Ieder seizoen strijden luxemerken om de It-bag, de tas die door fashionista’s wordt erkend als trendgraadmeter. En dus ook mooie winstcijfers garandeert. Niet verwonderlijk dat de accessoirekoorts toeslaat in luxewonderland.

Feit is dat er de laatste jaren op de catwalk duchtig gezwaaid wordt met handtassen en brillen, soms op het gênant expliciete af. Van sommige modehuizen wordt zelfs gefluisterd dat ze leven van de opbrengsten van hun accessoires, waardoor defilés vooral fungeren als imagostunt. Bij Louis Vuitton steken ze het niet onder stoelen of banken. Volgens een woordvoerster zijn lederwaren goed voor 75 % van de verkoop, tegenover 25 % voor ready-to-wear, horloges en schoenen. Niet verrassend, gezien de regelmaat waarmee het merk een It-bag scoort. Een ander geluid bij Dolce & Gabbana, waar de accessoires ‘slechts’ 10 % leveren. Maar ook daar gelooft men in een kentering.

“We verwachten nog een enorme groei”, zegt Alberto Cavalli. “Daarom openden we in 2000 een eigen atelier. En hadden we het idee om een shop volledig te wijden aan accessoires.” De bewuste winkel ligt aan de Via della Spiga in Milaan, op een boogscheut van Prada, het Italiaanse modemerk dat in de jaren negentig een revolutie ontketende met eenvoudige rugzakjes in nylon. Gevolgd door de ene bestseller na de andere. Van robotjes om aan handtassen te hangen tot infantiele plastic broches in de vorm van een zeilbootje. Pronkjuwelen waarmee fashionista’s zich kunnen onderscheiden van de modeongeletterde medemens. Ziedaar meteen de essentiële bestaansreden van accessoires. Zoals Sidney Toledano, PDG van Dior, het ooit verwoordde : “Je moet al een kenner zijn om het merk van een jurk te achterhalen. Een tas heeft een sterkere persoonlijkheid.” En Toledano weet waarover hij spreekt. Onder zijn strategische visie groeide Dior in enkele jaren tijd uit tot de melkkoe van luxeconglomeraat LVMH. Van contactlenzen tot golfballen, met het meest ondenkbare mocht John Galliano creatieve capriolen uithalen. En het verkocht als zoete broodjes. Vooral bij het hippe volkje, steeds belust op een trend om mee uit te pakken.

De troef van klassiekers

Naast het genereren van de verkoop verruimen accessoires op die manier ook het publiek van een luxelabel. Pierre-Yves Wecxsteen, directeur bij Chanel Benelux, beaamt : “Onze nieuwe boetiek in Amsterdam trekt een relatief jonger clientèle aan dan Brussel, en er worden ook meer accessoires verkocht. Vaak zorgen die voor het eerste contact met een nieuwe generatie klanten.” De lancering van de Ligne Cambon vorig jaar spreekt in die zin ook boekdelen. Want is er een betere manier om via de herinterpretatie van een klassieker een jonger publiek te bekoren? Het feit dat Vanessa Paradis, het eeuwige kindvrouwtje, werd gekozen als gezicht van de lijn zegt de rest.

En er is meer. Voor de eerste keer in zijn geschiedenis lanceert het merk dat anders zo trouw blijft aan zijn tradities een nieuwe tassenlijn met de naam New Mademoiselle. Aanleiding is de vijftigste verjaardag van het model 2.55, een van haar meest succesvolle It-bags.

Chanel is trouwens niet het enige huis dat teert op de klassiekers. Zo lanceert Hermès deze winter een schaapswollen versie van de Kelly. En ook bij Delvaux maken ze handig gebruik van hun rijke archieven. Laetitia Crahay, die vier jaar geleden werd aangetrokken om het merk te verjongen, ontwierp in een recordtijd een resem nieuwe modellen, maar uiteindelijk steelt Le Brilliant, de klassieker der klassiekers, in de advertentiecampagne deze winter de show. Weliswaar in een nieuw kleedje van croco, maar toch.

Dezelfde tactieken bij Louis Vuitton, die de Monogram Speedy uit 1959 in de jaren negentig onderwierp aan een facelift. Door niemand minder dan Marc Jacobs en Takashi Murakami. Met het gekende resultaat.

Toch komen niet alle It-bags uit de archieven. Af en toe wordt er ook een gloednieuwe gecreëerd. Zo boekte Phoebe Philo voor Chloé twee successen met de Silverado en de Paddington. En bij Balenciaga doet de Classic, nu aan het tiende seizoen toe, haar naam alle eer aan. Wonderkind Nicolas Ghesquière is daarmee geslaagd in zijn opzet. Zo verklaarde hij aan de Amerikaanse pers : “Mijn doel was Balenciaga een erfenis in lederwaren te geven. Een tijdloze tas is immers de ultieme fantasie van elke ontwerper.”

Van Grace Kelly tot Kim Novak

Ghesquière omschrijft daarmee de essentie van een It-bag : tijdloosheid. In modetermen betekent dat zoveel als een handtas die één modeseizoen overleeft. Finaal beslist de consument welke tas dat wordt, er bestaat geen toverformule voor. Maar er zijn bepaalde regels in acht te nemen. Regel één is kwaliteit (en dito prijs). Lees : hoogwaardige materialen en vakmanschap. Regel twee is dat een It-bag door de band opvalt door haar vorm. Geen toeters en bellen, wel een uitzonderlijke belijning die vaak uitmunt in eenvoud. Denk maar aan de Baguette van Fendi. En om de honger van de oververzadigde fashionista op te wekken, kan het ook geen kwaad om met wachtlijsten te werken. Gezien de arbeidsintensiviteit is het bij Hermès soms twee jaar wachten op een Kelly. Tot slot verdient het aanbeveling om een tas te linken aan een beroemde persoonlijkheid. De nieuwe generatie ontwerpers heeft dat alvast goed begrepen. Zo maakte Marc Jacobs er een hobby van om beroemde vriendinnen als Sofia Coppola te bedelven onder de sjakossen. En Alexander McQueen geeft zijn nieuw model, de Novak, cadeau aan vijftig invloedrijke modejournalisten en stylisten. Kwestie van zijn creaties aan de juiste schouders te laten belanden. Laatstgenoemde steekt zijn ambitie dan ook niet onder stoelen of banken. Aan een vakblad verklaarde hij : “Mijn doel is een tijdloos model, zoals de Kelly van Hermès. De Novak is voor mij een McQueen-klassieker. Met een eigen persoonlijkheid.” Hij heeft in ieder geval de regels goed in acht genomen. Zo werd de tas genoemd naar Kim Novak, de actrice die einde jaren vijftig in Hitchcocks Vertigo schitterde als een toonbeeld van onderkoelde schoonheid. En met een prijskaartje dat varieert tussen de 1100 en 13.270 dollar wordt een zekere kwaliteitsgarantie beloofd. Nu de trendsetters nog overtuigen, maar gezien de sterrenstatus van haar ontwerper, is de kans groot dat de Novak een succesnummer wordt bij de incrowd.

It-bag, nu ook voor avant-gardisten ?

Het is alvast te hopen voor McQueen, want bij moederbedrijf PRP zijn de verwachtingen hooggespannen. Samen met de Novak wordt deze winter voor de eerste keer een volledige lijn accessoires voorgesteld. Met als doel om in drie jaar tijd 30 % van de verkoop te realiseren. Tegenover 15 % vandaag. Geen evidente opdracht, gezien het feit dat haast elk luxelabel sinds de jaren negentig met lederwaren zijn expansiedrang botvierde. De handtassenarena is daarmee overbevolkt, maar McQueen heeft er alle vertrouwen in : “De consument is altijd op zoek naar iets nieuws”.

En gelijk heeft hij. Vandaar dat de meeste modehuizen elk seizoen weer uitpakken met een nieuw model, dat ze dan aspirerend de ‘It-bag’ noemen. Zo signaleren we voor komende winter de Kate Bag van Tod’s, de Varenne van Giorgio Armani en de Ricky Bag van Ralph Lauren. En niet te vergeten Gucci, dat een volledig nieuwe lijn uitbrengt onder de lijn Pelle Guccissima. Pittig detail : Alessandra Facchinetti, de opvolgster van Tom Ford die vorig seizoen wegens slechte resultaten van de prêt-à-porter de laan werd uitgestuurd, wordt nu vervangen door niemand minder dan Frida Giannini, de artistiek directeur van, jawel, de accessoires.

Maar het sterkste teken aan de wand komt toch uit het kamp van Martin Margiela. Immers, de avant-gardist zet nu ook zijn eerste stap in de arena van de accessoires. De overname door de Diesel-groep, nu drie jaar geleden, heeft duidelijk een commerciële wind door het bedrijf doen waaien. Oh ironie, want was Margiela niet degene die enkele seizoenen geleden nog de draak stak met de tassenrace ? Modellen defileerden met een glazen stolp, waaronder als een kostbaar pronkjuweel een met witte stof overtrokken handtas stond te glimmen. De tassen die nu in de accessoirecollectie zitten, zijn iets geraffineerder. Maar (gelukkig) allesbehalve conventioneel. Margiela tovert met gebruikte materialen, tornt aan gangbare codes en herdenkt elk accessoire op een meesterlijke wijze. Of hoe de It-bag deze winter ook een fenomeen wordt onder de avant-gardistische modeminnaars.

Door Pascale Baelden

Je moet al een kenner zijn om het merk van een jurk te achterhalen. Een tas heeft een sterkere persoonlijkheid.