Sluit even uw ogen en schets in uw hoofd een toekomstbeeld voor onze samenleving. Wat ziet u ? Een stadspark vol eetbare bloemen ? Zelfrijdende auto’s ? Een gouden brouwsel voor het eeuwig leven ? Een strijkende robot in een huis op Mars ? Mij lijkt de positieve kracht van verbeelding de beste bril om er de glazen bol mee te lezen. Daarom laten we voor u de toekomst voorspellen door kunstenaars en filosofen. Zij zijn onze viewmasters. Ze staan met hun voeten in de onderstroom van onze maatschappij en voelen welke richting we uitgaan. Ze zijn geraakt door de vele conflicten die onze tijd tekenen. Klikt iets niet, dan botst het hard. En het knalt de laatste tijd nogal vaak : bikini’s tegen boerkini’s ; de rambo’s van IS tegen de rest van de wereld ; mens, snelheid en techniek tegen een oververhitte natuur, zo rap, hard en extreem dat we er bang van worden. Waar moet het allemaal toe leiden ? Naar een permanente staat van dreiging en escalerende verwoesting van mens en omgeving ?

Dat is ook het toekomstbeeld dat ons ingelepeld wordt. Maar het klopt niet helemaal, schreef de New York Times onlangs onder de kop The Best News You Don’t Know. Geschiedkundigen zullen naar het begin van de eenentwintigste eeuw kijken en zien dat het menselijk leed in twintig jaar tijd dramatisch gedaald is. In 1981 moest 44 procent van de wereldbevolking rondkomen met amper 1,25 dollar per dag, vandaag leeft nog 20 procent in die extreme armoede. Tot de jaren zestig van de vorige eeuw was de meerderheid van de wereldbevolking analfabeet, nu kan 85 procent lezen en schrijven.

Dankzij vaccinaties en basismedicatie sterven er vandaag zes miljoen kinderen minder dan aan het begin van deze eeuw. In Vlaanderen stijgt het aantal kinderen in armoede jammer genoeg, maar wereldwijd dicht de ongelijkheidskloof zich omdat de levensstandaard in landen als China en India spectaculair verbeterd is. De VN willen extreme armoede tegen 2030 uitroeien en experts vinden dat geen naïeve doelstelling. Hoopvol nieuws waar we weinig over horen. Jammer, want zoals een van onze Belgische topchoreografen en viewmaster Sidi Larbi Cherkaoui zegt : “We hoeven niet bang te zijn van de wereld en van elkaar.”

Kunstenaars en filosofen zijn visionair en sinds mensenheugenis de optimistische verdedigers van het nieuwe, van het beloftevolle onbekende. Ook zij voelen de angst en de dreiging, ze weten waar die toe leiden. Maar ze voelen ook de schoonheid en zijn in staat om ons via hoopvolle creaties te doen beseffen dat we de toekomst kleurrijk kunnen schilderen, zolang we maar in onszelf geloven.

Eigenlijk is het gek dat we hen nooit achter een microfoon, in een politieke arena of aan een vergadertafel zien. Dat moet anders. Via kunst en geschriften kennen we het verleden, kunnen we weten wat nu is en zouden we moeten nadenken over wat moet komen. Laat ons samen met de creatieve visionairen van onze maatschappij de toekomst uitstippelen en de authenticiteit, schoonheid en verdraagzaamheid omarmen, mét dat vleugje anarchie waar zij voor pleiten.

TINE MAENHOUT

De VN willen extreme armoede tegen 2030 uitroeien en experts vinden dat geen naïeve doelstelling. Hoopvol nieuws waar we weinig over horen