Jarenlang heeft ‘men’ vrouwen ingehamerd maandelijks hun borsten te onderzoeken om op die manier vroegtijdig kanker op het spoor te komen. Nu verschijnen overal publicaties die erop wijzen dat dit allemaal weinig zin heeft. Of je het doet of niet, het maakt niet veel verschil, het verandert niets aan het feit zelf en je kans op genezing is in het slechtste geval niet veel hoger. Veel vrouwen doorstaan volgens specialisten meer angsten dan nodig, door bij het geringste knobbeltje naar de dokter te lopen en allerlei tests te ondergaan die – gelukkig maar – in de meeste gevallen niet op een kwaadaardig letsel wijzen.

Vanaf een bepaalde leeftijd elk jaar een mammografie laten maken, vermindert je kans om te sterven aan borstkanker met een derde, stelde een team van specialisten van de Wereldgezondheidsorganisatie recentelijk. Meer levert het je niet op. Er wordt wel eens gesuggereerd dat het aansporen van vrouwen tot regelmatig zelfonderzoek en het op het getouw zetten van breedvoerige borstkankerscreenings eerder gemotiveerd zijn door het feit dat de ziekenhuizen en artsen daarin een vlotte stroom van inkomsten zien, dan door het idee dat het vrouwen zou helpen.

Ongeveer dezelfde verwarring is de jongste maanden aan de gang rond hrt ( hormonereplacement therapy), ter bestrijding van ongemakken die verband houden met de menopauze. Die vervanghormonen werd tot voor kort ook bescherming tegen hart- en vaatziekten en botverlies toegeschreven. Nu zijn ze plots levensgevaarlijk geworden. De risico’s op kanker en op hart- en vaatziekten zou er dramatisch door verhoogd worden. Een paar dagen geleden hoorde ik op het radionieuws dat “huisartsen en gynaecologen” stellen dat alle vermeend gevaar niet zo groot is als beweerd. Wie zijn die huisartsen en gynaecologen uit dat bericht? Wat is dit bericht waard? Hoe kan ik dat checken? Enkele dagen eerder, op een andere zender, zeiden een Limburgse kankerspecialist en een vrouwelijke huisarts die boeken schrijft, immers precies het tegenovergestelde.

Dan wordt weer ergens beweerd dat de kuren die in de Verenigde Staten worden voorgeschreven veel gevaarlijker zijn dan wat hier in Europa aan vrouwen wordt toegediend. Dat de resultaten van het Amerikaanse onderzoek (de basis van alle twijfels) niet zomaar overdraagbaar zijn naar hier.

De kersverse federale minister voor Volksgezondheid neemt daarover publiekelijk een geruststellende houding aan en gaat daarmee lijnrecht in tegen een VLD-senator, die ook arts is en de alarmerende berichten wel rondstuurt.

Als die tegenstrijdige beweringen allemaal van hetzelfde niveau zijn als het beruchte bericht over de blondjes die “volgens de Wereldgezondheidsorganisatie over 200 jaar zouden uitsterven”, een uit het niets ontstane en door niemand gecheckte kwakkel die de wereld rond ging en zelfs CNN haalde, dan geeft dat een mens te denken.

In ieder geval genereert dit soort nieuws een stroom van verontruste telefoontjes en patiëntenbezoeken bij huisartsen en gynaecologen. Artikels die vroeger alleen door goed geïnformeerde belangstellenden werd gelezen in gespecialiseerde tijdschriften als The Lancet worden nu snel op grote schaal verspreid. Gewoon omdat dit soort publicaties, net als bedrijven, hun public relations verzorgen en een scoop snel wereldwijd bekend maken. Nieuws dat niet altijd met de nodige zorgvuldigheid wordt opgepikt en vaak wordt gereduceerd tot een paar slagzinnen.

Wat moet je met al die tegenstrijdige informatie? Wat doe je met de twijfels? Kun je die huisarts, die gynaecoloog en die radioloog wel vertrouwen? Zijn ze nog in staat om je twijfels weg te nemen? Zelfs al is het je basishouding om zo goed mogelijk voor je lichaam te zorgen, wie helpt je de juiste keuzen te maken? Er bestaat immers geen Test-Aankoop voor medische behandelingen en kuren. Je staat er alleen voor. Beangstigend.

TESSA VERMEIREN