In de zestiende eeuw stonden er al wijnstokken, maar de huidige aanplant op het landgoed Ten Kapittelberg in Herselt gaat terug tot 1964. Jan Willekens heeft nooit iets anders gedaan dan wijn verbouwd.

De heuvelkam van Diest tot Aarschot is de een geografische overgang tussen Kempen en Hageland, ooit was het de scheidingslijn tussen het Land van Aarschot en het markiezaat Westerloo. Op landgoed Ten Kapittelberg zijn de zuiderflanken van de 32 meter hoge Kapittelberg beplant met 13.500 wijndruivelaars. In de vijftiende en zestiende eeuw groeiden hier al wijnstokken. De druiven werden verwerkt tot miswijn voor de norbertijnen van de nabijgelegen abdijen van Averbode en van Tongerlo. Wij ontmoetten er Jan Willekens (43), die al bijna een kwarteeuw Vlaamse wijn maakt.

Jan Willekens : “Ik had nooit een ander beroep gehad dan wijnboer op de Kapittelberg. Na mijn studie aan het Lycée Viticole de Rouffach in de Elzas en aan de Winzermeister Schule in Bad-Kreuznach ben ik hier in 1989 op het wijndomein begonnen. Mijn vader, die in 1981 de nv Ten Kapittelberg oprichtte, was amateur-wijnbouwer. Toen zijn hobby almaar professioneler evolueerde, heeft hij mij ervan overtuigd dat een gerichte studie in het wijnbouwproces noodzakelijk was om een succesvol resultaat te bereiken. Dat heb ik dan ook gedaan en toen mijn studie en stages achter de rug waren, ben ik meteen op het familielandgoed begonnen.”

“De geschiedenis van de Vlaamse wijnbouw in deze streek gaat ver terug. In geschriften uit de zestiende eeuw vindt men al informatie. De meeste wijnstokken werden tijdens en na de Franse Revolutie gerooid, omdat Napoleon vond dat er uitsluitend Franse wijn gedronken mocht worden. In de streek tref je nog tal van namen die verwijzen naar het wijnverleden, zoals de Wijngaardberg, de Wijngaardstraat en Ten Kapittelberg. De man die op de Kapittelberg opnieuw wijnstokken begon aan te planten was Rik Bosuyt. Hij was bevriend met de conservator van het openluchtmuseum Bokrijk, dr. Jozef Weyns. Hij heeft een kopie van de driebeukige norbertijnerhoeve met schuur laten bouwen op de Kapittelberg. De originele hoeve stond aan de overkant van de straat, maar werd door de Duitse bezetters in 1914 in brand gestoken.”

“Rik Bosuyt koos pinot noir, de wijnstokken kocht hij in 1964 in Vosne-Romanée. Door zijn overlijden heeft hij zijn wijngaard niet meer zien renderen. Mijn vader, Karel Willekens, kocht het landgoed en de wijngaard. Vandaag staan er op de 3,5 hectare ongeveer 13.000 druivelaars. Door de natuurlijk gunstige ligging geniet de wijngaard een microklimaat. Een paar graadjes meer in de late nawinter, en een warme luchtstroom in het voorjaar wanneer vorst de vroege vruchtscheuten dreigt te vernietigen, kunnen wonderen doen.”

“De pinot noir is niet de gemakkelijkste druif voor ons klimaat. Tijdens de late afrijping vraagt pinot noir veel zon en die is er niet altijd. Daarom besloten wij om ook vroegrijpe Franse wijndruiven en soorten uit de Elzas en Luxemburg aan te planten. Die komen makkelijker tot volledige rijping voor eind september. Iedere variëteit heeft zijn specifieke eigenschappen. De druiven van de Müller-Thurgau zouden in hun pure vorm een vlakke wijn met weinig afdronk voortbrengen. Daarom combineren wij die met pinot blanc om zo tot de volle Herseltse Witte Kapittel te komen.”

“Optima is dan weer een moeilijk te telen druif en geeft een minimale opbrengst. Het is een echt probleemkind, maar geeft wel een heerlijk zachte en volle wijn. De auxerrois geeft de wijn een iets zwaarder karakter, met body en een complex smaakpalet. Wij hebben ook wat gewürztraminer staan en ook die druiven zorgen voor kracht in de wijn. Het sap van de siegerrebe gebruiken we om de wijn wat op te fleuren. Van de dornfelder en een weinig pinot noir maken wij onze Edelrood. Die schaarse Herseltse Rode Kapittel is gerijpt op vaten van nieuw eikenhout.”

“Een wijnbouwer blijft afhankelijk van de natuur. Een late nachtvorst en een forse zomerse hagelbui betekenen soms duizenden flessen minder. De nv Ten Kapittelberg is eenvoudig van opzet. De hoeve is onze woonst en de zeventiende-eeuwse schuur fungeert als wijnlokaal. Hier kunnen we het hele gamma van zeven Kapittelwijnen laten proeven of degusteren. Voor de wijnschuur is een groot terras met zicht op het binnenplein. De Kapittelhoeve, die is gelegen op een fietsknooppunt, is een onderdeel van het plattelandstoerisme. Daarom kan het bij mooi weer erg druk zijn. Dan is het genieten op het terras met een glaasje wijn in het zonnetje. Passanten wanen zich ineens even ver van huis.”

“Ik heb de indruk dat de consument de weg naar de Belgische wijn heeft gevonden. Tachtig procent van onze opbrengst wordt hier ter plaatse verkocht. De rest gaat naar de horeca of wijnhandelaars. Onze jaarlijkse productie raakt telkens snel uitverkocht. Dat is ook een van de redenen waarom wij niet zo graag deelnemen aan wedstrijden en wijnkeuringen. Wij maken weinig publiciteit. De mensen hebben blijkbaar zelf de weg ontdekt en waarderen onze groene locatie. Het seizoen begint op 1 mei en loopt tot 1 oktober. In die periode zijn wij elke dag open vanaf 14 uur. In de winter gaan wij alleen de zondag open vanaf 14 uur. Wij organiseren op aanvraag ook een wijnwandeling met kelderbezoek en bijbehorende degustatie voor groepen.”

Landgoed Ten Kapittelberg, Kapittelbergstraat 4, 2230 Herselt, 014 54 85 35 of 0495 55 45 65. www.kapittelberg.be

Door Pieter van Doveren & Foto’s Frédéric Raevens

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content