Vooraleer een potje of tube verzorgingscrème bij u in de badkamer staat, heeft het al een lange weg afgelegd. Er gaan jaren laboratoriumresearch en marketingonderzoek aan vooraf.

LINDA RAATS

Het leven van een verzorgingscrème begint vaak op de marketingafdeling van een cosmeticafirma. De marketeers stappen met een probleem of een vraag naar de biologen, dermatologen, apotekers en chemici van het bedrijfslabo.

Eens het probleem geformuleerd, zoekt men in het laboratorium naar werkzame bestanddelen en een aangepaste textuur. Dan begint een lange periode van testen : is de formule onschadelijk ? Werkt ze echt ?

Dat doet men in eerste instantie in vitro, op celkulturen en op kunsthuid, daarna pas op vrijwilligers. Het onderzoek naar de formule en de verschillende testfazen, kunnen jaren duren. Vijf jaar is geen uitzondering. Natuurlijk wordt aan diverse projekten tegelijk gesleuteld. Niet zelden stappen de researchers, wanneer ze een interessante ontdekking deden, met een voorstel naar de marketingafdeling.

De onderzoekers halen hun informatie uit vakliteratuur, wetenschappelijk onderzoek en op kongressen. Ze hebben ook kontakten met externe laboratoria en leveranciers van grondstoffen. Wanneer de cosmeticafirma meent iets interessants in handen te hebben, wordt het koncept van het produkt bepaald : de naam, de packaging, de prijs. Als de firma in kwestie over meer dan één merknaam beschikt, L’Oréal bijvoorbeeld, wordt ook het distributiekanaal vastgelegd.

De naam van een produkt is beslist geen toeval. Meestal wordt verwezen naar het doel van het produkt. Woorden als “lift”, “jeunesse”, “anti-rides”, zijn dan ook vaak terug te vinden in de naam van een verzorgingscrème.

Na de naam wordt de kleurkode voor de verpakking bepaald. Dat is vrij eenvoudig wanneer het om een produkt gaat dat een bestaand gamma moet aanvullen. De verpakking voor een nieuwe verzorgingslijn vergt meer onderzoek.

Na de testen in het laboratorium, beoordelen konsumenten het verzorgingsprodukt : ze geven marktonderzoekers hun mening over de geur, de textuur, de werkzaamheid en de verpakking. Als dat alles rond is, worden de reklamemensen gebriefd. Dan kunnen zij de reklamecampagne uittekenen.

Bij het op punt stellen van de textuur van een verzorgingsprodukt kunnen de researchers kiezen uit wel 3000 basisstoffen. Daaruit worden er 20 tot 30 gekozen voor de definitieve formule : gel, emulsie, crème, lotion. Er worden ongeveer 200 testtexturen gemaakt. Ze moeten beantwoorden aan criteria als aangenaam in gebruik, uitzicht, stabiliteit. Dit laatste wordt getest door het pilootprodukt bloot te stellen aan extreme hitte, koude en licht.

Wanneer de definitieve textuur, het type en de hoeveelheid aktieve bestanddelen bepaald zijn, kan een eerste, semi-industriële, kwantiteit worden aangemaakt. De eerste stap is een staal van 500 gram tot een kilo. Vervolgens gaat men in de “pilootfaze” tot 50 kg, daarna produceert men 500 kg tot 1 ton. Bij het doorlopen van de verschillende fazen wordt vaak nog aan de formule gesleuteld en er wordt bepaald hoe snel men tot een afgewerkt produkt kan komen en hoeveel machines en mankracht daarvoor nodig zijn.

De fabrikatie kan dan eindelijk beginnen, maar niet zonder een systematische kontrole van de geleverde grondstoffen, de testen op het produkt in vrak en de kontrole van de afgewerkte produkten.

Grote namen hebben een eigen fabriek met de bijhorende infrastruktuur, kleinere merken laten een produkt buitenshuis maken en verpakken, of kopen een afgewerkt produkt in bulk en vullen zelf de potjes en tubes. Indien die kleinere namen beschikken over een eigen laboratorium kunnen zij de formule zelf leveren, maar niet zelden wordt een kant-en-klare formule gekocht en doorgegeven aan een gespecializeerde fabrikant. Een wat omslachtiger manier van werken, maar een invloed op de kwaliteit is er in principe niet.

Van boven naar onder : afdeling waar onderzoek gedaan wordt naar texturen. Stalen worden getest op hun stabiliteit. Het vullen vande potjes gebeurt in steriele omstandigheden.