Eenvoudige wijnen die geen pijn doen in de portemonnee. Daar willen we het over hebben in deze rubriek. Château Simple (178), wijn voor beginners, die ook de kenners wel bevalt. Deze week : Côtes du Rhône.

Wijnen uit de Côtes du Rhône worden in België nogal makkelijk voor tafelwijn versleten : ze werden jarenlang door de groothandel gepositioneerd als goedkope rommel. Maar er is meer aan de hand : Côtes du Rhône herbergt een grote variatie aan druivensoorten en er zijn wel vier verschillende appellation-niveaus. Bovendien is de geproduceerde kwantiteit enorm : 42.000 hectare mogen elk 52 hectoliter opbrengen en daarmee is Côtes du Rhône de grootste rode AOC van Frankrijk.

Door zijn ‘assemblage’ uit verschillende zuiderse druivensoorten, maar ook gewoonweg omdat hij samengesteld is, wordt het een typisch zuiderse wijn. De keuze van de druivensoorten is niet toevallig. Eeuwenlange ervaring met bodemstructuren en teeltmethodes heeft geleid tot de typische druivenmix die bij wet van 1937 werd vastgelegd : grenache geeft alcohol en soepelheid, syrah stoffeert de neus en mourvèdre geeft structuur en bitterheid. Sinds 1996 zijn de regels zelfs wat aangepast om het specifieke karakter nog meer te garanderen : grenache moet minstens 40 procent van de mix uitmaken en de drie kwaliteitsdruiven samen moeten voor minstens 70 procent in de assemblage wegen. Het minimumalcoholgehalte moet 11 vol % bedragen.

Zestien gemeentelijke Côtes-du-Rhônewijnen mogen de naam van de gemeente mee opnemen in de appellation, wat een sterkere eigenheid suggereert : hier zijn we bij de Côtes du Rhône-Villages waarvoor de productieregels iets strenger zijn. Als de naam van de gemeente erbij staat is het rendement beperkt tot 42 hectoliter per hectare en moet de wijn minstens 12 vol % alcohol bevatten ; betreft het een gewone Côtes du Rhône-Villages, bijvoorbeeld een mengsel van twee Villages, dan mag het maximumrendement oplopen tot 45 hectoliter per hectare. Ook het opgelegde druivenbestand is iets ‘nobeler’ : minstens 50 procent grenache en 20 procent syrah en/of mourvèdre. De Valréas en de Sablet die we vandaag proeven zijn ten volle Villages-wijnen.

Nog altijd bij de wijnen van de Rhônevallei, maar een trapje hoger, komen de cru’s die op zichzelf een appellation uitmaken. Châteauneuf-du-Pape is er de meest gekende van. De Lirac die vandaag in het glas komt, is van het cru-type. De andere zuidelijke cru’s zijn Gigondas, Tavel en Vacquéras.

Het productiegebied van Lirac is niet groot : 545 hectaren met een basisrendement van 42 hectoliter per hectare en de klassieke Rhônedruivenmix.

In de loop der jaren, sinds hun oprichting in 1937, groeiden haast alle appellation-gebieden door annexatie van aangrenzende percelen. Erger en een iets ‘sluipender’ gevaar is de verhoging van de maximum toegelaten rendementen. In de jaren 1980 moest Lirac gemaakt worden met een maximum van 35 hectoliter per hectare, nu met 42. Elk perceel mag dus 20 procent meer opbrengen dan destijds. Ook het maximumrendement van de Villages was vroeger, met 35 hectoliter per hectare, veel kleiner dan nu.

Verblind door het tafelwijnimago, negeert de markt min of meer de appellation-waterval bij de Rhônewijnen, alleen sommige cru’s, waaronder Châteauneuf-du-Pape, zijn systematisch veel duurder. In principe moet de Lirac van vandaag meer spreken dan de Villages-wijnen en deze moeten meer zeggen dan de eenvoudige Côtes.

Côtes du Rhône 2002,

Cellier des Dauphins

Ondraaglijk lichte, bijna rosé kleur met een frisse rode nuance en een heel lichte, dunne maar zuivere fruitneus. Ook de smaak is licht, aangenaam en foutloos dun. Kan nog net koel als aperitief maar is vlak bij de biergrens. (GB : 4,65 euro).

Côtes du Rhône 2002,

Domaine de Touron

Wat zwakke kleurconcentratie maar wel een frisse nuance. De neus zet wat ‘stoffig’ aan maar ontwikkelt goed, met fruit en viooltjes na opschudden. In de mond komt een brede rhônesmaak met een goede onderbouw van grenache. Eenvoudige, stevige wijn voor bij stevige gerechten zoals geroosterde tussenrib. (Carrefour : 4,76 euro).

Côtes du Rhône 2002,

Les Hauts Rocs

Lichte kleurconcentratie en een frisse rode nuance. Neus met aangenaam rood fruit en een lichte kruidigheid. Goede smaak van grenache maar wat kort. Tuinwijn, vlak bij de biergrens. (Colruyt : 3,25 euro).

Côtes du Rhône Valréas 3003,

gebotteld door Delhaize

Goede kleurconcentratie met een nuance van rood-rijp. Wat onfrisse neusaanzet maar frist goed op na opschudden : dunne syrah. Goede rhônewijn voor universeel, onmiddellijk gebruik, smakelijk en stevig met zelfs iets lengte. (Delhaize : 4,29 euro).

Côtes du Rhône Sablet 2003,

gebotteld door Delhaize

Goede kleur met een nuance van sombere, wat purperen concentratie in het volume. De neus zet aan in rijpe syrah maar ontplooit in kruidigheid en viooltjes. De smaak is van het breedplatformtype met een goede tanninestructuur en lengte. Bewaarwijn. (Delhaize : 4,29 euro).

Lirac 2002, Domaine des Chênes,

gebotteld door Colruyt

Kleur van de Valréas maar met een nuance van evolutie naar zacht rood. Heel presente neus met rijpheid en kruidigheid. Aangename, smakelijke wijn met zachte versmoltenheid en een toets van finesse. Goede wijn. (Colruyt : 3,99 euro).

Besluit : de klasseringshiërarchie is wel gerespecteerd in de mond maar (gelukkig) niet in de prijs.

Herwig van Hove I Foto’s Gerald Dauphin