?Phat Unda Compil? is het eerste verzamelalbum van het Brusselse hiphop-collectief ?Souterrain Production?, een multicultureel project van graffitist Dema (25), MC Rival (22), zanger MalOne (24) en spreekbuis Arabi (26).

Marleen Wynants / Foto Hypnovisuals

Hiphop is de van oorsprong Amerikaanse straatcultuur rond rap-muziek, graffiti en breakdancing. De hiphop-beweging telt in België zo’n goeie 10.000 mensen, in Frankrijk 100.000, maar daar hebben ze dan ook een minister van Cultuur die de beweging erkend heeft. In Frankrijk wordt hiphop voorgesteld in galerieën, krijgt het een plaats in de theater- en danswereld, en kreeg het net zoals jazz een culturele erkenning. In België willen we ook als culturele beweging uitgroeien.

Ik maak nu toch al zo’n 13 jaar deel uit van de hiphop-beweging : ik werkte in een jeugdhuis, ben vandaar uit met een hiphop-atelier begonnen voor jongeren, en geleidelijk aan zijn we tot een team uitgegroeid. De aanleiding ? Na jaren naar Bob Marley en reggae geluisterd te hebben, was er plots The Message van Grandmaster Flash, en dat heeft voor de nodige bewustwording gezorgd. De hiphop-cultuur in België blijft vrij specifiek, want hiphop ontwikkelt en manifesteert zich verschillend naargelang de sociale context waarin het zich bevindt. Hiphop is in de eerste plaats een straatbeweging en zal dat ook grotendeels blijven. Voorlopig worden dus meer jongens dan meisjes aangesproken ; meisjes hangen niet zoveel rond op straat als jongens, mogen dat ook vaak niet van hun ouders en kunnen zeker niet zo assertief tekeergaan tegen hun ouders als jongens. Wat niet wil zeggen dat in het soort hiphop-beweging dat wij brengen ook die enorme vulgariteiten tegenover meisjes zitten zoals in de Amerikaanse gangsta-rap. Jammer genoeg speelt de commerciële industrie daar op een vreselijke manier op in. Als het maar choqueert, dan verkoopt het ook. Platen met een Parental advisory-waarschuwingssticker verkopen nu veel meer dan zonder, dus wat de censuurbeweging Washington wives bekomen heeft, is precies het tegenovergestelde van wat ze wilde.

Eén van onze projecten is dus een eerste compilatiealbum. We kozen voor Belgische hiphop-groepen uit Antwerpen, Luik en Brussel waaronder Too Tuff, Defi J & Def Rock Posse, Liquid Flow en Les Vils Scelerats. Als wij party’s organiseren, is dat voor een underground rap-publiek. Onze kerngroep telt jongeren die muziek of graffiti maken en die zich ook à la hiphop kleden. Ik ben een beetje de uitzondering, ik luister thuis liever naar Francis Cabrel dan naar rap, maar blijf wel woordvoerder en organisator omdat ik hiphop als filosofie en maatschappelijk fenomeen niet uit mijn leven kan wegdenken. Sommige mensen vinden het een tijdje leuk en laten het dan links liggen. ?Het brengt me niets meer bij?, zeggen ze dan. Mij brengt het nog altijd nieuwe dingen bij, dat is het verschil. Je hebt een kerngroep nodig, want het publiek komt wel naar optredens, koopt rap-platen, maar heeft niet meteen de behoefte om zich echt met de beweging zelf te identificeren. Dat doen wij wel. Via onze levenswijze willen we het geweten van onze samenleving wakker schudden. We aanvaarden de ellende in de wereld niet als een onveranderlijk gegeven : de vreselijke dingen die rondom ons gebeuren, die creëren we zelf.

Eén van de moeilijkheden blijft om commercieel succes ondergeschikt te houden aan de basisfilosofie. Een Amerikaanse groep als de Fugees verliest haar geloofwaardigheid als ze op het podium van Vorst Nationaal tussen de deuntjes door het publiek tot scanderen aanzet terwijl niemand eigenlijk goed weet waarover het gaat. Dat soort onnozelheden proberen we te vermijden en te doorprikken. Ook al zijn de gevaren van commerciële blabla zeer groot. Toen we in een voorprogramma in Luxemburg werden uitgenodigd en meteen een grote bijval kenden, kregen we van de discotheekeigenaar een overnachting in een luxehotel aangeboden. Maar ieder in zijn kamer, dat is niks voor ons. We hebben allemaal samen de nacht doorgebracht in de grootste kamer, al pratend.

Arabi (onder) : Via onze levenswijze willen we het geweten van onze samenleving wakker schudden.