CURIOSA

Met “Tijlozen” vindt het Kollektief D & A zijn taal en tekens terug die het in de vorige produktie “Het lijden van de jonge Werther” verloren bleek. Volgens Van Dale zijn “tijlozen” bloemen die op een ongewone tijd ontluiken. Het zijn curiosa en men vindt ze ook onder de mensen. Het Kollektief D & A viseert Jakob Lenz (1751-1792) en Kaspar Hauser (1812-1833), die door het establishment als “zonderlingen” en “uit de tijd” werden uitgestoten. De teoloog en dramadichter Lenz eindigde krankzinnig in totale eenzaamheid ; de “vondeling” Kaspar Hauser werd om duistere redenen vermoord.

D & A voert Lenz en Hauser niet op als historische figuren, maar als personages die vragen stellen over het bestaan. Lenz vanuit zijn eruditie, Hauser vanuit zijn primaire intuïtie. Maar ze zijn ook de akteurs Johan (Lenz) en Luc (Hauser) die zich afvragen welke hun rol is in de wereld, in de kunst en op de scène.

Zoals gewoonlijk bij D & A kwam ook de tekst van “Tijlozen” in gezamenlijk overleg tot stand. Luc Van Outreve, Johan de Boose en regisseur Dirk de Keyzer bewerkten teksten van Georg Büchner (“Lenz”) en Jacob Wasserman (“Kaspar Hauser”), putten uit gedichten van o.m. Georg Trakl, Paul Celan, Rilke. En voegden er ook eigen teksten aan toe.

Tot een echte dialoog tussen Lenz en Hauser komt het niet, maar ze vinden elkaar op een broedeiland dat als een grote steen midden op de scène ligt. In gedachten zijn ze als vogels in eenzelfde vlucht naar een zuiver poëtisch bestaan waarin ze de angsten en waanzin van het alledaagse kunnen overstijgen.

Krachtige tekstzegging en présence, een zekere stilering in de beweging en het sober gebruik van rekwisieten, maken van “Tijlozen” een hooggestemde produktie. Reisvoorstellingen.

– Info : (09) 230.13.78 (XL-Productions voor D & A).

TEGENSTELLINGEN

In NTG-2 (Minnemeers, Gent) brengt Teater Taptoe twee korte dokudrama’s over de bekende Gentenaars Leo Baekeland (1863-1944) en Lieven Bauwens (1769-1822). Beiden zijn om verschillende redenen wereldberoemd en verbonden met de geschiedenis van ons land. “Twee Gentenaars” gaat dan ook gepaard met een tentoonstelling in NTG-2 omtrent Baekeland, zijn fotopapier en zijn bakeliet en met een kort bezoek tijdens de pauze aan het vlakbij gelegen Museum voor Industriële Archeologie en Textiel (MIAT). Daar staat een spinmolen van het Engelse type Mule Jenny, zoals Bauwens er één naar Gent liet smokkelen.

Behalve de instruktieve waarde van het initiatief, is er ook de interessante artistieke invulling. De eenakters, beide door Freek Neirynck geschreven, zijn van een totaal ander genre.

“Een Gentenaar, genaamd Baekeland”, geregisseerd door Freek Neirynck, begint als mime en gaat over naar een gezongen en geakteerde act. Fotografie staat centraal. De spelers verdwijnen bijvoorbeeld achter een doek en we zien ze ingekaderd terug. De pianobegeleiding door Noël Fack refereert aan de stomme film. Bij de première werd deze eenakter stroef gespeeld. De mimescènes waren geforceerd, het zingen te braaf en ook de ritmewisselingen zaten nog niet goed.

“Lieven Bauwens, volksheld met volksgeld” gaat meer de geëngageerde straatteatertoer op en dat bleek zowel spelers als publiek beter te liggen. De tekst tekent het hoofdpersonage vollediger en gaat dieper. Regisseur Franck Van Laecke geeft het stuk, dat klein begint rond een weefgetouw, een monumentale allure. De door Bauwens uitgebuite arbeiders en gevangenen worstelen zich als sissende ratten door het decor en geven alle kracht aan de tegenstelling tussen de geblaseerde Bauwens en de miserie daar beneden.

“Twee Gentenaars” is nog te zien op 20 en 24 mei en op 2 en 3 juni, telkens om 19 u.30. Matinees op zondagen 21 en 28 mei (14 u.30).

– Reserv. : (09) 225.32.08 (NTG voor Taptoe).

SEIZOENEINDE

Het einde van dit teaterseizoen is al in zicht, maar er zijn toch nog nieuwe produkties op komst. Op 27 mei gaat het Nederlands Toneel Gent (NTG) in de Minard (Walpoortstraat 15, Gent) in première met “Anatomie Titus” van Heiner Müller in een regie van Sam Bogaerts.

Op 26 en 27 mei speelt Dinska Bronska premièrevoorstellingen van het straatteaterspektakel “De Keizer” op de binnenkoer van het Europees Figurenteatercentrum (EFTC) aan de Trommelstraat 1 (Patershol) in Gent. Wie deze kombinatie van commedia dell’arte, slapstick en catchtechnieken eerder wil zien, kan dat op 20 mei (vanaf 20 u.30) in De Werf in Brugge. Daar wordt het seizoen niet alleen door Dinska Bronska uitgeluid, maar ook door de rockabillygroep De Tekenen en door The primitives, een nieuw gezelschap gevormd door Gordon Wilson en Craig Weston, die opteren voor “fysieke en muzikale aktie”, waarbij woorden uiteraard schaars zijn, maar het geheel wordt doorspekt met “schreeuwende solo’s en duetten op perkussie”. Toegang gratis.

– Info : (09) 225.32.08 (NTG voor Minard) ; (09) 233.12.15 (EFTC voor Dinska Bronska) ; (050) 33.05.29 (De Werf, Brugge).

ROGER ARTEEL

Johan De Boose en Luc Van Autreve in “Tijlozen” : vragen stellen over het bestaan.