Een olympisch contract is dé gedroomde pr-stunt. Voor Swatch, dat op de Spelen alle resultaten meet en verspreidt, is het ook de spannendste opdracht uit zijn jonge geschiedenis. De Grieken hebben het de Zwitserse spitstechnologen niet makkelijker gemaakt.

Vergelijk het met 28 wereldkampioenschappen, allemaal op hetzelfde moment, op 38 verschillende locaties.” Bij Swatch worden dezer dagen schietgebeden gepreveld. “De Olympische Spelen zijn een enorme uitdaging”, zegt Swatch-president Michele Sofisti. “We hebben de mensen, de ervaring, de knowhow en de middelen om correcte resultaten voor te leggen bij elke wedstrijd. De Spelen zijn het ultieme sportevenement, de atleten rekenen op ons.”

De verantwoordelijkheid van Swatch is inderdaad enorm : 17 dagen lang zal het Zwitserse bedrijf niet alleen instaan voor de tijdwaarneming en het scoreverloop bij elke competitie, maar ook voor de weergave van de tussentijdse en definitieve resultaten op de verschillende wedstrijdlocaties. Bovendien steunt ook het simultaan doorsturen van data naar de internationale media en het internet grotendeels op Swatch. Het is de eerste keer in de geschiedenis van de Spelen dat al die taken op dezelfde schouders rusten en daarmee leidt elke betwisting hoe dan ook naar Swatch, op wiens gegevens de arbiters steunen.

Langetermijncontract

Al maandenlang worden vanuit Zwitserland tonnen mate- riaal verscheept naar Athene : startblokken met elektronische snufjes, transponders, speedguns, digitale camera’s, shot clocks, computers en honderden kilometers kabel uiteraard. Helemaal van nul moest Swatch overigens niet beginnen : het moederhuis van de plastic uurwerken, de Swatch Group, is al langer betrokken bij het gebeuren. Zo werden reeds op de Spelen van 1932 in Los Angeles Omegastopwatches gebruikt bij atletiekwedstrijden.

In februari 2001 resulteerde de jarenlange samenwerking in het eerste langetermijncontract uit de geschiedenis van het Internationaal Olympisch Comité ( IOC). Dat contract, met een geschatte waarde van 150 à 200 miljoen dollar, maakt van de Swatch Group de official timekeeper en results service partner van alle Olympische Spelen tot 2010, te beginnen met die in Athene, de winterspelen in Turijn (2006) en de zomerspelen in Beijing (2008). Dat laatste evenement past mooi in het businessplan van de Swatch Group, die de komende jaren alles op alles zet om China, de groeimarkt bij uitstek, te veroveren.

Met langetermijncontracten wil het IOC zoveel mogelijk materiaal en knowhow van de ene naar de andere Spelen doorsluizen. Voor Athene stelde het IOC een IT-consortium aan waartoe naast Swatch ook Xerox (printapparatuur), Eastman Kodak (camera’s en badgeapparatuur), Sun en Dell (servers), Samsung (mobiele telefoons) en OTE (networking) behoren. Aan het hoofd van het samenwerkingsverband staat het Amerikaanse technologiebedrijf SchlumbergerSema, dat in het Technical Operations Center in Athene 130 mensen vestigt. Die moeten ervoor zorgen dat alle IT-systemen en ruim 10.000 computers naadloos op elkaar aansluiten. Deze apparatuur omvat onder meer de Swatch-technologie voor de tijdwaarneming, de datavoorziening naar commentatoren, de media en het internet, de olympische nieuwsdienst van het IOC en het accreditatiesysteem, aangesloten op internationale databanken van politie- en veiligheidsdiensten.

Talloze back-upsystemen

ndertussen hebben de technici bij Swatch andere zorgen. Het geplande bezoek van de wereldpers aan het prestigieuze project werd afgeblazen. Het bedrijf investeert nochtans zwaar in de Olympische Spelen – voor

werd 120 miljoen dollar opgehoest, nu spreken welingelichte bronnen over “een pak meer”. In het zenuwcentrum in Corgémont, nabij Bern, werkten de afgelopen maanden niet minder dan zeventig ingenieurs, IT-specialisten en grafici aan meetinstrumenten, scoreborden en computersoftware voor de Spelen.

Naarmate de moderne competitiesport hogere eisen stelt en sportevenementen met steeds meer drama en detail de wereld rondgaan, vergt tijdwaarneming immers nieuwe instrumenten. Voor Athene ontwikkelde Swatch spitstechnologie, van fijngevoelige touchpads voor de zwemcompetitie, tot vijftig gloednieuwe plasmaschermen. Die zullen bij indoorwedstrijden de prestaties en achtergrondinformatie van de verschillende deelnemers weergeven. Ter plaatse zullen driehonderd technici garanderen dat Swatch zijn opdracht probleemloos vervult. Zij moeten alle meetapparatuur ijken en afstemmen, om de nauwkeurigheid en betrouwbaarheid van de resultaten te verzekeren, de informatievoorziening coördineren en vooral talloze back-upsystemen voorzien. Ook als meetapparatuur of cruciale computers het laten afweten.

“Vergelijk het met een vliegtuig”, zegt Bruno Grande, hoofd sportsponsoring op de marketingafdeling van de Swatch Group. “Een vliegtuig heeft altijd drie of vier back-upsystemen. Wij werken met dezelfde normen. Zo worden in sommige gevallen elektronische metingen aangevuld met digitale beelden van high speed-videocamera’s. Het kan gewoon niet dat we de afspraak met de 100 meter of welke andere wedstrijd ook missen. Het is dan of nooit, een wedstrijd kan niet worden overgedaan.”

Voorbereid op rampscenario

En wat als Athene plots zonder elektriciteit komt te zitten ? Begin juli bleek nog dat een dergelijk scenario niet kan worden uitgesloten. De daarop beloofde noodgeneratoren voor vitale IT-systemen en extra elektriciteitsstations nemen de onzekerheid niet weg. “Elk individueel toestel heeft een back-up, zodat we zelfs in het ergste geval enkele uren kunnen blijven functioneren. Een elektriciteitspanne zou de Olympische Spelen mateloos compliceren, maar er wordt rekening mee gehouden,” aldus Grande.

De Grieken hebben de zaken immers niet makkelijker gemaakt. Denk maar aan de inmiddels beruchte achterstand van het organisatiecomité in de constructiewerken. Zo weten we sinds eind juni dat de 341 miljoen dollar kostende werken aan het hoofdstadion pas enkele dagen voor de openingsceremonie op 13 augustus voltooid zullen zijn. Verschillende andere sportfaciliteiten, zoals de spectaculaire Velodrome voor de wielerwedstrijden of het zwembad (zónder het geplande dak), werden pas de voorbije weken opgeleverd. De bijna twintig doden die tijdens de bouwwerken vielen, een triest record in de recente Olympische geschiedenis, voedt het vermoeden dat in de laatste fase hoeken werden afgesneden.

Daardoor is niet alleen twijfel gerezen over het functioneren van de veiligheidsvoorzieningen, waarvoor Griekenland maar liefst 1,2 miljard dollar uittrok. Ook voor het testen van de tijdwaarneming en informatievoorziening is kostbare tijd verloren gegaan. Voor Sydney 2000, waar de sportinfrastructuur eerder voltooid werd, hadden de verschillende IT-leveranciers bijna een jaar de tijd voor testprogramma’s. In Athene waren begin april slechts 24 van de 39 olympische locaties afgewerkt. Bovendien zullen de meeste daarvan pas tijdens de Spelen zelf voor het eerst gebruikt worden.

Hoog real time-gehalte

Dat geldt ook voor veel van de gloednieuwe technologie die Swatch aanwendt : elektronische contactstrips die tot op 1/1000ste seconde de tussentijden meten bij wielerwedstrijden, radarpistolen om de snelheid te registreren tijdens het beach-volleybal, infraroodstralen bij atletiekwedstrijden… De waaier is eindeloos. Bij de mountainbikecompetitie vangen antennes doorheen het parcours signalen op van zenders die op de fietsen gemonteerd worden. Daardoor kan de positie van de verschillende deelnemers gevolgd worden op de scoreborden en kan het grote publiek de wedstrijd ook on line beleven. Het real time-gehalte van de verslaggeving wordt overigens indrukwekkend. Zo zullen tussentijden bij zwemwedstrijden meteen de hele wereld rondgaan, dankzij elektronische sensoren in touchpads onder water. En ondertussen zal Swatch de beschikbare gegevens onophoudelijk aanvullen met achtergrondinformatie en statistieken. Secondewerk waarbij zweetpareltjes gegarandeerd zijn.

Vertraging grootste probleem

Een vuurdoop worden de Spelen niet helemaal, zegt Grande : “Alle apparatuur moet aan de normen en testen van de internationale sportfederaties voldoen. Vaak is onze technologie trouwens preciezer dan officiële resultaten vereisen.” Het grootste probleem ligt vooral in de vertraging die ook de installatie van alle apparatuur heeft opgelopen en het foutloos coördineren van de ganse IT-infrastructuur. In sommige gevallen moest reeds aangebracht en getest materiaal weer verwijderd worden, om de afwerking van de infrastructuur toe te laten. Volgens Grande is de basis nu overal “min of meer” aanwezig, maar zullen scoreborden en andere kleinere apparaten in sommige gevallen slechts op het laatste moment kunnen worden aangebracht.

“Alle Olympische Spelen kennen vertragingen in de voorbereiding”, relativeert Grande. “Dat is onvermijdelijk bij zulke grote projecten. In onze planning waren problemen met de infrastructuur ingerekend. Van zenuwachtigheid wil hij niet spreken : “Dat past niet in onze gedragscode. We zijn ons bewust van de taak, maar we zijn het gewend onder hoogspanning te werken.” En de Grieken ? “Die pakken alles op hun manier aan, kalmpjes.” n

Tekst Wim Denolf

Er is niet alleen twijfel gerezen over het functioneren van de veiligheidsvoorzieningen, ook voor het testen van de tijdwaarneming en informatievoorziening is kostbare tijd verloren gegaan.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content