Nogal wat Belgen hebben hun ziel verpand aan de riante havenstad Barcelona. Lees waarom en je krijgt zelf de kriebels om de koffers te pakken.

Samantha Lhoas (35) Lekker en warm

“Toen ik achttien was, heb ik België verlaten om in Londen te gaan wonen. Ik was er marketingmanager voor Times en Fortune. Maar ik vond Londen bijzonder stressy. Plots had ik daar genoeg van en besliste om naar Barcelona te verhuizen, zonder hier ooit te zijn geweest. Waarom Barcelona ? Ik had op de kaart van Europa gezocht naar een zuiderse stad, niet te afgelegen en met een goede levenskwaliteit. Ik twijfelde tussen Rome en Barcelona. Uiteindelijk werd het die laatste, omdat ik toch al Spaans sprak, mijn moeder komt uit Galicië. Die verhuizing ging snel. Ik gaf mijn job op, propte al mijn spullen in een container en vloog naar hier. De eerste week verbleef ik in een hotel om intussen een flat en nieuw werk te zoeken. Dat laatste was moeilijker dan ik dacht. Uiteindelijk kon ik aan de slag als internationale salesmanager voor een groothandel van Engelstalige boeken, een Brits bedrijf. Ik ben verantwoordelijk voor heel Europa en reis van Oslo naar Athene, maar ben gelukkig geregeld hier. Ik kom ook nog vaak in Londen, mijn contacten onderhouden vind ik wel belangrijk voor de toekomst.”

“Voor een internationale carrière is Barcelona niet ideaal, het is uiteindelijk een kleine stad die niet centraal ligt. Professioneel hindert me dat eigenlijk wel wat. Ooit verhuis ik wel weer, maar niet meer naar Londen. Ik droom ervan om ooit in New York te wonen en te werken. Maar voorlopig heb ik het hier echt naar mijn zin. Barcelona is een spontane stad. In Londen moet je alles reserveren, zelfs de afspraken met je vrienden. Barcelona is gezellig, hyperprovinciaal ook, maar dat stoort helemaal niet. Het is geen kosmopolitische stad, omdat de buitenlanders in een soort getto leven, ze blijven onder elkaar en worden door de Catalanen niet echt ‘opgenomen’. Maar daardoor groeit er wel een hechte band tussen al die mensen die je dagelijks op restaurant ontmoet. Zoals alle buitenlanders ben ik hier ook gek op het goede weer, de zee, de nabijheid van de bergen en… het heerlijke eten ! In Engeland is alles diepgevroren en koop je nog tomaten op kerstdag, absurd. Hier is alles natuurlijker en seizoensgebonden. Ik ga nooit naar een warenhuis, maar koop in de buurtwinkels of op de markt. Eigenlijk is het hele leven hier comfortabel. Ik woon in een prachtige flat, bovenop het dak van een gebouw. Catalanen willen hierboven niet wonen. Maar het is er heerlijk, het uitzicht is adembenemend. De stad is ook goedkoop, zelfs de taxi’s. En het is een superveilige stad. Ik kan hier als vrouw alleen om vier uur ’s morgens thuiskomen. Maar noteer dat het nachtleven minder spannend is dan veel mensen beweren.”

Pieter-Jan Versluys (29) Middeleeuwse stad

“Ik woon hier nu vijf jaar. Na mijn studie architectuur kwam ik me hier in de stedenbouw specialiseren. Ondertussen schrijf ik mijn doctoraat en werk als architect en stedenbouwkundige. Ik werk bij Joan Busquets en ben trouwens bezig met projecten in Delft en Den Haag, waarvoor we stationswijken ontwerpen. Zo hou ik contact met het noorden. Maar het is voor dat project zelfs niet echt nodig dat ik het Nederlands beheers, want alle communicatie loopt in het Engels. Ik raak hier wel meer en meer ingeburgerd : ik voel me thuis. Omdat het een leuke stad is en het klimaat heerlijk. Terwijl jullie bibberen van de kou, zitten wij op een terrasje. Hier is het leven in alle opzichten meer ontspannen dan in België. Als buitenlander blijf ik ook extra nieuwsgierig, wat het dagelijkse leven boeiend houdt. Zo geniet ik ervan om veel mensen te leren kennen, tentoonstellingen te bezoeken, te proeven van de hele culturele scene van de stad. Er valt veel te beleven, maar het niveau ligt niet altijd zo hoog als in Vlaanderen. Qua architectuur en stedenbouw blijft de stad wel nog steeds in beweging, er worden constant nieuwe wijken gebouwd en geregeld schiet er een nieuw monument uit de grond, zoals de toren van Jean Nouvel.”

“Maar er is meer, ik hou echt van de zuiderse mentaliteit. Mijn vriendenkring is heel ruim, de meeste mensen komen ook zelf uit het buitenland. Er zitten bijvoorbeeld verscheidene Zuid-Amerikanen bij. Ik heb nog weinig Belgische vrienden, we zochten elkaar vaker op toen ik hier pas woonde. Ik heb nu trouwens een Catalaanse vriendin, dus raak ik geïntegreerd. Ik weet niet of ik ooit naar België terugkeer, omdat ik me hier thuis voel. Zij zou natuurlijk wel eens willen verhuizen, dat begrijp ik, ze wil misschien wel naar Londen. Maar ik weet niet of ik dat leuk zou vinden. Barcelona is zo boeiend en een uitzondering in Spanje : hier zitten meer jonge mensen en de creativiteit is groter. De mensen springen hier ook ontspannen met elkaar om. Misschien heeft dit te maken met de densiteit, veel mensen in een kleine ruimte zorgt voor een echt stadsgevoel. Toen ik hier aankwam, woonde ik even in de middeleeuwse stad, om daarna te verhuizen naar een negentiende-eeuwse wijk. Nu woon ik weer in het hart, op het dak van een zeer oud huis. Veel Catalanen begrijpen niet wat de buitenlanders zo leuk vinden aan die oude wijk. Zelfs stedenbouwkundigen beseffen niet altijd hoe waardevol die wirwar van straten en pleintjes wel is. Ik vind het juist heerlijk en professioneel zelfs verrijkend.”

Ines Daelman (39) Tussen berg en zee

“Zodra ik hier aankwam, tien jaar geleden, ben ik gaan freelancen. Ik studeerde marketing en begon dus kleine bedrijven af te lopen om een pr-departement op te starten. Zo kwam ik terecht bij een filmproducer van commercials en werd daardoor steeds meer betrokken bij foto-opnames. Uiteindelijk startte ik zelf een productiebureau. Ik organiseer dus van alles en nog wat voor vooral buitenlandse film- en fotoploegen die hier komen werken. Ik zoek locaties van de bergen tot op het strand, modellen en regel alle officiële toelatingen om te kunnen werken. Dat is leuk en soms heel stresserend. Je moet rustig blijven en over een groot netwerk beschikken. Ik doe de hele kust, tot in Zuid-Spanje toe. Overal weet ik mooie huizen te vinden. Ik reis dus veel rond, maar woon in Barcelona, voor mij de meest hedendaagse en spannende stad van het land. Hier bruist het leven, ontdek je de beste kunstgaleries en de leukste bars. Bovendien is dit een ideale plek voor locaties, want je bent hier op anderhalf uur rijden van de bergen. In de winter gaan we graag skiën. In Barcelona kan van alles, je kunt zowel naar de opera als naar de beste restaurants. Bovendien is het klimaat heerlijk, we hebben permanent die strelende zeebries. Maar schrijf dat niet, want anders komt iedereen naar hier.”

“Voor mij is dit een boeiende metropool. Toch blijft die vrij klein, met 2,5 miljoen inwoners. We kampen niet met de ongemakken van echte grootsteden. Wat een verschil met Madrid. Anderzijds merk ik wel op dat de Catalanen vrij gesloten en ietwat nors zijn, ze hebben minder gevoel voor humor. De doorsneementaliteit is het absolute minpunt, de mensen doen graag alsof ze het ontzettend druk hebben. Bovendien is men hier ook zuinig. Als je iets gaat drinken, betaalt iedereen zijn glas. In het zuiden van het land zijn de mensen socialer. Het is ook moeilijk om door te dringen in Catalaanse milieus, je wordt zelden thuis uitgenodigd. Dus gaan de meeste buitenlanders met buitenlanders om. Ik ken hier trouwens veel Spanjaarden, die ook als inwijkelingen worden beschouwd.”

“De stad leeft en dat geeft een bijzonder gevoel. Er worden steeds andere wijken geëxploreerd, nu is het oude centrum aan herwaardering toe. En er komen steeds maar nieuwe dingen bij, zoals de Torre Agbar. Die energie is het absolute pluspunt. Aan terugkeren denk ik niet, bovendien zeggen mijn kinderen : oké, jullie zijn Belg, maar wij niet. Ze zijn hier ook geboren. Ze spreken dagelijks vier talen : Nederlands, Frans, Spaans en Catalaans. Hier is talenkennis een grote troef. Zeker Engels, want de Angelsaksische cultuur is hier minder nadrukkelijk doorgedrongen. Vergeet niet dat Spanje heel lang geïsoleerd was.”

Iris Verreth (35) Groot land, meer adem

“Ik run samen met mijn man de eerste indoorcarting van Spanje. We zijn ooit in Puurs begonnen, maar kregen zes jaar geleden de kans om hier met het eerste circuit van het land te starten, in Sant Feliu, even buiten de stad. We hebben het gebouw en de baan zelf ontworpen. Met succes overigens. Het management van de zaak doe ik samen met mijn man. We zijn hier bijna constant, het is dus hard werken. Als we tijd overhebben, trekken we de stad in. We gaan graag op restaurant of naar concerten. Er zijn veel toffe bars. Je kunt hier moeiteloos 24 uur op stap. Na het sluiten van de gewone kroegen zijn er nog de afterbars die tot ’s morgens open blijven. Onze vriendenkring is zeer internationaal. Voor mij is Barcelona geen typisch Spaanse stad, vooral omdat er zoveel buitenlanders zijn. Vergeleken met Barcelona zijn Belgische steden klein. Daar hou ik ook van, zeker van mijn geboortestad, Antwerpen. Maar België is minder ontspannen. Hier is de mentaliteit : wat vandaag niet kan, mag morgen. Professioneel kan dat vervelend zijn, maar in het dagelijkse leven is dit leuk. Ook de mensen zijn relax en los. Met toeristen hebben we geen contact, omdat we buiten het centrum wonen. Maar hier komt wel veel volk over de vloer. Bovendien zoekt iedereen hier ontspanning, wat de goede sfeer bepaalt.”

“Ik luister nog naar Studio Brussel. Ik weet dus wanneer de Belgen in de file staan ( lacht). Daar hebben we lekker geen last van. België kan je wel geborgenheid bieden, omdat het een klein land is. Maar eerlijk gezegd, Vlaanderen vind ik stilaan één betonvlakte. En een vlak land is toch algauw saai. Hier zit je meteen in de bergen. Bergwandelingen in de Pyreneeën zijn heerlijk. We kunnen ons volledig afsluiten in de natuur en het weekend erna in Barcelona gaan feesten. Wat een afwisseling ! We leven van april tot in november echt buiten. Die buitenlandse contacten en het voortdurend switchen tussen vier talen schenkt je ook een ruimtegevoel. Ik sta er nog dagelijks verbaasd van als ik mijn kinderen hoor. Frans met hun Franse vader en in de Franse school, Nederlands met mij en voor de rest Spaans en Catalaans. Ik ben nu trouwens mijn Catalaans aan het bijspijkeren. Dat is nodig, Catalanen zijn zeer op hun taal gesteld. Met hen vergeleken zijn Vlamingen mak ! Maar voor mij is het duidelijk. Ik ben hier heel gelukkig en als het aan mij ligt, keer ik niet terug naar België. Maar ik sta wel open voor andere opties, Barcelona hoeft geen eindbestemming te zijn.”

Koen Meersman (33) en Kris Scheerlinck (33) Belgen zijn in trek

“Barcelona blijft bewegen. Toen we hier acht jaar geleden aankwamen, was Gracia de place to be. Er woonden veel kunstenaars en buitenlanders. Nu wordt de gotische binnenstad herontdekt”, zegt Koen Meersman.

“We studeerden allebei aan Sint-Lucas in Gent, Koen als interieurarchitect, ik als architect. In België startten we eerst een bureau op en dat liep vlot, maar we misten juist die spanning waar Koen het over heeft. Ons bekroop het gevoel : zitten we hier voor jaren vast ?” aldus Kris Scheerlinck. “We wilden een stukje van de wereld zien en in Barcelona konden we een masteropleiding volgen. Oorspronkelijk dachten we : na twee of drie jaar zien we wel. We vertrokken geimproviseerd, zonder centen en zonder Spaans te spreken. De enige zekerheid die we hadden, was een hotelreservering voor één week. In amper drie weken tijd vonden we een flat, werk en waren we aan de universiteit ingeschreven.”

Koen : “Het lukte ons dus vrij snel. We wilden ook iets ruimer creëren dan alleen architectuur, we maken nu installaties en bouwen onder meer tentoonstellingen. Dat gaat van expo’s in culturele centra tot het bouwen van stands op een beurs. We werken zelfs mee aan modeshows in Milaan. Een van onze bekende klanten is Pedro Garcia. We vinden dit soort tijdelijke constructies zeer boeiend. Daarnaast geven we ook les op de universiteit. Barcelona heeft de naam een grote designstad te zijn, maar de mythe is groter dan de werkelijkheid. Net na de Olympische Spelen was dat wel zo, nu leven de ontwerpers van toen op hun lauweren. De stad is wel een interessante meeting point gebleven.”

“We zijn hier aangekomen toen die creatieve boom aan het afzwakken was,” zegt Kris, “maar het blijft hier boeiend. Bovendien zijn Belgen op het moment super fashionabel. Velen willen met Belgen werken, we zijn dus populair. Het grappigste dat we ooit meemaakten, was een uitnodiging bij Catalanen die een Belgisch feestje organiseerden, met eten en al, stel je voor. We zitten dus in de lift, wat niet zo was toen we aankwamen.”

“Maar we leven hier natuurlijk ook voor de kwaliteiten van de stad zelf,” aldus Koen. “Je woont hier tussen de zee en de bergen. Het klimaat is aangenaam, waardoor je anders leeft, minder opgesloten dan in België. “

Kris : “Het is ook een zeer afwisselende stad, de wijken verschillen van elkaar. Bovendien heb je dan ook nog het strand. Ik ben nog steeds verliefd op deze stad. Maar je moet je wel aanpassen aan het lokale ritme. De mensen werken van 9.30 tot 14 uur en van 16 tot 20 uur. Ze zijn lang niet altijd bereikbaar en hebben veel vakantiedagen. Wie snel wil doorwerken, botst wel eens op een muur. Hier is men veel minder flexibel. Eens flink doorwerken, dat doet men niet.”

Koen : “We weten niet of we hier altijd zullen blijven wonen, misschien blijven we zelfs niet in Zuid-Europa hangen en trekken we ooit naar Kopenhagen of New York. Wat er essentieel is aan een verhuizing is de magie van het andere. Die willen we blijven voelen.”

Marie-Christine Tossens (37) Heerlijk pendelen

“Toen ik twaalf was, wilde ik architect worden, op mijn veertiende besloot ik ooit in Barcelona te gaan studeren. Uiteindelijk heb ik gewacht tot ik 32 was. Ik studeerde architectuur in Luik en Mexico en doctoreer nu in Barcelona. Maar ik woon ook nog in Brussel. Ik pendel tussen die twee steden : op dit moment ben ik maar één op de drie weken in Barcelona. Veel mensen vragen me of ik gek ben om op twee plaatsen te leven. Dat schenkt me juist extra veel energie en ideeën. Ik neem dikwijls het vliegtuig om 6.40 uur ’s morgens en kom dan zeer vroeg aan. Zodra ik de deur dichttrek, denk ik niet meer aan mijn Belgische job. Brussel en Barcelona zijn twee andere werelden. Het traject is op zich een ritueel, waarbij ik heel veel nadenk en schetsen maak. Dat is een bijzonder inspirerend moment. De reis is altijd zeer vruchtbaar. In Brussel ben ik een zelfstandige architect die onder meer renovaties begeleidt. In Barcelona werk in aan de universiteit, ik ben er meer bezig met reflectie. Daar was mijn eerste project bijvoorbeeld een studie over bouwstellingen die je overal en dagelijks ziet, ze maken immers deel uit van het stadslandschap. Nu doctoreer ik over het sociale en ethische statuut van de architect in de maatschappij. Na het afwerken van mijn doctoraat ga ik les geven aan de universiteit.”

“Ik heb die reis dus nodig. Soms, als ik weinig tijd heb, reis ik voor één dag naar Barcelona. Dat geeft me een kick en zorgt voor enorm veel energie. Ik ben trouwens iemand die van dynamisme houd, ik slaap ’s nachts nooit meer dan 4 à 5 uur. Nu ben ik bijvoorbeeld ook bezig met de bouw van een huis in Mauritanië.”

“Die drukte neemt niet weg dat ik een leuk gezinsleven heb. In Brussel heb ik een huis met een man en twee kinderen, van 3,5 en 11 jaar. De kleinste nam ik de eerste twee jaar mee naar Barcelona. Tijdens de vakanties komen ze trouwens ook mee, want ik heb daar een flat aan de haven. Het privéleven van Brussel en Barcelona loopt dus wel wat in elkaar over. Maar in Barcelona ben ik toch een celibatair. Niet dat ik me ontheemd voel, maar voor mij is het een vrij anonieme stad. Bovendien zijn Catalanen weinig toegankelijk. Ik heb er dus vooral buitenlandse vrienden. Maar dat eenzame is op zich ook geen probleem, zo kan ik eens lekker alleen op restaurant en laat iedereen me met rust.”

Piet Swimberghe