Er was een tijd dat ik complexloos een fles Oxfamwijn kon kopen. Doe ik dat vandaag, dan zitten er voedselkilometers in mijn achterhoofd, Chileense Cabernet Sauvignon komt namelijk uit Chili en dat ligt nu eenmaal een oceaan verder dan de Côtes du Rhône. En net terwijl ik afweeg of ik Zuid-Amerikaanse boeren wil steunen dan wel mijn ecologische voetafdruk beperkt houden, schiet me te binnen dat ik voor het volledige verhaal ook nog de productie- en transportomstandigheden moet incalculeren. Duurzame wijnbouw in een Chileense bodem die zich daar beter toe leent, kan ecologisch alsnog minder zwaar wegen dan met pesticiden overladen lokale wijn. Je moet niet alleen de voedselkilometers tellen, maar de hele CO2-impact, heb ik me ooit door mensen die het konden weten laten vertellen.

Wel, dát is dus het punt waarop ik “laat al maar” zucht en naar een willekeurige Chianti van rond de vier euro grijp.

Ik maak deel uit van een generatie die wel eens verweten wordt dat ze geen engagement meer heeft. Dat we niet meer op straat komen en liever in de zetel liggen. De waarheid is dat de wereld rondom ons complexer is geworden. En dat nuance en engagement zelden goed samengaan. “Een regering nu !” bekt gewoon beter als slogan dan “Een regering binnen de kortst haalbare periode, maar niet ten koste van de kwaliteit van de onderhandelingen !” “Weg met het hoofddoekenverbod !” klinkt stukken catchyer dan “Weg met het hoofddoekenverbod, behalve in die gevallen waarin vrouwen onderdrukt worden !” Ik denk dat het niet eens op een spandoek zou passen.

Ik kijk vol verwondering naar de generaties voor mij. Was de wereld toen simpeler of waren de mensen naïever ? Was de Golfoorlog nu echt te reduceren tot “Geen oorlog om olie !” ? Hadden die 400.000 meelopers zich wel goed geïnformeerd over de Russische dreiging voor ze “Raketten weg !” brulden ? En waar waren de door spuitbusindustrie betaalde experts die met wetenschappelijke tegenstudies zwaaiden dat CFK’s toch niet schadelijk waren voor de ozonlaag ?

Ik kijk met nostalgische ogen naar de tijd dat ik nog complexloos geëngageerd kon zijn, al was het maar in de kleine dingen. Koop ik spaarlampen, dan meldt de krant mij dat er schadelijke gassen in zitten. Leg ik scharreleieren in mijn winkelkarretje, dan beweert een of andere professor dat die kippetjes wel een stuk meer stress hebben dan hun legbatterijcollega’s. En als ik tégen kernenergie ben, ben ik dan vóór de import van buitenlandse klimaatonvriendelijke stroom ? Grotendeels desinformatie van verfoeilijke lobbygroepen uiteraard, maar het effect blijft hetzelfde : zelfs als je in deze informatieoverload iets als een mening kunt vormen, kun je nooit zeker genoeg zijn van je stuk om die in engagement om te zetten. Laat staan een mars. Een ludieke Facebookgroep moet misschien nog net lukken.

Geert Zagers observeert en rapporteert vanuit de twilight zone tussen X en Z.

Geert Zagers