Dat de Nederlandse ontwerper Piet Hein Eek op de oude Philipsfabriekssite in Eindhoven een showroom / atelier / restaurant heeft, is geen geheim meer. Maar dat even verderop een heuse food- en designbuurt opkomt, is minder bekend.

Strijp-S is zo nieuw dat de meeste gps’en de straten niet eens kennen. De fabriekswijk van Philips in Eindhoven stond vroeger bekend als de Verboden Stad : de slagbomen gingen enkel open voor de 12.000 werknemers van het lichtmerk. Vandaag zijn de poorten verdwenen, maar het industriële erfgoed staat er nog. Dat de Nederlandse ontwerper Piet Hein Eek op de fabriekssite Strijp-R, een kwartier wandelen van het centrum, toeristen van heinde en ver lokt, is geen geheim meer. Maar dat even verderop in de wijk Strijp-S enkele straten zich ontwikkelen tot een designbestemming, is nieuw.

Drie straten, om precies te zijn. Strijp-S is als het Shoreditch van Londen tien jaar geleden. De buurt beweegt maar de ontwikkelingen zitten nog in een pril stadium. De machines zijn verdwenen, maar de bakstenen muren, tegelvloeren, royale raampartijen en buizen langs het plafond zijn gebleven. De afbladderende verf ook. In de productiehallen van toen zitten winkels, restaurants, ateliers, galerieën, lofts. Er wordt gewoond, gewerkt, geshopt, gedronken. De gemeente wilde er een tweede stadshart creëren, en dat lijkt gelukt. Knack Weekend ging er langs op een druilerige donderdag in september. Zo’n opkomende buurt heeft veel voordelen : parkeren voor de deur, weinig volk en iedereen heeft tijd voor een babbel. Verslag van twaalf uur in Strijp-S.

09.00 – Yoghurt met komijn

Stop 1 : koffie. Aan het begin van de autovrije Leidingstraat, zeg maar de hoofdstraat, zitten twee gezellige horecazaken : Onder de Leidingstraat en Intelligentia Ice. Het eerste is een mini bio supermercado – zo staat op de muur geschreven – waarvan het interieur lijkt weggelopen uit Brooklyn. Ernaast zit Intelligentia Ice. Daar wordt de beste koffie van Eindhoven geserveerd. Dat zeg ik niet, dat zegt een Nederlandse radiozender die in de hele stad ging proeven. Eigenaar Bjorn Cocu (27) is een barista en sommelier die ook nog eens aan de ijsuniversiteit van Bologna ging studeren. Koffie, thee, gebak en ijs : hij noemt Intelligentia Ice een taste bar. “Het innoverende DNA van Strijp-S zit hier vooral in de smaken van het ijs : chocolade-peper, framboos-rozemarijn of yoghurt met komijn.”

10.00 – Pijpenstelen

Even verder zit Urban Shopper : een fabriekshal waar een vijftiental winkels onderpand vonden. Kooldraadlampen, vintage scharen, en handgeschilderde postkaarten bij Daily Poetry. Hippe kledingmerken als Samsøe & Samsøe bij Gardrobe. Velo d’Anvers verkoopt dan weer vintage racefietsen. Fietsreparateur Theon Valks (29) studeerde in Antwerpen, aan het Henry Van de Velde-instituut. Het regent intussen pijpenstelen en in de Leidingstraat is nauwelijks iemand te bespeuren. Dat er nog niet veel volk rondloopt op Strijp-S, stoort hem niet. “Het borrelt hier. Dat voel je aan alles.”

12.00 – Het Glaspaviljoen

In een container schuin tegenover Urban Shopper zit ontwerper Bas Luiting (58) op zijn computer te tokkelen. Hij wordt omringd door een hoop containers die hij uit de haven wist te redden. “Ze stonden daar toch maar, niemand gebruikte ze.” Nu zitten er ateliers of bureaus van jonge ontwerpers. Een Plug-In-City, heet dat dan. Luiting is een believer van de ‘circulaire economie’ : grondstoffen hergebruiken. Te midden dit stukje Strijp staat het charmante Glaspaviljoen, gebouwd met containers, maar ook oude deuren en raamkozijnen, materialen uit sloopprojecten, vertelt Luiting. De architectuur doet denken aan de sloophoutstijl van Piet Hein Eek.

13.00 – Boterhammenbuffet

Honger ! Op het einde van de Leiding-straat zit Caffee Allee, een restaurant in de voormalige Apparatenfabriek van Philips. Het restaurant is een onderdeel van de stichting Robin Hood Eindhoven, dat kwetsbare mensen de kans geeft om zich in de maatschappij te integreren. Caffee Allee is een ‘leerwerkbedrijf’. Langdurig werklozen of probleemjongeren krijgen hier on the spot een horeca-opleiding. Op de kaart staat onder meer een boterhammenbuffet : brood en beleg à volonté. Vergeet als je buitenwandelt niet binnen te springen bij Yksi, dat zijn ingang heeft achteraan in Caffee Allee. Yksi is een winkel waar alles draait rond Dutch design. Voor kleine ontwerpers in spe is er om de hoek De Ontdekfabriek, waar kinderen onder meer oude elektrische apparaten in en uit elkaar schroeven of een zwemmende dolfijn bouwen.

15.30 – The High Line in Eindhoven

De straat heet niet zomaar Leidingstraat. In het tijdperk van Philips fungeerde ze als metalen drager voor leidingen. Die zijn er nog altijd, en de beroemde Nederlandse tuinontwerper Piet Oudolf maakte er een luchttuin van. Net zoals hij in New York een oude spoorlijn omtoverde tot de The High Line. Rond de metalen buizen slingeren siergrassen, eronder staan bankjes en pergola’s met schaduwplanten. Bezoekers kunnen via blauwgeschilderde ijzeren trappen naar boven om op een platform het uitzicht te gaan bekijken.

16.00 – De chocolaatjes van Pure C

Tot zover de Leidingstraat. Op het Ketelhuisplein, ook al autovrij, staat een gebouw uit 1929 dat vroeger het industrieterrein warm stookte. Het Ketelhuis dus. Binnen zitten een bakkerij, een restaurant en een koffiehuis. Om de hoek kun je van op de straat binnenkijken in de voormalige Machinekamer, waar een chocoladebar / -fabriekje zit : de Pastryclub. Via een stalen trap wandel je zo binnen op de kelderverdieping met zwart-witte tegelvloer en muren waar ooit een laag verf op zat. “Wij maken de chocolaatjes die je in restaurant Pure C bij de koffie krijgt”, vertelt mede-eigenaar Richard van Gent. “Hier, proef maar.” Op de toog staan de pralines zomaar voor het grijpen.

17.00 – Vershal

Strijp-S wil een food-, design- en architectuurbestemming worden. Op twee minuten wandelen ligt op het einde van de To-renallee het Veemgebouw, een oud magazijn voor televisietoestellen, waarop in grote witte letters ‘Vershal Het Veem’ geschilderd is. Zichtbaar van op de ring van Eindhoven. Iedereen spreekt erover : in oktober komt hier een fameuze foodhall op de benedenverdieping. Een mediterraanse markt met bijna drieduizend vierkante meter ingrediënten, tapasrestaurantjes en overdekte terrassen.

18.00 – Check-in

In een zijstraat van het Ketelhuisplein zit het Blue Collar Hotel, onlangs geopend. Een designbudgethotel in een voormalige bakelietfabriek. Slapen kan hier al vanaf 20 euro in een slaapzaal of 55 euro in een tweepersoonskamer. En in de Plug-In-City, tussen de containers, staat de kleinste B&B van Nederland : het Waterland-huisje. Een miniwoonwagen voor twee personen, met slaapzolder, douche, toilet en een keukentje. Een voorbeeld van de wereldwijde tiny house movement, waarbij geëxperimenteerd wordt met kleiner wonen.

19.00 – Honger!

Op het einde van de Machinekamer zit restaurant Radio Royaal, waar je eet tussen elektriciteitsmachines. Aan de overkant is er het Retro Fondue Restaurant, in de ‘omkleedkelder’ van de Gereedschapsmakerij van Philips. Hier eet je tussen de lockers en de wastafels. Voor wie iets meer geld overheeft, is er sinds kort het chique Wynwood, van Wouter van Laarhoven, voormalige chef-kok van het Nederlandse sterrenrestaurant De Molen. De komst van het eerste fancy restaurant betekent meteen ook een nieuw soort publiek.

Door Veerle Helsen

De fabriekswijk van Philips in Eindhoven stond vroeger bekend als de Verboden Stad : de slagbomen gingen enkel open voor de 12.000 werknemers