Een ‘eclectische speeltuin voor volwassenen’ noemt PieterJan Mattan zijn loft in NY. De jonge Belg werkte al voor Arne Quinze en Louis Vuitton, en richtte een jaar geleden de online ‘designsoek’ BEZAR op.
Zoek hem niet op Facebook, dat vindt hij “de riool van het internet”. Maar check zeker zijn Instagram-feed: pingpongscènes op de keukentafel, een tent in de zithoek, springende mensen op een trampoline… Yep, al die foto’s zijn gemaakt in PieterJan Mattans loft in Tribeca, New York. “Een eclectische speeltuin voor volwassenen”, noemt hij zijn woonst. “Veel speelse interieurs zijn eigenlijk cheap, terwijl het net leuk is om iets kinderachtigs te doen met serieus design. Een gepikt Air Francekussentje in een Morosozetel van 5000 dollar gooien bijvoorbeeld. Of safety instruction cards uit vliegtuigen verzamelen. Ik heb er intussen al meer dan duizend. De branding van vliegtuigmaatschappijen is iets dat mij fascineert. Een van mijn dromen is als creative director een complete huisstijl voor een luchtvaartmaatschappij te mogen bedenken.” Prompt haalt hij zijn ‘bijbel’ erbij : een vuistdik boek met visuele identiteiten van zowat alle vliegtuigmaatschappijen ter wereld. Het XL modelvliegtuig boven zijn keukentafel maakt het plaatje Insta-perfect.
DIGITALE SOEK
Airmiles heeft Mattan intussen genoeg. Hij woont en werkt al vier jaar in New York. Ondanks de enkele ramen en de waterleidingbuizen van tweehonderd jaar oud, voelt hij zich prima in deze voormalige paraplufabriek. “Voor mensen uit de creatieve industrie hangen in New York fantastische vibes“, zegt hij. “Mijn achtergrond ligt in design, interieur en grafisch ontwerp. En dat vind je allemaal terug in deze loft. Ik hou van de combinatie van klassieke en van speelse objecten, van grafische vormen en gimmicks. Ik omring me met inspirerende dingen, alles verandert hier ook constant. Dat past in zo’n authentieke, ruwe ruimte, vind ik. Maar in Vlaanderen zou ik er wellicht niet mee wegkomen.”
Het New Yorkse interieur van de Roeselaarse creative director is inderdaad honderd procent BEZAR. Dat is de naam van de onlinedesignbazaar die hij vorig jaar oprichtte. “Vergelijk het met een digitale soek of een curiositeitenkabinet, maar dan veel strakker geselecteerd. We verkopen een speelse mix van design, frisse grafiek en accessoires. Zowel van onbekende jonge ‘makers’ als van gevestigde waarden. Het platform werkt met pop-up shops die maar een paar dagen online blijven. Elke dag lanceren we tot zes nieuwe designers of merken. Best een hoog tempo, maar we moeten de bezoekers blijven triggeren met nieuwigheden.”
THE ARNE FACTORY
Niets in Mattans omgeving – een typisch West-Vlaams gezin – wees erop dat hij op zijn vijfentwintigste al in New York zou wonen. “Tijdens mijn klassieke humaniora verzette ik zo veel mogelijk creatief werk buiten de schooluren : affiches, logo’s, advertenties, catalogi… Ik nam alles aan. Voor een lokale meubelwinkel deed ik grafisch ontwerp in ruil voor designstukken. Op mijn achttiende werd ik zelfstandige, om mijn grafisch werk te kunnen factureren. Midden in mijn eerste jaar Visuele Kunst aan Sint-Lucas in Gent, kwam ik via een project in contact met Arne Quinze en Tom DeGres (van Quinze & Milan, nvdr.). Zij boden me een job aan in 2006. Het bedrijf boomde toen net enorm. We werkten vanuit een gigantische oude fabriek. Het leek wel The Factory van Andy Warhol : Arne was bezig met zowel installaties, kunst en architectuur als design, film en grafiek. En het liefst nog allemaal tegelijk.” Mattan werkte nauw met Quinze samen voor branding, boeken, communicatie, presentaties en maquettes. “Voor Quinze & Milan zette ik veel vormen van samenwerking op, onder meer met Eastpak en de Andy Warhol Foundation. Quinze & Milan bracht Warhols iconische Brillo Box opnieuw uit. Niet in karton, maar in schuimrubber.”
Eén van die projecten viel de New Yorkse journalist Bradford Shellhammer op. Hij interviewde PieterJan voor het Amerikaanse Dwell Magazine over zijn sterk opgemerkte samenwerkingsverbanden.
ABSOLUTELY FABULOUS
Toen Mattan in 2011 – intussen creative consultant voor merken als Vuitton en Diesel – een tijdlang in New York verbleef, stuurde hij Bradford spontaan een mail. Of hij toevallig geen appartement te huur wist. Een gelukje, want Bradford had net de onlinedesignshop Fab.com opgericht en was pas verhuisd naar een nieuw pand. “Ik kon zijn oude flat op de 52ste verdieping van een gebouw in Uptown Manhattan huren voor een paar maanden. Al snel bleek dat Fab een creative director zocht om de branding en de visuele identiteit van het merk op te volgen. Hij bood me de job aan. Zo belandde ik in de New Yorkse internet startup scene, een sector waar enorm veel investeringsgeld in omgaat. Ik was niet geïnteresseerd in online retail, wel in het bouwen van een merk en alles daarrond. Bij Fab was ik verantwoordelijk voor alle creatieve projecten en voor de totale merkbeleving, van de eerste interactie met het merk, de reclame, events en fysieke winkels, tot het ontwerp van de verpakking.”
SMOELLOOS
Fab was het snelst groeiende e-commercebedrijf ter wereld en groeide op korte tijd uit tot een gigasucces. “Heel leerrijk, want ik had plots dertig mensen onder mij, in New York en Berlijn. In België had ik nooit meer dan twee personen in een creatief team aangestuurd”, zegt Mattan. Op zijn hoogtepunt in 2012 verkocht Fab.com om de dertien seconden een item. De site veranderde definitief de manier waarop design online werd gekocht en verkocht in de States. “Op kantoor hadden we flatscreens aan de muren met Google Maps, waarop telkens een lampje oplichtte waar net een bestelling was geplaatst. Ik kan u verzekeren : het was een kerstboom.”
Fab.com groeide wereldwijd veel te snel uit tot de ‘Amazon van het design’ en haalde meer dan 300 miljoen dollar investeringsgeld op. Maar tegen 2013 was de onlinewinkel verzand in ongecontroleerd management en een smoelloos allegaartje van honderdduizenden producten, helaas van de meest uiteenlopende kwaliteit en prijs. Bradford sprong eind 2013 van boord, Mattan volgde enkele maanden later, zeshonderd mensen werden ontslagen. Inmiddels werd Fab zelfs verkocht. “Bradford en ik richtten een jaar geleden BEZAR op met twee andere founders. De site is online sinds maart. We werken met een klein team van vijftien mensen. We hebben onze lessen getrokken uit Fab : we bewaken veel beter onze selectie, al mag het voor mij nog veel strakker. We zijn nog maar een half jaar online en toch hebben veel mensen de indruk dat we al veel langer bestaan. We komen vertrouwd over : die perceptie is goed.”
KLEERKAST
Op een of andere manier voelt Mattans loft ook vertrouwd aan, hoe bizar dat ook mag klinken als je weet dat er een grote tipi staat in de zithoek en een trampoline in de gang. Misschien ligt het aan de minzame West-Vlaming zelf : ambitieus, gastvrij maar opvallend onopvallend. “Hoe overdadig ik mij uitleef in mijn interieur, des te soberder ben ik gekleed. Ik heb bijna altijd hetzelfde aan. Twintig witte T-shirts, twintig zwarte, twintig jeans, een pak en hemden : meer zal je niet in mijn kleerkast vinden. Ik ben meer gefocust op wat er om mij heen gebeurt, dan op wat ik draag.” Check zijn Instagram (@pjmattan) en je weet wat hij bedoelt.
Door Thijs Demeulemeester & Foto’s Erica Gannett, Eve Wilson/The Design Files
“Het is leuk om iets kinderachtigs te doen met serieus design. Een gepikt Air Francekussentje in een Morosozetel van vijfduizend dollar gooien bijvoorbeeld”
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
