Van punkmerk tot trendy modelabel. Van ‘fashionpunks’ tot gesettelde Nederlanders met een goed lopende zaak. Een portret van Humanoid en zijn bezielers Sandra en Hans, net voor ze in België helemaal doorbreken.

Snel een hanenkam faken en wat kohl onder mijn ogen smeren. Anders zal de foto er niet punk genoeg uitzien, vrees ik.” Nee, Sandra Harmsen (aan het woord) en haar man Hans Boelens houden geen punkfeestjes meer in kraakpanden. Nee, ze perforeren geen lichaamsdelen meer met veiligheidsspelden. En de kleren die de Nederlanders nu maken, hebben ook geen hoog punkgehalte meer. Humanoid, hun merk, is bekend om zijn comfortabele snit en tactiele stoffen. Stilistisch hangt het zijn kar aan Comme des Garçons en Martin Margiela, en dat al sinds 1981. Net nu, na 26 jaar, valt het jubileumboek bij ons in de bus.

Waarom na uitgerekend 26 jaar ?

Sandra Harmsen : We wilden het boek vorig jaar al lanceren, maar het was simpelweg nog niet af. Ik stelde de deadline steeds maar uit, omdat ik niet tevreden was.

Hans Boelens : Met Humanoid overhaasten we nooit iets. Onze beslissingen zijn altijd ‘organisch’ en gevoelsmatig.

Een jubileumboek pas na zo lange tijd uitbrengen : is dat een knipoog naar jullie tegendraadse punkverleden ?

Hans : Misschien drijft daar onze rebelse attitude wel wat boven, ja. Toen wij met Humanoid begonnen, woonden we met een bende vrienden in een verlaten pand. Een soort kunstenaarscollectief met juweelontwerpers, kleermakers en graffiti-artiesten. Geen van ons had zin om op een kantoor te gaan werken. Echte punks met hanenkammen waren we niet, eerder fashionpunks : we maakten onze kleren zelf.

Ongetwijfeld van die veel te nauwe lederen ritsbroeken.

Sandra : En korte Schotse rokjes ! Punks kwamen aankloppen met uitgescheurde bladzijden uit Britse punkmagazines. Bij ons in Arnhem konden ze die kleren nergens kopen, dus vroegen ze of wij die konden namaken. Toen dat zaakje wat begon te lopen, konden we stilaan ook stukken voor ons eigen merk beginnen te maken. Niet in het ritme van de seizoenen, daar waren we te rebels voor.

Nu rollen de Humanoidcreaties netjes per seizoen van de band. Van de punkspirit is niets overgebleven.

Hans : Ik herinner me nog de eerste keer dat we op een officiële modebeurs stonden. Een deftige stand konden we niet betalen, dus hadden we gewoon twee tenten meegebracht waarin we de hele dag languit lagen te luieren. Die tijden zijn gelukkig voorbij.

Sandra : Nu halen we zelfs nauwelijks nog inspiratie uit ons punkverleden. Onze passie is nog steeds kleren maken, maar de omstandigheden zijn gelukkig veel minder rock-‘n-roll dan toen.

Nog contact met de punks van vroeger ?

Hans : Niet zo vaak meer. Sommigen van onze bende zijn punk gebleven, anderen zijn aan de drugs geraakt. Nog anderen zijn al 26 jaar klant bij Humanoid én intussen even gesetteld als wij. Punkers met een buikje, zeg maar.

Sandra : Geregeld ontmoeten we ex-punks die zeggen : ‘In onze kast hangen nog spullen uit jullie eerste collecties. Als jullie ooit een tentoonstelling houden, laat maar iets weten.’ Ik wil eerlijk gezegd die oude stukken niet meer terugzien.

Wij anders wel.

Sandra : Ik heb nooit leren naaien, die eerste stukken waren eigenlijk onafgewerkte probeersels. We gebruikten toen veel plastiek, of materiaal dat we toevallig op de markt vonden.

En dat terwijl jullie nu echte materiaal-fetisjisten zijn geworden.

Sandra : Nu beginnen we altijd met de stof, pas daarna tekenen we de modellen uit. Onze materialen moeten vrouwelijk en tactiel zijn. En heel dicht bij de huid aansluiten. Alles staat of valt met het comfort. Vandaar dat zwangere vrouwen wel eens bij ons komen shoppen.

Zij zijn toch niet jullie doorsneeklanten ?

Sandra : Nee, dat zijn vooral modebewuste vrouwen met een stoer kantje die zich goed in hun vel voelen. Humanoid dragen vergt wat durf. We horen het van bijna al onze klanten : aan onze kleren moet je wennen.

Aan jullie nieuwe flagshipstore in Arnhem is het ook even wennen : jullie huizen in een kerk.

Hans : Een wat bizarre keuze voor ex-punkers, dat geven we toe. We aasden al tien jaar op die kerk, maar ze is pas sinds kort te huur. Een unieke kans voor ons.

Sandra : Waarom in Arnhem ? Simpelweg omdat Hans en ik daar thuis horen. Voor jullie Belgen lijkt dat misschien een boerengat, maar het is een van de beste winkelsteden van Nederland. En de modeacademie is er heel beroemd : Viktor & Rolf hebben er gestudeerd, net als enkele topdesigners bij Diesel en Lanvin.

Ook jullie hoofdontwerpster, Cecile Bleijenberg.

Sandra : Inderdaad, al werkte ze eerst bij ons in de winkel als verkoopster. Maar omdat ze het merk zo goed aanvoelde en gepassioneerd kon overbrengen naar de klant, hebben we haar in het creatieve team opgenomen. Intussen tekent ze de hoofdcollectie.

Zit u zelf niet meer aan de ontwerptafel ?

Sandra : Nee, na al die seizoenen vond ik het niet meer zo leuk. Nu stuur ik het ontwerpproces vanop afstand bij. Ik weet welke kant de collecties moeten uitgaan, dat is het belangrijkste.

Vreemd fenomeen : als we googelen op Humanoid, komen we al snel op obscure Scandinavische modeblogs terecht. Hoe komt dat ?

Hans : Vooral in Zweden en Denemarken verkopen we goed. Dat is een compliment, want daar liggen heel veel sterke modelabels in de winkels.

Sandra : Nederland en Scandinavië delen zowat hetzelfde modegevoel, stoer en toch elegant. Ook ons kleurenbeeld loopt parallel : we kiezen altijd voor grijsachtige tussentinten, nooit voor knallende kleuren, die demoderen te snel. Een Humanoidstuk kan je perfect een paar seizoenen doordragen.

Dan kunnen we jullie toch niet echt trendy noemen ?

Sandra : We verzinnen niet elk seizoen een compleet nieuw modebeeld. Erg vernieuwend zijn we inderdaad niet. We werken liever seizoenopvolgend. Net daardoor is onze stijl al jaren zo herkenbaar.

Vallen Belgen voor Humanoid ?

Sandra : We hebben al een achttiental verkooppunten in België. We klagen zeker niet. Wat wel opvalt is dat Belgen veel gereserveerder zijn dan Nederlanders. Ze hebben een klassiekere smaak, maar meer stijl. We moeten de Belgen nog een beetje laten wennen aan ons merk, denk ik. Dat kan het best met een eigen winkel waar al onze ontwerpen hangen, niet een deel van de collectie zoals nu.

U kiest wellicht voor Antwerpen ?

Hans : We willen ons merk internationaal nog bekender maken. In Nederland draaien de zaken heel erg goed, maar we breiden ons terrein stilaan uit. Een vestiging in Antwerpen, dat interesseert ons zeker en vast, al zijn we nog zover niet.

Sandra : Als je op het gebied van mode iets wil betekenen, moet je in Antwerpen aanwezig zijn. Punt. Veel Nederlanders komen er graag shoppen : alle trendy winkels liggen vlakbij elkaar. Veel handiger dan in Amsterdam !

Hans : Ik wil graag de internationale naamsbekendheid van Humanoid aanwakkeren. Terwijl Sandra eigenlijk al lang tevreden is als ze gewoon kleren kan maken die in Nederland goed lopen. Ik wil altijd maar meer.

Een mannenlijn bijvoorbeeld ?

Hans : Die komt er zeker aan. Op de modebeurs in Parijs testten we vorig jaar al een minicollectie mannenkledij. Amper tien stukken hadden we mee, waarvan geen enkel te koop was. De belangstelling was enorm, dus gaan we ermee verder.

Sandra : De aanpak zal wat anders moeten. Vrouwenkleren mogen wat frivool en speels zijn, voor mannen primeert het functionele. Hans kan ervan meespreken. Ik zag ooit eens een fantastische broek van Martin Margiela hangen …

Hans : … die niet eens zakken had. Ik moest en zou hem kopen van Sandra. Het resultaat : ik heb hem nog nooit gedragen !

Humanoid is onder meer verkrijgbaar bij Twiggy’s (Gent), Princess en Garde-robe Nationale

(Antwerpen), Icon (Brussel) en Nu (Leuven).

Het jubileumboek is te koop in de kerk-flagshipstore in de Weverstraat 14, Arnhem.

Info: www.humanoid.nl en +31 26 35 16 427.

Door Thijs Demeulemeester I Portret Charlie De Keersmaecker