Jean Nouvel gaf gestalte aan de droom van hotelier Urs Karli en ontwierp in Luzern een unieke accommodatie met discrete, maar verrassende contrasten. In “The Hotel” slaap je onder de sterren.

U rs Karli, die als kind in het bescheiden hotel van zijn ouders opgroeide, is de innoverende kracht in de hotel- en gastronomiewereld van Luzern. Nadat hij was afgestudeerd aan de beroemde hotelschool van Lausanne, werkte hij twee jaar in het Londense Dorchester en twee jaar in George V in Parijs. In de jaren zeventig werd hij directeur van het Astoria, dat hij later zelf kocht.

Hij introduceerde er de verfijning van de Aziatische keuken in het Thai Garden Restaurant en het summum van de Italiaanse in La Cucina. Zijn Pravda Dance Club werd vorig jaar door de lezers van het trendy magazine Forecast tot de beste van het land verkozen.

En nog was Karli niet tevreden – hij droomde van a very private, very chique de luxe boutique hotel. Dat wilde hij onderbrengen in een pand op de hoek van de Sempacherstrasse, tegenover het Vögelipark. In het gebouw uit 1907 huisde ooit de eerste Zwitserse hotelschool.

Het idee kwam in een stroomversnelling toen Urs Karli op de opening van het Kultur und Kongresszentrum Luzern, tussen het station en het meer, de weldadige invloed onderging van Jean Nouvels creatie in glas en staal. De hotelier nodigde Jean Nouvel prompt uit naar het pand dat hij op het oog had voor zijn buitensporige plan. Maar bij een eerste bezoek bleef de man van het Parijse Institut du Monde Arabe en de Opéra van Lyon sprakeloos. Hij beende een uur lang door het huis en verdween weer. Een week later belde hij. Hij had een idee.

Toen bleek dat het idee leefbaar en functioneel was, en binnen het budget bleef, had Urs Karli een gelukkige inval: hij gaf Jean Nouvel carte blanche. Nauwelijks twee jaar later, in april van dit jaar, opende The Hotel zijn deuren en sloeg de wereld met verbazing.

Het hotel telt zeven verdiepingen en 25 studio’s en suites, maar het merkwaardige geheel kan niet met één omschrijving getypeerd worden. Misschien kan het nog het best worden gezien als een overtuigend protest tegen de hotelketens die allemaal met diezelfde, dodelijk vermoeide aankleding de gast een akelig vervreemdingseffect bezorgen. Ketens die wereldwijd dezelfde kleuren, hetzelfde meubilair en dezelfde eentonigheid tentoonspreiden. Om nog te zwijgen over die identieke, zogenaamd professionele service van het personeel, die eerder machinaal dan menselijk aandoet.

Jean Nouvel en Urs Karli wilden niets van dat alles. Ze wilden een uniek hotel met een persoonlijke toets en een feilloze bediening, gekoppeld aan een uitermate hoog niveau van comfort.

Wie door de stalen draaideur de lobby instapt, weet zich in een andere wereld. Strenge lijnen contrasteren met opwindende, kleurrijke, erotische beelden, in een delicaat evenwicht met de spontaniteit van jonge bamboestruiken. De horizontale vlakken bestaan uit hout, de verticale uit staal. In de lobby staan drie eenvoudige houten tafeltjes, met elk twee zwartleren fauteuils. Op de tafeltjes staat een witte asbak, met daarin een keurig diagonaal neergelegd, balkvormig doosje lucifers. De balie bestaat uit één blok, en tegen de wand wordt een feest van kleuren geprojecteerd, een uitvergroting van een van de beelden in de kamers.

De lobby kijkt zowel uit op het onderliggende Bam Bou Restaurant als op de iets hoger gesitueerde lounge met bar, allebei nagenoeg eenkleurig zwart. Mensen deinzen terug voor claustrofobische kelderrestaurants en dat heeft Jean Nouvel begrepen. De ramen van de benedenverdieping werden doorgetrokken tot op de grond, en door grote, rechthoekige spiegels aan te brengen wordt het buitenlicht binnengehaald. Daardoor zien de restaurantgasten in de spiegels zowel de voeten als de hoofden van de voorbijgangers, maar ook voorbijschuivende wolken en de wuivende takken van het park.

Ik kies voor een rack of lamb tandoori (Tandoori-Lammkarree mit Kartoffel-Rucola Gratin, Kajula Dattelsauce und Tomatenconfit), een huwelijk tussen de oosterse en de Franse keuken. Opgediend op een zwart, rechthoekig, lichtjes gebogen schaal oogt de combinatie perfect evenwichtig. “Urs Karli wilde die neutrale zwarte achtergrond, opdat de mensen zelf beter tot hun recht zouden komen. Life comes from people, they produce it,” zegt manager Maria Wicki.

’s Avonds komt die sfeer nog nadrukkelijker tot zijn recht, als alleen kaarsen en spotjes voor eilandjes van licht zorgen, en het personeel in sober zwart (getekend UTY Chicago) is uitgedost.

De gangen zijn onopvallend donkergrijs, zodat de verrassing bij het betreden van een kamer des te sterker is. Binnen maakt één element op alle bezoekers een overweldigende indruk: op elk plafond is een uitvergroot beeld uit een van de 25 favoriete films van Jean Nouvel te zien. Querelle van Rainer Werner Fassbinder, Cet obscur objet du désir van Luis Buñuel, Ultimo tango a Parigi van Bernardo Bertolucci. Telkens vergezeld van een zin uit de film. How many more time will you watch the full moon rise? of Mais tu m’aimes comment, avec quel amour? Dezelfde dialogen die ook in het restaurant als een smalle band over de spiegels lopen.

De overheersende kleur van het filmbeeld loopt door in de muren die daardoor soms wit, en een andere keer zwart ogen. Of donkerbruin, of gevlekt met in elkaar overlopende kleuren. Een wonderlijk gezicht. Jean Nouvel deed voor de kleureffecten een beroep op de Parijzenaar Alain Bony. De beelden op het plafond garanderen niet alleen de gasten een geïnspireerde nacht, als de hotelkamers verlicht zijn heeft ook de voorbijganger op straat uitzicht op het keurig gerangschikt filmgeheugen.

Het meubilair is van een absolute soberheid: kleerkasten en televisiemeubelen zien eruit als metalen kolommen, met een opening aan één zijde en zonder deur. Als de kleren zijn opgehangen of de televisie is ongewenst, hoef je het meubel alleen om zijn as te laten wegdraaien om het effect van soberheid te herstellen. Die kasten staan als metalen zuilen monumentaal overeind, in discreet contrast met de houten vloer. Het indirecte licht schijnt achter rechthoekige metaalplaten naar boven. Geen van de muren kreeg ook maar het geringste lijstje.

De bedden, nachtkastjes (blokjes met een matglazen blad waaronder gekleurd licht) en de fauteuils werden door Jean Nouvel samen met het hotel ontworpen. Soms is het geheel aangevuld met een bescheiden bureaulamp of met een knalrode fauteuil.

De badkamer sluit naadloos aan op de slaapkamer en heeft dezelfde breedte, wat de ruimte aanzienlijk vergroot (als de schuifdeuren openstaan). Sommige geven uit op een bamboemuur, die de parkeerplaats van het hotel aan het oog onttrekt. Zo heb je onder de douche uitzicht op een stuk natuur: Nouvel voorzag het sobere lijnenspel van zijn interieur zelf van een levendig contrast.

The Hotel, Sempacherstrasse 14, 6002 Luzern, Tel. +41-41-226.86.86, fax: +41-41-226.86.90, www.the-hotel.ch. De prijzen per kamer: ongeveer 9600 fr. (Deluxe studio), 11.200 fr. (Corner Junior Suite) en 12.500 fr. (Garten & Park Deluxe Suite).

Pierre Darge