Zuiderziel heet het nieuwste boek van Rick de Leeuw, een verzameling portretten, gedachten en gedichten “als een genereus met drank en spijzen gevulde tafel op een zwoele zomeravond”, zoals het op de achterflap heet. Op de cover : De Leeuw met die wonderlijke huskyogen van hem en een natuurlijke grijze haardos, zoveel gedistingeerder dan zwartgeblakerd à la Eddy Wally.

“De tijd. Is er iets anders, mevrouw ?” mijmerde de man tijdens het interview dat ik ooit van hem afnam. Een retorische vraag die ik sindsdien bij voorkeur ’s morgens vroeg met de nodige pathos aan mijn verfrommelde spiegelbeeld stel, vooral als ik de vorige avond wat te zwaar getafeld heb. Gulzig leven, er valt veel voor te zeggen. Frikadellenkoek uit de oven, Haspengouwse peertjes met aardbeiensaus en een warme appelbeignet, zoals Gabriëlle van kasteel Bellevue de schrijver in het boek voorschotelt. En een likeurtje toe, ze stookt niet voor niets haar eigen kersenjenever.

Gulzig leven, dat is ook : een abonnement op een krant nemen omdat je er kopjes van Pedro Almodóvar bij krijgt. Deze zuiderziel voelt zich op slag een beetje Penelope Cruz als ze van een espresso in een Tacones lejanos-kopje nipt. Maar een noordelijk mens moet zijn grenzen kennen, zoals ik aan den lijve ondervond. Neem nu die serranoham in het reclameblad van de Aldi waar mijn oog op viel. Niet meteen lifestyle, ik weet het, maar niets menselijks is mij vreemd. Het idee alleen al deed me watertanden : zo’n Iberische ham in de keuken, waarvan ik naar believen plakjes kon afsnijden, dat is toch de beste remedie tegen de winterblues ? Ik had beter moeten weten : zes kilo serrano mét bot, dat is een hoop zwijn om te verslepen. Bovendien zat het beest in een doos die mij hard deed denken aan de gitaarkist uit El Mariachi, die waarin de moorddadige drugsdealer een arsenaal wapens transporteert. Uitgepakt zag de puerco er heel erg dood uit, dat zielige pootje was er voor mij te veel aan.

In Spaanse jamoneria’s hangen ze zo’n bout aan een haak in het plafond. Of zetten ‘m in een klamp op de toog. Maar hoe bewaar je zo’n ding in een modale keuken ? Een inderhaast opgezette constructie met oogschroeven en een horizontale bezemsteel viel in duigen toen de bezemsteel doormidden knapte.

“En hoe wil je dat beest te lijf gaan ?” vroeg mijn partner, terwijl hij somber met een bot vleesmes in de dikke vetlaag prikte. Wat volgde, leek nog het meest op een scène uit een film waarin een chirurgijn een amputatie zonder verdoving uitvoert. Gelukkig hoefde het slachtoffer niet dronken gevoerd te worden. Lekker was ze wel de ham, vooral met een flesje rioja erbij. Maar wel allebei drie keer wakker geworden van de grote dorst die nacht. Toen ik de volgende morgen in de spiegel keek, wist ik : we moeten dringend een Spaans feestje geven. Vooral omdat zelfs de mussen op het terras de Iberische spekrestjes niet blijken te lusten. Die denken aan hun cholesterol of misschien zijn ze wel moslim. Hoeveel zuiderzielen zouden er nodig zijn om één jamón Ibérico soldaat te maken ? Misschien moesten we Rick de Leeuw maar eens uitnodigen.

Zuiderziel, Rick de Leeuw, Nijgh & Van Ditmar, 224 p, 17, 50 euro, ISBN 978-90-388-9301-3.

Linda Asselbergs