De sympathieke mannelijke collega leunt comfortabel achterover in zijn bureaustoel en besluit met een beetje leedvermaak : “Nu kunnen jullie het toch niet op de mannen steken.” Voor ons ligt The International Herald Tribune van 1 februari, met op de voorpagina de straatprotesten in Egypte, maar ook op de één : een artikel over Wikipedia, in de interessante reeks The female factor. Die serie neemt de rol van vrouwen in de eenentwintigste-eeuwse ontwikkelingen onder de loep. Blijkt dat vrouwen absoluut geen rol van belang spelen bij de bekende online encyclopedie. Wikipedia is tien jaar geworden en kan fantastische realisaties voorleggen. Miljoenen artikelen in meer dan 250 talen. Maar meer dan cijfers kunnen aantonen, ligt het succes van Wikipedia in de algemene vertrouwdheid met de site. Nauwelijks een decennium oud en we kunnen ons bijna niet meer voorstellen waar we vroeger iets opzochten. Dat is opmerkelijk, Wikipedia werkt niet met professionals, maar met geïnteresseerde amateurs. Wie over een thema iets weet, kan een bijdrage schrijven. Dat doen dus weinig vrouwen (al kun je het hier niet over een glazen plafond hebben).

Volgens studies, geciteerd in The International Herald Tribune, is nog geen vijftien procent van de auteurs bij Wikipedia een vrouw. Sue Gardner, de directeur van de Wikimedia Foundation die Wikipedia runt, zit volgens de krant verveeld met dat cijfer. Ze wil het opkrikken tot 25 procent tegen 2015. De lage participatiegraad van vrouwen wordt verklaard door de mannelijke computerwereld waaruit Wikipedia groeide en door de obsessieve weetjesmanie, die een typisch mannelijke eigenschap zou zijn.

Maar Gardner is natuurlijk niet op zoek naar “diversiteit omwille van de diversiteit” : ze wil een zo goed mogelijke encyclopedie. U vraagt zich misschien af of het dan wat uitmaakt dat een bijdrage door een man dan wel door een vrouw is geschreven ? Toch wel, voor de keuzes van de onderwerpen en het belang dat eraan gehecht wordt. In The Herald Tribune wordt het voorbeeld aangehaald van twee populaire tv-series : het vrouwelijke Sex and The City moet het stellen met een summiere samenvatting van elke episode, over de meer mannelijke Sopranos biedt Wikipedia per aflevering een gedetailleerd artikel.

Zelf ook eens een testje gedaan in het Nederlands : over voetbalclub RSC Anderlecht kom je te weten dat ze in het seizoen 1964-1965 de achtste finale speelden tegen Liverpool in de Europacup I, maar over de legendarische modeontwerpers van de “Antwerpse zes” bijvoorbeeld, is de uitleg veel beperkter.

Vraag blijft natuurlijk, waarom worden vooral mannen Wikipediaan en waarom zou je er in godsnaam tijd in stoppen ? Het is misschien te gemakkelijk om te stellen dat mannen een beetje nerdy zijn, graag weetjes verzamelen en dan pronken met die kennis. Wikipidia heeft alles aan dit type mensen te danken.

Internetgoeroe en auteur van Cognitive Surplus Clay Shirky schat in zijn boek dat Wikipedia staat voor meer dan honderd miljoen denkuren, allemaal onbetaalde arbeid die volgens hem leidde tot de meest volledige samenvatting van menselijke kennis ooit. De vraag waarom je er tijd zou instoppen, is volgens hem een verkeerde vraag. Kort door de bocht samengevat, vindt hij het vooral een zinnige invulling van onze vrije tijd, actief participeren versus passief voor televisie hangen.

Bij Wikipedia is het gender-thema een moeilijk verhaal. De hele Wikipedia- community groeide immers op natuurlijke wijze en Gardner en co zijn zeer voorzichtig om daar regels op te leggen. Ze doen onrechtstreekse inspanningen en moedigen nieuwkomers aan. Gardner voegde zelf bijkomende info toe over haar ‘onderbedeelde’ favoriete schrijfster.

Die Zes van Antwerpen ? Moet beter kunnen. Komaan meiden en modeliefhebbers (m/v) !

trui.moerkerke@knack.be

Trui Moerkerke

AMPER VIJFTIEN PROCENT VAN DE VRIJWILLIGE AUTEURS OP WIKIPEDIA IS EEN VROUW.