De musical ?Sacco en Vanzetti? is het jongste geesteskind van Frank Van Laecke (38), auteur, regisseur en organisator.

Edward Van Heer / Foto Hypnovisuals

Ik maakte voor het eerst kennis met Sacco en Vanzetti in het Nederlands Toneel Gent, waar het stuk werd geregisseerd door Hugo Vandenberghe. Ik was meteen kapot van het verhaal. Ik herinner me dat ik huilde tijdens en na de voorstelling. De tweede ontmoeting was toen ik als student de film zag. De ontroering was er weer, maar op een ander niveau. Ik begreep opeens de machinaties, de manipulaties die tot de executie hadden geleid, en ik voelde opstandigheid en verdriet. Sindsdien hebben Sacco en Vanzetti me niet meer losgelaten. Overal kom je ze tegen. Op straat, op het journaal, in je buurt,… al die mensen die er een beetje anders uitzien en daarom beschimpt, vernederd, mishandeld worden.

Ik moest dan ook niet lang nadenken toen Linda Lepomme mij aansprak om een libretto te maken voor een jubileummusical. Zij gaf me de kans om mijn eerste musical grondig voor te bereiden. Ik begon met alle brieven te lezen die Sacco en Vanzetti in de gevangenis schreven en kwam diep onder de indruk. We hebben vier jaar gewerkt aan deze musical. Zo’n lange periode is geen luxe. Je hebt dat nodig, zeker als het de eerste keer is. Je moet afstand nemen van de eerste versies van het libretto, je moet leren zien waar de valkuilen zitten. Het kwam er natuurlijk op aan om niet zomaar een geschiedenisles te vertellen. Daarom werken we met drie verhaallagen. De musical begint in de Verenigde Staten, in 1947, als de 52-jarige Rosa Sacco in een ouderlingentehuis de rechter Webster Thayer bezoekt. Hij was voorzitter van de rechtbank die Rosa’s echtgenoot Nicola en diens boezemvriend Bartolomeo Vanzetti twintig jaar eerder tot de elektrische stoel veroordeelde. Rosa roept hem ter verantwoording. Vanuit die raamvertelling gaan we met een flash back naar de twee Italianen die in het begin van de eeuw naar Amerika trokken. Het beloofde land. Maar hun droom spatte snel uiteen en veranderde in een nachtmerrie. En dan is er nog het micro-verhaal, waarin we de focus richten op wat er zich afspeelt binnen het gezin Sacco.

Ik heb al verschillende musicals geregisseerd, ook bij het Koninklijk Ballet van Vlaanderen, maar er zelf een schrijven is toch een heel andere ervaring. ?Sacco en Vanzetti? is trouwens niet alleen mijn verdienste, maar het werk van een ploeg vrienden. Zonder hun vertrouwen en vriendschap, hun kritiek ook, zou het project er nooit gekomen zijn. Voor het libretto werkte ik het laatste anderhalf jaar samen met Paul Berkenman, een zeer ervaren musical-vertaler met een zeer poëtische pen. Iemand die veel te bescheiden is, maar heel veel kan. Voor de muziek kon het niemand anders worden dan Dirk Brossé. Later kwam Stijn Coninx erbij voor de regie. Omwille van zijn kennis en zijn integriteit. Als zo’n man ja zegt tegen het script, weet je dat je op de juiste weg bent. De samenwerking verloopt uitstekend. Een droom, echt.

Van kindsbeen af voelde ik mij aangetrokken tot het theater. Ik heb zelf vier jaar meegespeeld in de Vlaamse Opera. De musical-microbe kreeg ik te pakken door het zien van de producties die destijds werden gemaakt bij het Gentse Theater Arena. Toegegeven, de Vlaamse musical kon lange tijd de vergelijking met de Londense producties niet doorstaan. Maar daar komt nu snel verandering in. In de opleidingen aan de theaterscholen werd het genre lange tijd stiefmoederlijk behandeld. Ook dat verandert. Het kwaliteitsniveau van de musicals die hier te lande te zien zijn, stijgt gevoelig, elk jaar.

Dat ik ook scenario’s voor tv-series maak, is zeker niet uit financiële noodzaak. Ik verkeer al enkele jaren in de gelukkige situatie dat ik alleen doe wat ik graag doe. Het schrijven van series als ?FC De Kampioenen? of eindredactie doen voor ?Hotel Hotel? is leuk. En ik werk graag voor een zo groot mogelijk publiek.

Natuurlijk kan je met theater de wereld niet veranderen. Maar je kan wel signalen geven, inspelen op de actualiteit. Denk maar aan ?Je Anne?. Ik werk nog altijd vanuit een grote gedrevenheid en liefde voor het vak. Als je dat heilig vuur niet meer voelt, kan je beter stoppen.