants gekozen als Europese winnaar. Tussen zijn presentatie aan de jury en de prijsuitreiking door wisten wij Wijnants even te strikken voor een gesprek.

Jij bent uiteraard heel vertrouwd met wol en breien, was deze wedstrijd dan nog een uitdaging? Christian Wijnants: “Ja, natuurlijk wel. De bedoeling was iets te creëren dat voor 80% uit wol bestond. Sommige andere ontwerpers hebben daar leder of zijde aan toegevoegd maar ik heb mezelf opgelegd enkel bij die wol te blijven. Ik ben vertrokken vanaf één witte wollen draad en heb al mijn stuks vanuit dat concept uitgewerkt en vormen ontwikkeld die vanuit die ene draad zijn afgeleid.”

“Het silhouet dat ik vandaag gepresenteerd heb is dus ook uit één draad opgebouwd. Ik ben heel fijn begonnen onderaan om dan naar boven toe meer en meer draden toe te voegen zodat het van fijn naar dik ging. Het is allemaal met de hand gebreid en vormt in feite één geheel zonder naden. De bedoeling was om niet alleen te laten zien wat je allemaal met wol kan doen, maar ook wat je allemaal kan doen met de basis witte draad. Ik heb op voorhand veel geëxperimenteerd, ook met kleuren. Het stuk dat je nu ziet heb ik gekleurd via de tie-dye techniek, die vandaag weer heel vaak op denim en katoen wordt toegepast, maar het gaat dus ook perfect met wol.”

Je zegt dat heel je stuk met de hand gebreid werd; wordt dat nog veel gedaan? Bestaan daar tegenwoordig geen machines voor?
Christian Wijnants: “In de mode-industrie wordt er nog vaak met de hand gewerkt, hoor. Zo houden we die ambacht ook in ere en bovendien kan je vanaf een bepaalde dikte niet meer werken met machines. Ik vind stukken die met de hand gebreid worden ook veel uitdagender; je hebt zoveel meer mogelijkheden en technieken.”

Knitwear staat vaak centraal in jouw collecties, ook voor de zomer. Wat trekt jou zo aan in die techniek? Christian Wijnants: “Zoveel; de vormen die je ermee kan creëren, de ambachtelijke geschiedenis,… Bovendien werkt breien heel ontspannend, het is een heel andere ervaring dan achter een naaimachine zitten bijvoorbeeld. Breien is een techniek waar je alle kanten mee uit kan. Er zijn verschillende materialen waarmee je kan werken en veel soorten steken waardoor knitwear sowieso ontzettend divers is.”

“Het vormelijke van breiwerk maakt het voor mij zo boeiend. Je ziet de vormen en volumes echt ontstaan tussen je handen, een beetje zoals met de moulage- en drapagetechniek. Met knitwear kan je echt heel driedimensioneel gaan werken rond het lichaam. Het is ook een beetje spannend hé, het breien; je weet nooit exact waar je zal uitkomen.”

Is het dan niet moeilijk om zo’n driedimensioneel idee te vatten op papier, op je ontwerptafel? Christian Wijnants:”Het is inderdaad een andere manier van ontwerpen; een simpele schets zal nooit weergeven hoe het er in het echt zal uitzien, terwijl bepaalde andere ontwerpers net gaan proberen hun 2D-ontwerp zo dicht mogelijk te benaderen. Een schets dient voor mij meer als richtingaanwijzen waarmee ik ga experimenteren en uitproberen. Ook aan dit stuk zijn enkele proefmodellen vooraf gegaan.”

“Je kan niet volledig beheersen hoe het zal uitdraaien want uiteindelijk wint het materiaal het van je schets en dat moet je respecteren. Ik vind sowieso dat het blindstaren op een tekening of een ontwerp, niet echt een fijne manier van werken is. Ik voel het materiaal te graag. Ik probeer liever verschillende dingen uit en door te testen kom ik uiteindelijk tot iets waar ik tevreden mee ben. Ik zie mijn stuk dan ook meer als een sculptuur, een geheel dat organisch is ontstaan en waardoor ik me volledig heb laten leiden door die ene draad.”

Wol heeft nog altijd die reputatie van een natuurlijk en dus milieuvriendelijk materiaal te zijn; vind je dat een belangrijk aspect? Christian Wijnants: “Ja, toch wel. Natuurlijke materialen en organische vormen trekken mij het meeste aan. Ik zal nooit te hoekige schouders maken of scherpe lijnen tekenen. Dat trekt zich door naar alles in mijn leven; ik val bijvoorbeeld niet op vrouwen die niet natuurlijk ogen. Dat hoeft daarom niet een verwilderd iemand te zijn hé. (lacht)”

“Net de combinatie van puurheid gemixt met wat hedendaagse invloeden kan boeiend zijn. Dat is ook wat me zo aantrekt in wol; het is een heel gesofisticeerd en kwaliteitsvol materiaal dat zijn vaste waarde heeft in de modewereld en de wintercouturecollecties, maar tegelijkertijd heel puur, rauw en toegankelijk is.”

Over toegankelijk gesproken; de winnende collectie zal verkocht worden in onder meer Harvey Nichols en Bergdorf Goodman. Hoe commercialiseerbaar is jouw ontwerp en vooral: wie zie je het dragen? Christian Wijnants: “Ik ontwerp nooit met een bepaalde vrouw of een bepaald marktsegment in het achterhoofd. Dat zou in mijn geval ook stom zijn, want mijn collecties worden zowel in Scandinavië als in Amerika als in Japan verkocht. Mijn kleding wordt dus gedragen door heel veel verschillende vrouwen en dat maakt het net interessant. Ik heb vandaag natuurlijk wel net de highlight in mijn collectie gepresenteerd dus moest ik winnen is het ook niet zeker of ik net dit stuk in productie zal brengen; dat zal in overleg wel beslist worden. Maar over het algemeen probeer ik toch kleding te ontwikkelen waarin veel vrouwen zichzelf goed voelen en zichzelf kunnen herkennen en dat op zich is een uitdaging.”

De Woolmark Prize is onder meer in het leven geroepen om de merinowol terug in de kijker te zetten; is wol dan ooit verdwenen? Christian Wijnants: “Nee, dat niet, maar het is wel interessant om te laten zien wat je allemaal met wol kan doen. Ik denk dat alle ontwerpers vandaag hebben proberen wegsturen van het klassieke, van het cliché en iets vernieuwends hebben proberen brengen.”

Dus weg van de oubollige kriebeltruien met andere woorden? Christian Wijnants: “Dat is net het punt; merinowol is een ongelofelijk zacht en aangenaam en leent zich tot verschillende verwerkingen. Het is een rijk materiaal dat ook meer verdient dan een saaie trui of een doodgewone platte steek en ik denk dat we daar vandaag wel in geslaagd zijn.”

Meer dan geslaagd, zo blijkt. De jury was verrukt door Wijnants’ ontwerp, die als Europese winnaar uit de bus kwam en een geldprijs van 50.000 dollar (zo’n 41.000 euro) in ontvangst mocht nemen. Over een half jaar neemt hij het op tegen de winnaars van de Verenigde Staten, China, Australië en India in een strijd om de eer, 100 000 dollar en een collectie die onder meer bij Harvey Nichols, Bergdorf Goodman en 10 Corso Como verkocht zal worden. De uiteindelijke winnaar zal op de Londen Fashion Week in februari bekend gemaakt worden.

Katrin Swartenbroux