‘Als ik mijn lijf niet kan veranderen, dan misschien mijn jurk wel’

We hebben allemaal kleren die we niet kunnen loslaten. Voor mij is dat een jurk die ik vijftien jaar geleden kocht bij Topshop in Londen. Het is een simpel zwart ding tot over de knie met gestoffeerde knopen. Niks bijzonders zou je denken, en al zeker niet duur, maar als ik hem aanheb, voel ik me net Brigitte Bardot. De jurk hangt intussen al vijf jaar ongedragen in mijn kast. Ik pas er niet meer in, maar hem wegdoen kan ik niet.

De kleren die we bezitten, of we ze nu nog dragen of niet, doen meer dan wat kastruimte innemen. Ze hebben een verhaal. Dat is ook wat de nieuwe Netflix-serie Worn Stories laat zien . De achtdelige documentaire gebaseerd op de bestseller van Emily Spivack uit 2014 gaat over de kleren die we koesteren en wat ze voor ons betekenen. ‘Een kast is een archief van herinneringen en ervaringen’, zegt Spivack in Vogue. ‘Gebeurt er iets als je een stuk draagt, dan krijgt het zoveel meer betekenis.’

Hetzelfde idee schuilt achter Loved Clothes Last (2021), het nieuwe boek van Orsola de Castro, waarmee ze zich profileert als de anti-Marie Kondo. Zij pleit voor radicaal bewaren in plaats van ontspullen. ‘Het enige tegengif tegen de wegwerpcultuur is om bij te houden. Ik ben dus een obsessieve bewaarder’, zegt ze in haar boek. Zelf verstopt ze kleren in een zak onder haar bed, omdat ze niet meer passen, of de trends en haar smaak veranderen. ‘Als ik ze na een paar jaar weer bovenhaal, herontdek ik altijd nieuwe dingen.’ Een beetje als winkelen in je eigen kleerkast.

Orsola de Castro is activist, voormalig designer en medeoprichter van Fashion Revolution, de non-profitorganisatie die ontstond na de Rana Plaza-ramp in Bangladesh, waarbij 1135 mensen het leven lieten. Eerder dit jaar publiceerde ze Loved Clothes Last dat mensen moet helpen om beter zorg te dragen voor hun kleren en voor de planeet. ‘Want het gaat evenzeer over het herstellen van het systeem als over het herstellen van kleren’, zegt ze. Het boek staat vol met onthutsende cijfers, zoals elke Europeaan die jaarlijks elf kilo textiel weggooit, maar ook met handige was- en naaitips om het leven van je kleren te verlengen.

Wie houdt van zijn kleren, draagt er ook beter zorg voor. Ongeacht of ze nu van Topshop komen of van een of ander designermerk. ‘Want,’ zo stelt De Castro in haar boek, ‘als je koopt uit liefde, en niet zomaar omdat het goedkoop was, is elk kledingstuk in je kast het waard om te herstellen.’

Als ik naar opruimgoeroe Marie Kondo had geluisterd, dan was de kans groot dat nu iemand anders in mijn jurk zou rondlopen. Of erger, dat hij ergens op een afvalberg zou zijn beland. Ik ben blij dat ik hem al die jaren heb bewaard. Niet dat ik geloof dat hij ooit nog zal passen, en dat is prima zo. Als ik mijn lijf niet kan veranderen, dan misschien mijn jurk wel. Volgende week heb ik een afspraak met een professionele naaister, die hopelijk mijn geliefde jurk een maatje groter kan maken. Want wie wil zich nu niet, al is het maar heel even, Brigitte Bardot wanen.