CLAUS IN DE KLAS

In het kader van Dynamo-2, een projekt van het Ministerie van de Vlaamse Gemeenschap en met de steun van de kultuurdienst van Gent, brengt aktrice Suzanne Saerens, Claus in de klas.

Haar optreden loopt over 2 lesuren en gaat over de vraag “Wie ben ik als jonge volwassene van 17 jaar of daaromtrent ? “. Een sluitend antwoord is er niet, maar aan de hand van fragmenten uit verhalen en toneelstukken en via poëzie van Hugo Claus, die ooit ook 17 was, wordt een zoektocht ondernomen. De eerder filozofische benadering gebeurt via de myte van Oidipous, de jonge man die onbewust zijn vader vermoordde, en waarvoor Claus de toneelversie van Seneca volgde. Een konkretere benadering komt uit verwijzingen in het werk van Claus naar diens eigen kinder- en jeugdjaren in het internaat, in zijn familie en onder de grote mensen. De Oidipous-zoektocht wordt metafoor voor volwassen worden.

Suzanne Saerens speelt, in een regie van Jacky Tummers, een aantal teksten en stapt van de ene rol in de andere, daarbij gekonfronteerd met zichzelf op een videoband waarop zij eveneens in telkens andere types en situaties aan het woord komt. Dit samenspel van de aktrice, live tussen de leerlingen, en het afstandelijke beeld op het scherm, zorgen voor de nodige spanning.

Een handleiding voor de leerkracht van prof. Freddy Decreus (univ. Gent), is te verkrijgen bij Kaleidoscoop, Berggat 2, in 9890 Semmersake. Op 25 januari (15 u.) geeft Suzanne Saerens in de A. Musschezaal van de Gentse Stedelijke Bibliotheek een voorstelling speciaal voor leerkrachten.

– Info : (09) 384.77.84 (Kaleidoscoop).

FANTASTISCHE OZ

Het Speelteater (Gent) programmeert “Oz, de wijze”. Wie deze produktie niet zag tijdens de premièrereeks in de Kopergietery moet op de hernemingen wachten die er zeker komen. Want deze produktie is té goed om in de kast te bergen.

Het stuk staat los van het bekende verhaal van Frank Baum en zeer los van de film van Victor Fleming met o.m. Judy Garland. Bewerker Paul Carpentier acht zich trouwens gelukkig geen enkele verfilming van het verhaal te hebben gezien.

“Oz, de wijze” is het bewustwordingsproces van het meisje Dorothy (Ineke Nijssen) dat in een toverwereld terechtkomt, maar al gauw begrijpt dat deze wereld nep is en Oz (Gilbert Colman) helemaal niet zo groot en wijs. Dorothy kiest voor zekerheid en gaat ondanks alles terug naar haar saaie thuis.

In het stuk wordt uitgegaan van de eigen ruimte van de Kopergietery, die, voor de vernieuwing, een halve eeuw leeg stond en waar twee gevleugelde geesten hun dromen loslaten. Cuphra (Jeanne Pennings) en Vulcana (Ineke Nijssen) roepen in een lied de Grote Droom wakker waarin Dorothy via een wervelwind in een betoverd (teater)land terechtkomt. De tovermiddelen van het teater steken de fantazie nog een flinke hand toe. Uit een vogelschrik en oud ijzer ontstaan mensen en een bontjas wordt leeuw, zij het zonder moed.

Jeanne Pennings en Ineke Nijssen (beiden bekend van Onvoorziene Omstandigheden op tv) vervullen diverse rollen en voor heel jonge kijkers kunnen die wisselingen wel eens verwarrend zijn. Het inleidend spel van Cuphra en Vulcana loopt wat lang uit, maar wordt voor verdere voorstellingen ingekort. Voor de rest is dit een heerlijke en prettige produktie, boordevol inspiratie. Paul Carpentier zorgde niet alleen voor de kloeke tekst en sobere regie, hij schreef ook de muziek voor de liedjes, die voor een vervreemdend effekt zorgen. Zij staan in de produktie apart als een gezongen terzijde. Ze geven telkens de essentie van een tafereel weer, maar dan vanuit het standpunt van een muzikale verslaggever.

– Info : (09) 233.70.00 (Speelteater).

MARIKEN

In dezelfde lijn als zijn suksesproduktie “Timon” (naarShakespeare) heeft Le Mal du Siècle nu ook “Mariken van Nieumeghen” bewerkt. De vele personages worden door drie akteurs en één aktrice gespeeld, het oorspronkelijk Middelnederlands wordt hier en daar behouden, maar er wordt zowel in de handeling als in de dialogen heel wat hilariteit verwerkt. De spitsvondigheid van “Timon” wordt echter niet geëvenaard. Er wordt ruwer met het gegeven omgesprongen en de voor de hand liggende kritiek op de middeleeuwse mentaliteit en achterhaalde vroomheid wordt gretig aangepakt. Toch is er nog voldoende spanning in de produktie om te boeien. Patricia Goemaere, in de rol van één tegen allen, toont Mariken als de achtervolgde onschuld zelve, ondanks alle potsierlijkheid in de aankleding, toch nog dramatisch geladen.

Wellicht willen Rudy Goes en Walter de Groote, die aan de basis liggen van het experiment, een diskussie op gang brengen over hoe je oude en literair belangrijke teksten op de scène brengt. Minder geschikt voor literatuurkenners, maar wie van spel binnen het spel houdt, komt hier ruimschoots aan zijn trekken. En helemaal vrijblijvend is dit “Mariken” niet, alhoewel duivel en paus door éénzelfde akteur en in éénzelfde aankleding opvoeren wellicht nog weinigen zal choqueren.

“Mariken van Nieumeghen” is op 23 en 25 februari (20 u.) in het Burgcentrum, Burgstraat in Gent. Op 5 februari (20 u.) is Le Mal du Siècle te zien op de Arcazolder met “Dorian Gray” (Oscar Wilde), een produktie die vorig seizoen in première ging en onder meer in Arca (Gent) wordt hernomen.

– Info : (03) 238.65.80 (Le Mal du Siècle) ; reserv. : (09) 225.25.15 (Burgcentrum, Gent) ; (09) 225.18.60 (Arca).

VERLEIDING

Het Antwerpse gezelschap De Furie start op 12 januari (20 u.30) in De Werf in Brugge met een reeks reisvoorstellingen van “Pose”, fysiek teater waarin de verleiding centraal staat. Het is de zevende produktie van dit gezelschap en zoals de vorige is ook deze ontstaan vanuit improvizaties, al werd de visie van de Franse auteur Georges Bataille als leidraad gebruikt.

Rit Geys, Arnaud Jacobs, Peter Dewel en Goele Derick zijn ontwerpers en uitvoerders.

– Reserv. : (050) 33.05.29. (De Werf, Brugge)

ROGER ARTEEL

Jeanne Pennings en Ineke Nijssen in “Oz, de wijze” : dromen loslaten.

KAMER

Vanaf half februari tot en met 5 maart prezenteren deSingel en kunstencentrum de Monty in Antwerpen een reeks solovoorstellingen. Een nogal kunstmatige festival-formule, want ook tijdens de rest van het toneelseizoen kan je overal naar teatermonologen gaan kijken.

Zo reist Willy Thomas op dit moment door onze contreien met “De Nacht Juist voor de Bossen”, een tekst van de jonggestorven Fransman Bernard-Marie Koltès over een vreemdeling die in een vreemde stad aan een onbekende voorbijganger een kamer voor de nacht vraagt. Over deze produktie schreef ex-recensent Wim Vangansbeke destijds het volgende in De Morgen : “Willy Thomas van Dito’Dito heeft niet veel méér nodig dan een stoel en een tafeltje om in de monoloog van Koltès een personage tot leven te brengen dat zijn aspekt van personage verliest om een onontkoombaar zijn te worden. Een markante belevenis. “

De Franse versie van deze monoloog wordt eveneens gespeeld door Brusselaar Willy Thomas en is nog tot en met 13 januari te zien in Les Tréteaux in de Lakensestraat in Brussel (tegenover de KVS). De Nederlandse versie is in januari te zien in de Brakke Grond, Amsterdam (18 t/m 21/1), Brugge (28/1) en Tongeren (29/1).

Ook een andere Dito’Dito-produktie staat momenteel op de affiches in twee landstalen, namelijk “B is A in Bubbels”.

Hier gaat het om een tekst van Willy Thomas over aktrices die stoeien met muzikale nonsenstaal en betekenisvolle klanken.

Vijf jaar geleden werd de tekst geregisseerd door Guy Cassiers bij Oud Huis Stekelbees, een produktie die toen bekroond werd met de Signaal-prijs voor beste jeugdteatervoorstelling.

Nu wordt “B = A” gespeeld door Mieke Verdin, Carla Vanparijs en Kristien Verdin (fagot).

De Nederlandstalige versie is te beleven op 15, 25, 27 en 28/1 in De Markten in Brussel, op 22/1 in de Velinx in Tongeren en op 29/1 in de Brakke Grond in Amsterdam. De version française kan men op 18, 20 en 21/1 ook in De Markten gaan bekijken.

Dito’Dito heeft zijn hoofdkwartier in de Washuisstraat 28 in Brussel.

– Info : (02) 502.24.42.

GELUIDEN

Terwijl Lucas Vandervost op reis is met de betoverende monoloog “De Ondergang van de Titanic”, is in de repetitieruimte van De Tijd een andere monoloog te zien : “Tityrus”, een tekst geschreven door Lucas Vandervost en Bob De Moor.

De voorstelling vertelt het verhaal van een man die terugkeert naar een Napolitaans dorp dat getroffen werd door een aardbeving. Hij haalt beelden van verleden en heden door elkaar en stelt zich vooral vragen die betrekking hebben op zijn hobby, het verzamelen van geluiden. Zijn er nog sporen van de welluidende dorpsklanken, zijn er klankstollingen blijven hangen ?

“Tityrus” wordt aangekondigd als “een voorstelling over het terugvinden van wortels” en wordt gespeeld door Bob De Moor. Alleen te zien in de repetitieruimte van De Tijd (Sint-Paulusstraat 28, Antwerpen) op donderdag, vrijdag en zaterdag van 12 tot en met 28 januari.

– Reserv. : (03) 231.62.86.

NACHT

Ook bij het Kaaitheater in Brussel is een monoloog te zien die vooralsnog nergens anders alleen wordt gespeeld. Het gaat om “De Verhuizing”, een tekst van de Belgischecineaste Chantal Akerman over een man die pas verhuisd is en terugdenkt aan de drie vrouwen die vroeger naast hem woonden. “De Verhuizing” wordt gespeeld door Josse de Pauw in een regie van Jürgen Gosch.

Die Duitse regisseur ensceneerde ook, samen met zijn vertrouwde vormgever Donald Becker, “De Nachthal”, het toneeldebuut van Chantal Akerman. Het stuk vertelt over de nachtelijke ontmoeting tussen een jong meisje dat na een seks-experimentje met zijn drieën verward uit haar hotelkamer is weggevlucht en aan de praat raakt met een bediende van Noordafrikaanse oorsprong. Opmerkelijk bij dit toneelprojekt is de rolbezetting : de hoofdrollen worden vertolkt door de pas afgestudeerde Circé en de amateurspeler Abdembi Azzaoui, de bijrollen door ervaren professionelen als Jos Verbist en Frieda Pittoors.

Bij het Kaaitheater in het Lunatheater worden beide projekten op dezelfde avond geprezenteerd, nl. van 11 tot en met 14 en van 18 tot en met 21 janauri. Daarna gaat alleen “De Nachthal” op toernee door Vlaanderen en Nederland.

– Reserv. : (02) 201.59.59.

WOORDEN

Ook de Kempense akteur Tom van Bauwel, bekend uit films als “Oeroeg”, “Boys” en “Ad Fundum”, staat dezer dagen alleen op de toneelplanken. In “Vorm Vormt Vormen” kruipt hij in de huid van de expressionistische dichter Paul van Ostaijen en speelt hij met diens verzen “als waren de woorden van de dichter die van de akteur zelf”, aldus Wim Vangansbeke na de première van twee jaar geleden.

“Vorm Vormt Vormen” is mee te maken van 11 tot en met 28 januari in ’t Klein Raamteater in de Lange Gasthuisstraat in Antwerpen.

– Reserv. : (03) 233.91.48/9.

EN OOK NOG

– “Hopland 18” : een muziekteaterprojekt door Hadewig Kras, gaststudente van de Kleinkunstacademie van Amsterdam, en Peter Michel, laatstejaarsstudent van de toneelafdeling van Studio Teirlinck. T/m 18 januari, telkens om 20 u., in een ruimte aan Hopland 18 in Antwerpen. Toegang gratis. Info : (03) 231.54.65.

– “Mijn Vriend en Ik” : sociaal-psychologisch drama van de Brit Gillian Plowman, voor het Mechels Miniatuur Theater vertaald en geregisseerd door Guido De Craene. T/m 18/2 in het MMT. Reserv. : (015) 42.45.44.

– “Vorst aan de Grond” : poppenspeler Fred Delfgaauw speelt in zijn eentje een door Johan Boonen geschreven bewerking van “Koning Lear”. Zijn lange Vlaamse toernee begint op 14/1 in het Dommelhof in Neerpelt. Reserv. : (011) 64.30.49.

EDWARD VAN HEER

Tom van Bauwel alias dichter Paul van Ostaijen in “Vorm Vormt Vormen”.