In mijn buurt zie ik twee soort mensen: de haastigaards die altijd tijd te kort hebben en de lummelaars die altijd tijd zat hebben. Beide soorten zouden moeten veranderen, maar noch de enen noch de anderen hebben daartoe genoeg greep op hun leven. Zelf hoor ik veeleer bij de eerste groep. De nood aan onthaasting begrijp ik dus wel. We hebben meer echt vrije tijd nodig en zouden die gewoon moeten nemen. Maar zo simpel kan het natuurlijk niet. Zeker niet in Amerika, waar onthaasten krankzinnig ingewikkelde, tijdrovende vormen kan aannemen.

“Het vergde een jaar organisatie”, zegt de tv-journaliste zonder spoor van ironie. “Maar gisteren hebben de inwoners van Ridgewood een avond in familieverband doorgebracht. De kinderen hadden geen huiswerk en alle naschoolse activiteiten waren afgelast. Sommige gezinnen aten samen, andere gingen naar de bioscoop of speelden gezelschapsspelletjes…” Ik proest van het lachen. Dat is misschien arrogant van me, want wat weet ik over de problemen van het overhaaste gezin? Ik heb zelf geen kinderen en ik kom uit een familie waar het niet in de hoofden van de volwassenen opkwam om me van de ene naschoolse activiteit naar de andere te rijden. Leren deed ik op school en voor de rest moest ik mijn plan trekken. Dat heb ik gedaan en dat het zo kon, daar ben ik mijn pedagogisch ongeschoolde ouders nog steeds dankbaar voor. Maar terug naar Ridgewood, een welvarend voorstadje van New York met 30.000 inwoners, waarvan 6300 jonger dan veertien. Een jaar geleden stelde inwoonster Marcia Marra, een gezinstherapeute en moeder van drie kinderen, voor dat alle kinderen en ouders van Ridgewood samen een avond vrijaf zouden nemen en dan niets anders zouden doen dan samen relaxen. Samen met een groep ouders ging ze aan het werk. Ze bogen zich over hun agenda’s, vergaderden met het gemeentebestuur, de schooldirecties en sportbesturen. Na enkele maanden van hard werken kwam men tot een consensus: op 26 maart zou Ridgewood Family Night worden gehouden onder het moto: Ready, Set, Relax. Het duurde niet lang voor Marra telefoontjes kreeg van ouders die zich bezorgd afvroegen wat ze in hemelsnaam moesten plannen voor een familieavond zonder geplande activiteiten. Vandaag is het 27 maart en de kranten en televisie overspoelen ons met gezinstafereeltjes uit Ridgewood. In een ervan zit een gezin aan tafel. “Het is al maanden geleden dat we nog samen hebben gegeten”, zegt de moeder. In een ander speelt een gezin monopoly. Het zoontje, een jongetje met een bleek snoetje, klaagt: “Huiswerk, basketbaltraining en comedy-class: de naschoolse activiteiten zijn me soms echt wat te veel.” Hij zegt het zo ernstig, dat ik niet weet of ik moet huilen of lachen. Marra en haar medeorganisatoren geven grif toe dat ze al vaak geplaagd zijn met hun geplande ongeplande gezinsavond. Maar ze kregen ook lof, onder meer van dokter Alvin Rosenfeld, een kinderpsycholoog en coauteur van Het overgeboekte kind. “Ik vind zo’n avond een uitstekend idee,” zegt hij, “want veel kinderen zijn overgeboekt. Ze verliezen hun zelfstandigheid en hebben het te druk om hun creativiteit te ontwikkelen. Veel ouders denken dat een drukbezette agenda hun kinderen van het slechte pad weghoudt, maar soms heeft het het omgekeerde effect.” Dat verklaart meteen ook waarom ik zo braaf ben. Een andere kinderspecialist, William Doherty, auteur van Take back your Kids, zegt dat hedendaagse welgestelde ouders de onbetaalde chauffeurs van hun kinderen zijn geworden en zich verplicht voelen om ze voortdurend bezig te houden alsof ze passagiers van een cruiseschip zijn. “Ouders hebben zich de laatste twintig jaar steeds meer onder druk laten zetten om hun kinderen voor steeds meer activiteiten in te schrijven. We duwen de competitie naar een steeds jongere leeftijd. Als het zo verder gaat, zien we binnenkort neonatale sportactiviteiten.” Mevrouw Marra had haar idee afgekeken van Wayzata, een stadje in Minnesota dat in het jaar 2000 met de hulp van Doherty een eerste ‘familieavond’ hield. Het heeft zelfs een website ( www.familylife1st.org) om andere plaatsen ertoe aan te zetten zijn voorbeeld te volgen. Ridgewood inspireerde intussen de aanpalende gemeente Bergenfield die nog ambitieuzer is en heel deze week gebombardeerd heeft tot ‘familieweek’. Voor ouders die paniek voelden opstijgen in het vooruitzicht van zeven ongeplande avonden, werden veiligheidshalve toch maar een aantal ‘gezinsactiviteiten’ gepland zoals een basketbalwedstrijd in de Bergenfield High School tussen leraars en politieagenten. Het mag immers niet te haastig gaan met die onthaasting.

Jacqueline Goossens

vanuit New York