Het Londense Royal College of Art is dé tempel van het Europese design. De Vlaming Bregt Ectors haalde er de tweede prijs voor ’transportation design’. Een kennismaking.

Het department of transportation van het Royal College of Art in Londen wordt beschouwd als het mekka van toekomstige autodesigners. Elk jaar dienen er zich een 150 jongeren met hun portfolio aan voor een plaatsje. Dertig daarvan worden uitgenodigd voor een interview, maar slechts vijftien kunnen daadwerkelijk voor twee jaar aan de slag.

Afgelopen juni studeerden twee Belgen er af, en Bregt Ectors deed dat met brio. Bij de verplichte oefening, een voorstel van Audi om de ultieme luxewagen te ontwerpen, sleepte Ectors zelfs een tweede prijs in de wacht en dat ging niet onopgemerkt voorbij. De 24-jarige Vlaming verdeelt nu zijn tijd tussen het maken van nieuwe ontwerpen en het voeren van gesprekken met een aantal constructeurs die hem willen binnenhalen in hun designstudio’s.

Het voorstel van Audi voor de wedstrijd viel niet zomaar uit de lucht. Wereldwijd lijkt er zich een heropleving te manifesteren van de buitengewoon luxueuze auto – overigens een cyclisch verschijnsel. Straks verschijnt Mercedes met zijn Maybach, de Volkswagengroep heeft Bentley en Bugatti gekocht en wil het prestigieuze Franse merk laten herleven. Ook Audi wil niet achterblijven en wijst erop dat zijn geschiedenis nauw met die van de luxemarkt verbonden is. Horch, één van de vier merken van Auto Union, produceerde ooit uitzonderlijk luxueuze en spatieuze auto’s die tot veertien personen konden vervoeren.

Bregt Ectors stelt meteen nadrukkelijk – we praten op de eerste verdieping van het Royal College – dat hij geen autofreak is. “Niemand is hier autofreak.” De 24-jarige die in Antwerpen met succes de vijfjarige cursus product design doorliep, dicht zichzelf een open mind toe. Terwijl velen zich voor de super Audi een beetje blind staarden op het ontwerpen van een nog grotere A8, het huidige topmodel van Audi, keek Ectors resoluut een andere richting op. Zijn ontwerp zou uiteindelijk ‘slechts’ 4,20 meter lang worden – maar wel twee meter hoog. Verrassend compact in een wereld waarin ruimte toch een vorm van luxe is.

“Een limousine vond ik een te voor de hand liggende en te gemakkelijke keuze. Ik mikte meer op de eigenheid van Audi die staat voor zeer geometrische vormen en specifieke, coole materialen. Audi’s zijn niet opzichtig, veeleer sober en strak gelijnd. Die coole vorm van luxe wilde ik aan de buitenkant weerspiegeld zien, terwijl ik het interieur dan weer nadrukkelijk comfortabel en tactiel wilde. De rijder moest hoog zitten, boven de massa uit, en dus veilig, als vanop een controlepost. Terwijl de passagiers zich achter een afscheiding geheel relaxed kunnen ontspannen – in volle privacy.”

Het voertuig bezit ook een intelligent kantje, en ontsluit zich spontaan van zodra het de rijder heeft herkend.

Ectors’ ontwerp ziet er van buitenaf een beetje stoer uit, zoals een tank, met grote, ronde in elkaar lopende volumes. En mysterieus ook, want niemand kan vermoeden wat zich achter die gesloten vorm afspeelt. Binnen heerst de sfeer van een huiskamer, de passagiers zitten in vis-à-vis tegenover elkaar, in stoelen die er eerder als een tweezitsbank uitzien. Ze hebben contact met de buitenwereld via op ooghoogte geplaatste, smalle, langwerpige ruiten die horizontaal uitlopen en die geen inkijk toelaten van buitenuit. Privacy als uiting van luxe.

Dat Ectors’ ontwerp binnenin toch niet bekrompen aanvoelt, komt door het glazen dak dat volop licht laat binnenvallen, en doordat extra interieurruimte werd gewonnen door de motor een plaats te geven onder de chauffeur. Aan weerszijden zitten schuifdeuren die van elkaar wegbewegen, terwijl de dome openglijdt.

“Ik wilde absoluut weg van nepmaterialen en gebruikte daarom hout en metaal, die beide erg zichtbaar werden gebruikt. Het kan toch niet dat men in een luxeauto zoals de Jaguar XK-8 omringd wordt door fake hout. Verder koos ik voor organisch gevormde achterbanken met een bar die in het midden, tussen de passagiers, naar omhoog schuift. Zoals bij de eerste auto’s, heb ik het hout ook als structureel materiaal gebruikt. De stoel van de chauffeur is niet alleen ergonomisch, hij laat ook de onderliggende structuur zichtbaar.”

Bregt Ectors ontwierp zijn studie in recordtempo, rekent voor dat er 600 uren in het computermodel gingen en 3000 in het hele project. Opmerkelijk is dat hij ook de eerste student in het 30-jarig bestaan van het Royal College is, die niet met een kleimodel op de show staat. Zijn Audi deluxe werd uit ureool vervaardigd, en dat kon onder meer omdat Ectors een nauwlettend oog houdt op de evolutie van de materialen en de modernste technieken die in de industrie toegepast worden. Voor zijn presentatie had hij vijf internationele bedrijven gecontacteerd die enthousiast meewerkten. Daaronder Barco, SGI, een computerbedrijf uit Silicon Valley, Division, het Duitse bedrijf RLE dat voor het frezen zorgde en Solid, dat praktische renderings maakt.

Als hij de som opmaakt na het geleverde werk, komt Ectors tot de constatering dat slechts 30 procent van de tijd in het eigenlijke design werd geïnvesteerd, de helft ervan in het benaderen van bedrijven, en nog eens 20 procent in het leggen van contacten.

“In mijn book staat niet één enkele autoschets, en dat is niet ongewoon hier. Men wil in het Royal College niet de zoveelste autofreak binnenhalen, men kijkt eerder uit naar jongeren met een zeer brede blik. Eens je hier onder dak bent, laat men je de totale vrijheid. Bedoeling is dat je je helemaal kan uitleven, zonder al teveel op praktische beperkingen te moeten letten. Omdat men ervan uitgaat dat het veel eenvoudiger is om iemand vanuit de verbeelding naar de realiteit terug te halen, dan omgekeerd. Ook omdat de tijd die een designer hier doorbrengt wellicht de enige periode in zijn carrière zal zijn zonder beperkingen. Dat op zich is al een uitdaging. Daar komt nog bij dat het volstaat om hier even rond te lopen om je helemaal op te laden: overal hangt energie en vibrerende creativiteit in de lucht. Het feit dat jongelui van 16 verschillende nationaliteiten naast en met elkaar werken, zorgt voor een unieke cocktail en een extra stimulans. Ik heb hier in twee jaar meer opgestoken en meer vorderingen gemaakt dan in de vijf jaar in Antwerpen. En dat komt hoofdzakelijk door die vrijheid en doordat je alles opzuigt van wat in een grootstad als deze gebeurt. Terwijl je geregeld nog extra feedback krijgt van grote constructeurs: vorig jaar was dat Audi, dit jaar is het Citroën.”

Toch beseft Ectors ook dat de auto-industrie in de dagelijkse praktijk de ongebreidelde fantasie van haar ontwerpers moet terugschroeven naar realistische ontwerpen. Geen opwindende gedachte. “Het eindproduct ‘auto’ heeft zeer veel met marketing en engineering te maken. En dat betekent onvermijdelijk dat droombeelden wat afgestompt moet worden. Wilde ideeën worden teruggebracht naar de realiteit, moeten uiteindelijk praktisch haalbaar en betaalbaar zijn. Toch geloof ik dat er een uitgesproken behoefte bestaat aan een grotere variatie, aan meer niches, aan auto’s die emoties uitstralen, die nauwer aansluiten bij de behoeften van de gebruiker. En dat is goed nieuws, want daardoor zal de rol van de designer nog in belangrijkheid toenemen. Kijk naar wat Audi gerealiseerd heeft met het sobere exterieur van de TT: dat is design van de zuiverste soort, én een zalige auto. Of naar de opbouw van de Smart, naar de manier waarop al het essentiële zo klein mogelijk in een package werd bijeengestopt, en nog functioneel uitviel ook.

Pierre Darge