KLEIN MIRAKEL

Verleden seizoen pakte De Korre in Brugge uit met “Mademoiselle Jaïre” van Michel de Ghelderode. Aanvankelijk een hachelijke onderneming, maar door een entoesiaste cast o.l.v. Bob De Moor tot een “klein mirakel” omgetoverd. Deze produktie wordt nu zowel in De Korre als in reisvoorstellingen hernomen.

“Mademoiselle Jaïre” kan omschreven worden als een folkloristische farce, maar in de spirituele vertaling van Filip Vanluchene en de geïnspireerde regie en vertolking wordt het geheel tot aanvaardbare en kleurrijke menselijke proporties herleid. Het poppenspelelement, dat bij De Ghelderode altijd aanwezig is, is hier omgebogen tot een aantal expressieve verschijningsvormen van de personages waarin vooral de laat-middeleeuwse angst voor de dood en de vlucht in een naïef geloof grotesk worden uitgebeeld.

De Ghelderode konfronteert in dit bijna nooit gespeeld stuk, evangelische verhalen rond Kristus en zijn moeder, Petrus en Lazarus, met pastoor, dokter, verloofde, vader en moeder, kwakzalver, ketter, lijkbidsters, heksen en karnavaleske inquisitie. Wandtapijten die naar poppenteater en naar het Boergondische en handeldrijvende Brugge verwijzen, vormen een decor (Eric Lagrain, Lotte Kemm), dat in al zijn soberheid fuktioneel is.

“Mademoiselle Jaïre” wordt gespeeld door Griet Debacker, Jan Steen, Frans Van der Aa, Rita Wouters, Bob De Moor en Mieke De Groote. Laatstgenoemde vervangt Marijke Pinoy, die momenteel in “Thuis”, de suksesproduktie van Theater Zuidpool, speelt.

“Mademoiselle Jaïre” is op 7 mei in Poperinge (Kult. centrum Ghybe), op 10 mei in Tongeren (De Velinx), op 13 mei in Brugge in De Korre, Sint-Jakobsstraat 36. Daarna ook nog onder meer in Berchem en Gent.

– Reserv. : (057) 33.40.81 (Ghybe), (012) 39.38.00 (Velinx), (050) 33.88.50 (Korre).

MEIDANS

In Vooruit (Gent) staan voor mei nog een paar dansprodukties op de affiche. Eerst komt de Cie Jose Besprosvany (5 mei, 20 u.) en op 23 mei is Lynda Gaudreau en haar Cie De Brune te gast.

De Cie Jose Besprosvany komt met “Hombre Alado”. Over die titel vertelt de koreograaf : “Er is Alado en A lado. Het eerste woord betekent gevleugeld, het tweede aan de kant. In het Spaans hoor je het verschil niet. In mijn koncept bewaar ik de idee van iemand die een daad verricht en dus vrij is, maar terzelfder tijd daardoor aan de kant geraakt en in eenzaamheid eindigt. “

De Mexicaan Jose Besprosvany woont in België. Hij studeerde aan het Mudra en danste bij het Ballet van de XXste eeuw van Maurice Béjart. In 1983 startte hij met eigen kreaties. “Hombre Alado” is zijn 7de koreografie. Het is een werkstuk dat teruggaat op de myte van Prometeus en waarin de maker een bondgenootschap nastreeft tussen dans, muziek en stem. “Ik wil dat de zang danst en de dans zingt”, aldus Besprosvany. “In het westen zit elke artistieke expressie vast in een eigen logica. Ik wil weg uit dat hokje, ik droom van de samengebundelde kracht van het zingende, dansende en muzikale lichaam. “

Bij “Hombre Alado” wordt de muziek van Peter Swinnen live uitgevoerd. Koor en solisten zijn dansers met internationale ervaring.

– Reserv. : (09) 223.82.01 (Vooruit).

GROTE KINDEREN

Op 6 mei (19 u.30) gaat bij het Nederlands Toneel Gent (NTG) “Grote kinderen” in première. Dit “drama, dat eigenlijk een komedie is waarvan de kern bestaat uit een vaudeville-intrige”, is van Jean Cocteau (1889-1963) en werd in 1938 als “Les parents terribles” in Parijs gecreëerd. Het sukses ging gepaard met schandaal.

“Grote kinderen” gaat over een zoon die voor het eerst verliefd is, zich aan de wurgende liefde van een hysterische moeder onttrekt en in zijn vader een rivaal ontdekt. Een inwonende tante, een bohémienne naar de geest, zorgt voor orde in het wanordelijke nest. En er is ook nog het liefje van de zoon.

Benno Barnard die van het NTG de opdracht kreeg “Les parents terribles” te vertalen, heeft het stuk ook bewerkt. Hij modernizeerde en individualizeerde de taal van de personages en de hooggestemde schrijfstijl van Cocteau. Hij verplaatste ook het stuk van het vooroorlogse Parijs naar de Lage Landen van het fin de siècle.

Jean-Pierre De Decker regisseert Lieve Moorthamer, Magda Cnudde, Nolle Versyp en de gastspelers Hilde Heijnen en Mathias Sercu. In de Gentse stadsschouwburg, Sint-Baafsplein, tot 11 juni.

– Reserv. : (09) 225.32.08 (NTG).

HALVE PRIJS VOOR MEISJES

Op de vrijdagen 5, 12 en 26 mei (telkens om 20 u.30) haalt De Korre (Sint-Jakobsstraat 36) de nieuwste lichting muzikaal-humoristisch teatertalent uit Antwerpen naar Brugge. Het betreft Circus Bulderdrang en het duo Twee van Zand, die samen avondvullend in De Korre optreden.

Circus Bulderdrang brengt een kombinatie van circus, rock en poëzie, met fenomenen zoals de olifantman, de vampier en de slangenmens. De groep bestaat uit zes performers. Vital Baeken en Geert Beullens zijn dichter-zieners in vele gedaanten ; Philip Osier, Dominique Osier en Michael Demey vormen de Bulderdrang Big Band. Eind vorig jaar debuteerde Circus Bulderdrang met sukses in De Zwarte Komedie in Antwerpen. Volgend seizoen staan ze er weer.

Twee van Zand bestaat uit het duo Johan de Kort en Lucaz De Winter. Zij brengen komi-poëtisch muziekteater en balanceren tussen fiktie en realiteit, tussen ernst en humor. Vorig jaar zat Twee van Zand in de finale van het Leids VARA Cabaret Festival en van Humorologie in Marke.

De toegangsprijs voor de hele avond in De Korre bedraagt 250 frank, maar als bijdrage tot een vrouwvriendelijke samenleving betalen meisjes tot 25 jaar slechts halve prijs.

– Reserv. : (050) 33.88.50 (Korre).

ROGER ARTEEL

Jose Besprosvany in Vooruit : dromen van de gebundelde kracht van het zingende, dansende en muzikale lichaam.

EEN ONDERMIJND RIJK

Wat helaas vooral bijblijft uit het eerste seizoen van Franz Marijnen als direkteur van de Koninklijke Vlaamse Schouwburg, was de valse start. De première van “Hedda Gabler” op 8 oktober 1993 werd afgelast omdat Marijnen vond dat regisseur Karst Woudstra een produktie had gemaakt die niet door de beugel kon.

Na deze pijnlijke affaire vertrok Woudstra naar Zweden voor een aantal regies. Terug naar de bron, dus. Want Woudstra, geboren in 1947 in Leiden, studeerde na het gymnasium Skandinavische talen. Hij vertaalde o.a. Ibsen en Strindberg, maar werd bij ons vooral bekend met zijn vertalingen van stukken van Lars Norén, de Zweedse schrijver met wie hij zich zeer verwant voelt en met wie hij al bijna twintig jaar bevriend is.

Het was trouwens voor de regie van een gloednieuw stuk van Norén dat Woudstra terugkeerde naar ons taalgebied. Begin maart zou De Appel in Den Haag de wereldkreatie spelen van “Zo Eenvoudig is de Liefde”. Maar opnieuw had Woudstra tegenslag : omdat hoofdaktrice Christine Ewert instortte en de première moest worden uitgesteld, zag Woudstra zich verplicht de regie over te dragen aan Agaath Witteman. Woudstra werd immers verwacht in Antwerpen, waar hij bij de Koninklijke Nederlandse Schouwburg een enscenering zou maken van “De Ratten”.

Dat stuk van Gerhart Hauptmann, een Duitser die leefde tussen 1862 en 1946 en in 1912 de Nobelprijs kreeg, speelt zich af in een Duitse woonkazerne in het Berlijn van het eind van de 19de eeuw. Het is tegelijk een realistische tragedie over mensen van diverse pluimage en een komedie over de onmogelijkheid om de realiteit op het toneel te tonen. De ratten uit de titel wonen onder de woonkazerne en vormen het symbool van het ondermijnde Duitse rijk.

“De Ratten” wordt, in een vertaling van Joël Janssens, gespeeld door o.a. Peggy De Landtsheer, Joke Devynck, Herbert Flack, Herman Fabri en Ariane Van Vliet. Voorstellingen in de Bourla van 6 mei tot en met 3 juni.

– Reserv. : (03) 231.07.50 en 234.12.40.

De Nederlander Karst Woudstra regisseert “De Ratten” bij KNS.

ZELFMOORD

Op 6 mei speelt het Nationale Toneel in zijn eigen, Koninklijke Schouwburg in Den Haag de allerlaatste voorstelling van “Hedda Gabler”. Titelvertolkster Will van Kralingen kreeg veel lof van de recensenten na de première begin maart, maar over de traditionele regie-aanpak van Ger Thijs liepen de meningen zeer uiteen.

Het toeval wil dat dezelfde jaloersheidstragedie, geschreven door de Noor Henrik Ibsen in 1890, op diezelfde zesde mei in première gaat bij het Antwerpse Raamtheater op’t Zuid. In een regie van direkteur Walter Tillemans speelt Anneleen Cooreman de rol van Hedda, de verwende generaalsdochter die de saaiheid van haar huwelijk en het sukses van haar ex-minnaar niet kan verkroppen en daarom zelfmoord pleegt. Voorstellingen tot en met 17 juni.

– Reserv. : (03) 233.91.48/49.

OVERGEVOELIG

Met hun subsidies moeten want het staat zo in een officieel dekreet de zeven Vlaamse kunstencentra niet alleen interessante voorstellingen uitnodigen, maar ook op zoek gaan naar en kansen geven aan jong talent. In dat kader werd bij het Stuc in Leuven Het Atelier opgezet, een platform waarop onbekende toneelmakers vrijelijk kunnen experimenteren.

Soms loopt dat experimenteren met een sisser af, zoals enkele weken geleden toen de akteurs van De Roovers geen eensgezindheid konden bereiken over een toneelbewerking van “Jacques de Fatalist”. Deze maand is het de beurt aan Patrick Jordens om te tonen wat hij in zijn mars heeft.

De samenwerking tussen Jordens en het Stuc begon in mei 1993, toen “Of Scheikunde” werd gespeeld. Dat regie-debuut van Jordens en zijn groep klein & Wagner was een nogal ontgoochelende, lauwe en verhaalloze mengelmoes van nostalgische sfeertjes en romantische muziekjes.

Voor zijn nieuwe Atelier-projekt bracht Jordens, die werkt als jeugdvoorstellingenbegeleider bij Bronks, alweer een groep mensen bij elkaar met uiteenlopende achtergronden : twee beginnende akteurs (Machteld Timmermans en Louis S. Carrafiello), een ervaren Zweedse aktrice (Afra Waldhör), een filozoof (Russell E. Dale) en een komponist-muzikant (Koen Monserez). Zij maakten en spelen een projekt dat de raadselachtige titel “(Come & See) More Glass” kreeg. Inspiratie werd gevonden in novellen en kortverhalen van J.D. Salinger, in musicals en filmklassiekers uit de jaren veertig en in foto’s van Pierre & Gilles. De centrale figuren van de voorstelling zijn wereldse maar eenzame, introverte personages die overgevoelig reageren op hun omgeving. “(Come & See) More Glass” wil een fragmentarische schets zijn van een akrobatenfamilie uit Brooklyn en zal doordrenkt zijn van de “glamour” van Weltschmerz. Voorstellingen van dinsdag 9 tot en met vrijdag 12 mei in de Vlamingenstraat 83 in Leuven.

– Reserv. : (016) 20.81.33.

STUKGELOPEN

Op 24 oktober 1985 ging bij Het Reizend Volkstheater “Alles Liebe… ” in première, een onvergetelijk grappige en ontroerende produktie van drie toen nog onbekende toneelmakers : Luk Perceval, Guy Joosten en Dirk Roofthooft. Deze voorstelling, een initiatief van de kersverse direkteur Peter Benoy, markeerde het begin van een nieuwe stijl van dat Antwerpse gezelschap, dat ondertussen ook van naam veranderde. Sindsdien heeft Theater Zuidpool vaker kansen gegeven aan beloftevolle regisseurs.

Nu is het de beurt aan Greet Vissers, een dame die haar sporen heeft verdiend bij het gezelschap Blauw Vier. Vissers regisseert bij Zuidpool “De Dans van de Reiger”, een komedie die Hugo Claus schreef in 1962 en waarin hij een satirische psycho-analyse van een stukgelopen huwelijk schetst. Spelers zijn Goele Derick, Dimitri Dupont, Guusje Van Tilborgh en Mark Verstraete.

Première op 6 mei in Theater Zuidpool, daarna voorstellingen tot en met 10 juni.

– Reserv. : (03) 231.57.58.

EDWARD VAN HEER