Geert Zagers (28) observeert en rapporteert vanuit de twilightzone tussen X en Z.

“Gee, I wish we had one of them doomsday machines.”

Ik beken : ik heb een zwak voor oude apocalyptische films. Fred Astaire en Ava Gardner die ten onder gaan aan nucleaire fall-out in On The Beach. Een buitenaardse invasie in Invasion of the Body Snatchers. Een tekort aan planten dat de mensheid nekt in Silent Running. Een meteoriet die de beschaving verwoest in Armageddon. Geen genre dat zoveel zegt over het doembeeld waar een samenleving mee geworsteld heeft als de einde-van-de-wereldcinema. En geen genre dat me zo geruststelt : de mensheid – of op zijn minst Hollywood – heeft er in het verleden al eens naast gezeten.

Het beste stukje apocalyptische cinema zag ik dit jaar evenwel niet op het grote scherm. Het was niet eens een film, maar een fragment van exact 27 minuten en 20 seconden op YouTube, waarin econoom Jeremy Rifkin met een akelige helderheid samenvatte welke problemen er op ons afkomen. De economische crisis, de energiecrisis en de klimaatcrisis bedreigen onze samenleving op ongeziene wijze. Op zich niks wat u nog niet wist, maar de kurkdroge, neutrale stelligheid waarmee hij het beweert, geeft het een onontkoombaarheid waar The Last Man on Earth niets tegen is. Het is alles wat je niet wilt horen, of toch zeker niet netjes samengevat.

En toch : begin dit jaar zag ik het keer op keer opduiken in mijn Facebookfeed, een plek waar doorgaans vooral geinigheid primeert. Zelf niet vies van de grote conclusies zijnde, leek me dat tot één logische gevolgtrekking te leiden : 2011 was het jaar waarin de Facebookgeneratie aan haar optimistische plicht verzuimde. Misschien is het toeval, maar sindsdien heb ik dat gevoel vaker herkend. De Spaanse jeugd die in revolte ging, noemt zichzelf ‘de jeugd zonder toekomst’ ; van de rellen in Londen is me één zin bijgebleven : “Ze gedroegen zich alsof het hen niet kon schelen wat de gevolgen zouden zijn.”

En dan is er nog dat citaat uit La Haine, dat vijftien jaar na de film te pas en te onpas gebruikt wordt om de staat van het Westen te beschrijven. “Een man valt van een wolkenkrabber naar beneden. Op weg naar beneden blijft hij zichzelf bij elke verdieping geruststellen : ‘Tot hier gaat alles goed, tot hier gaat alles goed, tot hier gaat alles goed.’ Maar wat telt, is niet hoe je valt. Wat telt, is de landing.”

De bankencrisis, de eurocrisis, de klimaatcrisis, de energiecrisis, en dan vooral het gebrek aan eender welke politieke oplossing voor het probleem, het heeft een generatie grootgebracht die niet gelooft dat ze na haar vijftigste nog in dezelfde wereld zal leven. “Tot hier gaat alles goed, maar de landing is nabij” : die gedachte. Nu heeft elke generatie recht op zijn doembeeld, maar dat van de mijne ziet er wel héél angstaanjagend uit.

Hoog tijd dat ik Dr. Strangelove or : How I Learned to Stop Worrying and Love the Bomb nog eens opzet.

–

Geert Zagers