Eenvoudige, lekkere wijnen, die geen pijn doen in de portemonnee. Daar willen we het om de veertien dagen over hebben in deze rubriek. Château Simple, wijn voor beginners, die ook de kenners wel bevalt. Deze week : de xynomavro-druif.

Het is even wennen. Terwijl men in Frankrijk met wijn teruggaat tot de tijd van de Romeinen, is dat in Griekenland minstens tot het neolithicum : 4000 jaar voor Christus werd er al een afbeelding van een wijnpers gemaakt. De glorietijd van de Griekse wijn was natuurlijk het oude Griekenland, waar wijn bijna goddelijke allures had en samen metDyonisius, god van wijn en plezier, werd vereerd en aanbeden. We kennen natuurlijk allemaal retsina, een landomspannende traditionele appellation gewoonlijk tafelwijn met een merknaam waarbij tijdens het gistingsproces enkele stukken hars worden toegevoegd. Vroeger dacht men dat de hars de wijn gezond hield. In werkelijkheid werd de wijn gezond gehouden door het feit dat men de amforen afsloot met een mengsel van hars en kalk.

In Griekenland worden merkwijnen veel positiever geapprecieerd dan bij ons : nauwelijks 20 procent van de wijnproductie is van het appellation-type. Binnen de merkwijnen is er een speciale categorie : de cava, die staat voor een merkwijn met verouderingspotentieel. Voor rode wijnen moet hij minstens drie jaar gelegen hebben, waarvan een jaar op hout. De wijn die we vandaag bespreken, is van dit type. Het woordje cava wordt in de Franse literatuur steevast voor ?kelder? (Frans cave) genomen. Cava Tsantalis, zoals op het etiket staat, betekent dus ?gelagerde wijn van het merk Tsantalis?.

Onze wijn komt uit Macedonië, een regio in het noorden van Griekenland met 15.500 ha wijngaarden en een productie van 520.000 hl. Het klimaat is er vrij ruw, en in tegenstelling met Centraal-Griekenland, waar men voor wijngaarden de koele hoogte zoekt en de noorderhellingen, staan hier de wijngaarden naar het zuiden georiënteerd en op een matige hoogte van 350 meter. In Macedonië geen olijfbomen, maar fruitbomen zoals bij ons. Hier gedijt de meest nobele van alle origineel Griekse rode wijnstoksoorten : de xynomavro, die door zijn frisse zuurheid en zijn matige kleur soms wel eens met bourgogne wordt vergeleken.

In dit noordelijke grensgebied zou men zich evengoed in het zuiden van Bulgarije of Albanië kunnen wanen, het is ook perfect vergelijkbaar met het zuiden van het vroegere Joegoslavië. Pas in 1913 kwam het gebied bij Griekenland na 100 jaar hevige gevechten met Turken en met zowat iedereen : een multiculturele (oorlogs)ambiance waarvan de culinaire term macédoine (mengeling) is afgeleid. Na de verwoestende fylloxeraplaag omstreeks 1900 in Kreta is ze nooit geraakt zijn er uiteindelijk maar drie gebieden echt herbeplant : Goumenissa, Amyntaion en Naoussa, waar onze wijn vandaan komt. Zij vormen tevens de drie officiële appellations van Macedonië.

Naoussa is een AOC sinds 1971 en omvat 700 ha wijngaarden die volledig zijn beplant met xynomavro-druiven. Haar reputatie is onder meer te danken aan de goede kelders die gebouwd zijn boven de bedding van de koeltebrengende Arapitsa-stroom in het oude stadsgedeelte. In deze frisse kelders kan de xynomavrowijn wat van zijn harde tannines afbouwen : Naoussa-wijnen hebben een reputatie van finesse. De belangrijkste operateurs in de appellation zijn de Boutari-familie, de Naoussa-coöperatie en de firma Tsantalis. Deze laatste maakt 10.000 hl AOC-wijn, voor een vijfde van eigen wijngaarden (20 ha).

George Tsantalis begon met een wijnbedrijf in 1890. Nu is de firma niet alleen uitgegroeid tot een van de grootste van Griekenland, ze is bovendien de grootste uitvoerder van Griekse wijnen : meer dan 3 miljoen flessen per jaar. De hoofdzetel is gevestigd op het schiereiland Chalkidiki in Ayios Pavlos ten zuidoosten van Thessaloniki.

Cava Tsantalis 1992

Houtgerijpte tafelwijn gemaakt van 50 procent xynomavro-druiven uit Naoussa en 50 procent cabernet sauvignon van het schiereiland Chalkidiki. Jaarlijks wordt 2000 hl geproduceerd. De wijn is gebotteld in een zware fles met een mooie gave kurk. De kleur is vrij vers van nuance, zeker als men bedenkt dat hij van 1992 is : rood zonder baksteen en niet overdreven geconcentreerd. De neus is ruim maar ook puntig met een zekere finesse, peperig maar ook fruitig, na walsen wordt hij complexer en komt de cabernet (en ook de alcohol) er beter door. De smaak is stevig met flinke tannines, maar ook met goede zuurheid. Finesse is er, maar ze wordt door het hout wat afgetopt. De wijn eindigt wat verschralend in ongedekt zuur-bitter, maar zal aan tafel goed standhouden. (GB, 145 fr.)

Volgende aflevering in Weekend Knack van 15 oktober : Vacqueyras.

HERWIG VAN HOVE