In deze maandelijkse rubriek verdiept wijnkenner Frank Van der Auwera zich in de laatste nieuwtjes van

de wijnwereld : over trendsetters en buitenbeentjes, oude

en nieuwe appellations, spectaculaire veilingresultaten,

tegenvallende of exploderende export en meer van dat.

MENSEN Vloeibare vips

Dat Johnny Depp verzot is op dure flessen bordeaux, kon u verleden maand in deze rubriek lezen en dat Madonna net haar Hung Up-profijt investeerde in een Californisch wijngamma is ook een publiek geheim, maar wist u al dat de Franse tennislieveling Amélie Mauresmo – die nu eindelijk haar eerste Grand Slam-titel te pakken heeft – dol is op peperdure dessertwijn ? Na haar Australische titel kondigde ze aan dat ze een privéfeestje ging geven met een paar intimi en daarbij absoluut een fles Château d’Yquem 1937 wou ontkurken. Mauresmo outte zich inderdaad al meermaals als fervent wijnverzamelaar, vooral dan van rode grands crus classés uit Bordeaux. De nectar van Yquem past natuurlijk in dit plaatje van exclusieve wijnen.

Gelukkig dat Amélie zo’n dikke winstpremie in Melbourne opstreek, want de 1937-cuvée in kwestie wordt gemiddeld afgehamerd op zo’n 3000 dollar. Per fles uiteraard.

Degusteren onder nul

De Amerikaan Chris Milliken en de Chileen Max Eyzaguirre : hun naam zegt u waarschijnlijk niets, maar zij zorgden onlangs wel voor een ultrakoude stunt. De Antarctic Dream, een luxecruiseschip dat toeristen vervoert tussen Chili en de Zuidpool, maakte recentelijk een tussenstop in Yankee Harbor. Op deze ijzige bestemming werden de laatst gelanceerde oogstjaren van het Chileense wijnmerk Pengwine aan land gebracht (en bij het leveren bijna hopeloos gebroken). Het gaat om een wijngamma met een pinguïnetiket dat door Chris en Max werd geproduceerd. Beide heren organiseerden er een heuse wijndegustatie, vermoedelijk onder het kritische oog van de talrijk aanwezige pinguïns die zich ongetwijfeld verwonderden over zoveel nutteloze frivoliteit en verspilzucht.

MOMENTEN Ethanol made down under

Australië was tot voor kort de ongekroonde en onbekommerde exportkampioen, die de moeder van alle wijnnaties, Frankrijk, het commerciële vuur aan de schenen legde. Maar ook down under zit men momenteel met een wijnplas, die volgens de laatste berekeningen zelfs twee volledige oogsten overspant. Het overschot is zo groot, dat het Victoria’s Sunraysia Area Consultative Committee onlangs verkondigde dat in gans Australië zeker een half miljard liter ‘ondermaatse’ en vooral onverkochte wijn wordt opgeslagen. En dus wint ook daar het idee veld om een deel van dit surplus op te stoken tot ethanol, dat als basis kan dienen voor ontsmettingsmiddelen of biobenzine.

Voorzitter Don Carrazza riep alle betrokken overheden op om dit distillatieplan ook financieel te ondersteunen : “Als men nu in Europa op grote schaal en gesubsidieerd onverkochte wijnvoorraden begint te distilleren, zie ik niet in waarom het omzetten van wijn in spirit, en uiteindelijk in ethanol een probleem kan vormen in Australië”, concludeerde hij nuchter. En voegde er sarcastisch aan toe : “Het kostenplaatje kan geen onoverkomelijke handicap vormen voor onze regeringen, want ze profiteerden de voorbije tien à vijftien jaar ruimschoots van de onvoorstelbare boom in onze Australische wijnindustrie.” Voor de kenners onder u : elke tien liter wijn produceert na een transformatieproces circa één liter ‘zuivere’ ethanol.

Wie wijn drinkt is (positief) koppig

Wijndrinkers vormen een apart ras. Dat merkt u toch eerlijk gezegd zelf ook als u met vrienden aan tafel zit ? Een studie in opdracht van het Wine Institute in San Francisco bij 2442 (Amerikaanse) consumenten probeerde onlangs greep te krijgen op hun specifieke attitude en visie op het leven. En wat bleek ? “Wijndrinkers zijn zelfzeker”, klonk het in de conclusies van dit rapport, het zijn echte savvy adventure seekers en vooral “consumenten die absoluut hun eigen levenspad uittekenen en proberen te volgen”. Volgens dit onderzoeksproject verschillen wijnconsumenten duidelijk van de gemiddelde landgenoot op een aantal terreinen : ze staan meer open voor nieuwe ervaringen, ze volgen hun eigen levenstraject, ze zijn in regel vol zelfvertrouwen en zijn informatiegulzige consumenten, ze zijn vatbaar voor ervaringen en emoties, ze hebben hun persoonlijke prioriteiten goed op een rijtje, ze zijn niet slaafs verk(n)ocht aan merken.

Het onderzoek bevestigt verder dat wijnconsumenten, en zeker vrouwen, heel doelgericht zoeken naar persoonlijke aanbevelingen van ‘betrouwbare bronnen’ om hun flessenkeuze te maken. Vrienden of familie die ze op wijngebied betrouwen, gevolgd door sommeliers in restaurants, zijn in de VS zeker zulke bronnen, maar ruim 40 procent van de ondervraagde wijndrinkers verklaarde dat hij/zij wijninformatie vooral uit publicaties en magazines plukt.

MARKTEN Wijn populairder dan ooit in de VS (1)

De Amerikaan blijkt stilaan de grootste wijnslokop op wereldniveau te worden. Volgens een nieuwe peiling van de Wine Market Council (een onafhankelijke non-profit handelsorganisatie van druiventelers, wijnproducenten, importeurs, groot- en detailhandelaars, en andere wijnbetrokken groepen) drinken Amerikaanse volwassenen – ondanks het taboe dat er in veel Bible Belt-staten rust op alcoholconsumptie – méér wijn dan ooit in hun geschiedenis. Tussen 2000 en 2005 steeg het aantal regelmatig wijnconsumerende Amerikanen met maar liefst een derde. In diezelfde periode daalde het aantal consumenten die alleen bier of spirits drinken maar nooit een druppel wijn, met maar liefst een kwart.

Volgens analisten valt deze trend pro wijn vooral te verklaren door twee factoren : enerzijds blijken jonge volwassenen uit de zogeheten Millennial Generation zich plots te ontpoppen tot superenthousiaste en vooral naar informatiehongerende wijndrinkers, haast even gulzig als de babyboomers die ‘wijn’ ontdekten in de jaren zeventig. Anderzijds gaan ook steeds meer klassieke bier- of distillatendrinkers plots het fenomeen ‘wijn’ appreciëren, mede onder invloed van het almaar toenemende en globaliserende aanbod. Veel van deze nieuwe consumenten blijken bovendien enorm leergierig om meer van wijn, wijnstreken en appellations te weten, staan open voor experimenten aan tafel en willen vooral zoveel mogelijk producten/merken/smaken van over heel de wereldbol in hun glas proeven. Of : wijn heeft zich geprofileerd als onmisbaar lifestyleobject in plaats van als exclusief drankje.

Wijn populairder dan ooit in de VS (2)

Terwijl in wijnproducerende landen als Frankrijk, Italië of Spanje het binnenlandse wijnverbruik generatie na generatie afkalft – weliswaar ten goede, want er wordt ‘minder maar beter’ gedronken – lijkt er dus voorlopig geen einde te komen aan de grote dorst in de VS. Het land dat ooit de Drooglegging uitvond, wordt stilaan de grootste afnamemarkt voor wijn tegen het einde van dit decennium. Volgens berekeningen van industrieanalist Jon Fredrikson kochten de Amerikanen verleden jaar immers 300 miljoen kisten wijn voor een gezamenlijke marktwaarde van 25 miljard dollar en wordt de VS zo – als het huidige groeitempo van 3 procent per jaar aanhoudt – dé wijnkopende en -drinkende natie op wereldvlak.

Tijdens een seminarie op het Unified Wine & Grape Symposium in California, stelde Jon Fredrikson dat vooral de Amerikaanse wijnindustrie profiteert van deze ‘boom’ : “In een perspectief van 3,5 decennia kan ik u verzekeren dat de wijnmarkt er nooit zo rooskleurig uitgezien heeft”, zo resumeerde hij het huidige klimaat. Hoewel Frankrijk en Italië momenteel in absolute termen nog altijd een veel hogere wijnconsumptie per capita registreren, blijven beide Europese grootproducenten afglijden, terwijl het aantal wijnamateurs in de VS continu groeit.

Wijn uit een doos

Waar veel wijn wordt gedronken, worden ook nieuwe trends geboren. Waait de ontwikkeling deze zomer dan toch écht over naar Europa ? Terwijl in een wijnkennersland als België de bag-in-box (wijn verpakt in dozen van 3 à 5 liter met tapkraantjes) maar moeizaam aantikt, is deze formule razend populair in de Nieuwe Wereld, waaronder Australië. Geen Aussiebarbecue of er zitten wel een paar families in het park of de tuin met zo’n wijn-in-buidel, die natuurlijk rijkelijk stroomt. Sterker nog : in de VS krijgen deze boxed wines zelfs stilaan een snob appeal. Zo bieden verschillende chique restaurants in New York een wijnlijst aan waarop ook de ‘onhippe’ wijn-in-een-doos voorkomt. De verkoop is nog niet om over naar huis te schrijven, maar het feit alleen dat zelfs eethuizen waar het menu op zo’n 70 à 100 dollar komt, bereid zijn deze wijnverpakking op te nemen in hun gamma, is al een kleine paleisrevolutie.

Hoewel deze dooswijnen voorlopig slechts 6 procent uitmaken van de totale wijnverkoop in Amerikaanse supermarkten, blijken ze volgens ACNielsen het snelst groeiende segment in de totale wijnverkoop. De voorbije zomer bijvoorbeeld werd er 77 procent meer 3 literwijndozen in de Amerikaanse warenhuizen verkocht dan in 2004.

Toch is het een vreemd fenomeen dat een aantal trendy NYC-restaurants openlijk de bag-in-box-wijn verkopen naast de klassieke flessen. De verklaring voor het plotse succes ligt voor de hand : de meeste wijndozen bevatten rechttoe rechtaan producten van één, heel herkenbare druivenvariëteit, zoals cabernet sauvignon, merlot, syrah of chardonnay, en zijn vaak ook een stuk goedkoper voor de restauranteigenaar. Bovendien hebben de sommeliers door deze verpakkingsvorm geen last meer van de gevreesde ‘wijnkurk’, die zoveel cru’s teistert en ongenietbaar maakt.

De hele doosrage in de trendy horeca van New York zorgt echter wel voor een dilemma : hoe serveer je in godsnaam zo’n kartonnen mormel met stijl ? Esthetisch is zo’n 3 literbox allerminst. Benieuwd hoe straks de Belgische horeca reageert als deze trend ook in ons land opmars maakt.