Ze dweilen in het zog van het rock-‘n-rollcircus de wereld af. En leven voor dat ene moment, als ze backstage na een zinderend concert hun rockgod staan op te wachten. Maar bestaan ze eigenlijk nog wel, die goeie ouwe groupies ? Een treinreis lang dachten we erover na.

T he only woman cooler than Kate Moss ? bloklettert een Brits damestijdschrift. We zitten in de trein op weg naar Londen, dit moeten we lezen. Het tijdschrift heeft het over Lisa Moorish, de moeder van Estile, het tweejarige zoontje van de crackverslaafde Babyshambleszanger Pete Doherty. Met Doherty heeft ze niet langer een relatie, en ze is ook niet met Liam Gallagher, van wie ze een dochter van zeven heeft, zo leren we. Was Gallagher zeven jaar geleden niet getrouwd met Patsy Kensit ? Ja, zo blijkt : dochter Molly is verwekt in de week dat de Oasiszanger met Kensit, overigens de ex van Jim ‘Simple Minds’ Kerr, in het huwelijksbootje stapte. Het Britse damesblad doet verwoede pogingen om van Moorish iets te maken : in paragraaf één is ze een ‘dappere alleenstaande moeder’, in paragraaf twee een ‘veelbelovende zangeres’, in paragraaf drie een ‘echte rebel’, in paragraaf vier ‘een vrouw die staat op haar privé’, en in paragraaf vijf ‘een ex-verslaafde die sinds vier maanden bij de Narcotics Anonymous zit’.

Is dit nu de groupie anno 2006 ? Die Moorish kan zo bij de Royle Family op de bank gaan zitten, met een reep KitKat en een kop thee. Waar is de glamour ? Waar zijn de verhalen over de lost weekends in Chateau Marmont op Sunset Strip, de doldwaze vluchten in privéjets en de last minute helikopterlandingen op de festivalterreinen ? We pijnigen onze hersenen op zoek naar een ander contemporain voorbeeld van De Groupie. We vinden er geen. Maar we hebben nog twee uur te sporen, we geraken er wel. We slaan het damesblad dicht en ruilen het in voor een maagdelijk wit ruitjesblad in ons notitieschrift.

Toerbus

De vraag is natuurlijk : wat bedoelen we met groupie ? Vergis u niet : we hebben het niet over de gewone fan, die gaat enkel voor een handtekening urenlang aan de achteringang van de concertzaal staan. We hebben het ook niet over de golddigger, het soort vrouw dat zich door een rockster laat bezwangeren, desnoods door zijn zaad uit te spuwen in een kopje en daarmee naar de IV-afdeling van het dichtstbijzijnde hospitaal te rennen, omdat ze zijn geld wil. Horen we tegenwoordig het woord groupie, dan is het een scheldwoord. We denken aan een ietwat naïef wicht dat dweept met alles wat bekend is. Dat type vrouw bedoelen we ook niet. En over, excusez le mot, slettebakken die met Jan en alleman het bed induiken, hebben we het al helemáál niet. Ook de jaknikkende jongens die vaak rond rocksterren hangen, hebben we niet in gedachten, dat zijn namelijk de zogenaamde hangers-on. (Deze leuke invalshoek hebben we van Courtney Love, ex-groupie, zangeres en parttime rockcriticus. Ooit vroeg een journalist haar of het een goede evolutie was dat ex-groupies nu naar de gitaar grepen en meidengroepen oprichtten, waarop Love antwoordde : u denkt nog steeds dat alle groupies vrouwen zijn ?)

Wat we bedoelen, zijn groupies pur sang : meisjes en vrouwen die van jongs af aan maar één ding wilden : erbij horen, bij die jongens in dat rock-‘n-rollcircus. Meereizen met die karavaan, van hotelkamer naar hotelkamer, en van wereldstad naar wereldstad. Al heel vroeg in haar leven beleeft De Groupie haar Moment van Openbaring. Soms is het een plaat, vaak een liveconcert of een tv-show. Het is dan alsof er een Engel neerdaalt uit de hemel, een Blijde Boodschapper die het jonge meisje het Beloofde Land Rock-‘n-roll voorspiegelt, een vrijstaat waar alles magisch en opwindend is, en niets mediocre of grijs. Eenmaal ze het licht heeft gezien, is het wachten geblazen. Met wat geluk houdt er op een goede dag een toerbus halt in de stad. Dan kan ze haar koffer pakken, haar platencollectie plechtig overhandigen aan haar jongere zusje : eenmaal ze de deur van de toerbus achter zich dicht heeft getrokken is de novice bevrijd van de grijze alledaagsheid.

Wild en vrijgevochten

Nemen we het geval van Bebe Buell, nu bekend als moeder van Liv Tyler, in de jaren zeventig als de vriendin van achtereenvolgens Todd Rundgren, Steve Tyler, Rod Stewart en Elvis Costello. Steve Tyler noemde Buell ooit the queen of groupies. Ze was dan ook adembenemend mooi, model bij het Fordbureau en het eerste (en misschien wel enige) Playboymodel met kleine borsten. Bebe werd op haar elfde al van haar paard gebliksemd, zo herinneren we ons uit een interview met haar dat we lang geleden lazen. Het gebeurde op een concert van de Rolling Stones, waar ze met haar moeder heen was gegaan. Helemaal betoverd kwam ze thuis, ze nam zich voor net zo te worden als de vriendinnen van de Stones : Marianne Faithfull en Anita Pallenberg. “Ik keek naar hun foto’s en dacht : Jezus, ze zien er zo vrij uit. Ze zien er zo wild uit. Dit moeten de meisjes zijn waarover de jongens al die liedjes schrijven. Dit moeten de meisjes zijn die het hele circus draaiende houden.” Aldus Bebe. Wat verderop in het interview zei ze dat ze blij was dat ze haar lotsbestemming al zo vroeg beseft had – zo was er veel tijd om zich voor te bereiden -, en gaf ze ook nog mee dat ze in haar huis een apart hoekje heeft ingericht ter ere van Elvis Costello. Die had haar op dat moment al twee jaar verlaten (voor vrouw en kind), maar ze was ervan overtuigd : Elvis was haar grote liefde. Daarom heeft ze een schrijn voor hem ingericht, met platenhoezen, foto’s en prullaria. Creepy ? Ondertussen is Bebe Buell gezellig grootmoeder, dat valt nog mee in vergelijking met de ellende die haar grote voorbeelden Faithfull en Pallenberg over zich riepen.

The original groupies, ze kwamen zoals bekend bekaaid en berooid uit hun swingende sixties. Marianne Faithfull heeft een en ander weten te redden met haar carrière, met Pallenberg kwam niets ooit echt goed, qua fysiek heeft ze tegenwoordig zelfs wat weg van die oude sjamaan uit Dances With Wolves. De vrouwelijke wederhelften van The Glimmer Twins hadden natuurlijk de ziekte Verslaving tegen, én ze maakten de kapitale fout een van de jongens te willen zijn. Geen plaats voor vrouwen in de boystown gang, Yoko Ono kan ervan meespreken. Bovendien waren de seventies al volop bezig, en daarin golden andere gebruiken en gewoonten. Een groupie was gewoon graag groupie.

In de jaren zeventig zwaaide naast Bebe Buell, Pamela Des Barres de plak over groupieland. Die heeft erna een carrière als schrijfster gemaakt, weliswaar met het openhartige relaas van haar capriolen, in standaardwerken als I’m with the Band. Er was ook Cynthia Plastercaster, de guitige kunstenares die gipsafdrukken verzamelde van rocksterren hun geslachtsdelen. Dat doet Cynthia nog steeds. In Almost Famous, de onderhoudende film van Cameron Crowe, gebaseerd op Crowes ervaringen als piepjonge Rolling Stonejournalist in de jaren zeventig, heten groupies band-aids, maatjes van de groepsleden, doekjes voor het bloeden. Eén zo’n band-aid heet Penny Lane, en dat personage is losjes gebaseerd op een echte Pennie (met een ie dus) Lane. Zij runt nu een website waarop ze de muziekindustrie haar marketingdiensten aanbiedt. Ergens zegt ze dat het heel goed was dat ze tussen haar zestiende en haar negentiende groupie was geweest. Ze kwam erdoor in aanraking met wat voor de buitenwereld intimiderende mannelijke persoonlijkheden waren, maar in het echt kwetsbare schepsels bleken. Die levenswijsheid heeft haar al veel geholpen in de zakenwereld. En er is dus leven na de dood.

Dood van een groupie

Als vanzelf belanden we opnieuw bij de vraag : waar zit de groupie van 2006 ? De Penny Lane in Almost Famous werd gespeeld door Kate Hudson. Kate Hudson is getrouwd met Chris Robinson, zanger van The Black Crowes. Maar Kate Hudson is geen groupie voor 2006, want The Black Crowes zijn has-beens, en bovendien tellen hier niet mee : verloofdes/echtgenotes van rocksterren met geen enkele andere rockster op hun prenuptiale palmares. Onze gedachten dwalen af naar de jaren negentig. Toen waren we getuige van de laatste stuiptrekkingen van twee groupies uit de jaren tachtig : de tragische Paula Yates, die van Bob Geldof wegliep voor Michael Hutchence, en na diens dood zelfmoord pleegde, als moeder van vier. En er was dus ook de nogal tuttige Patsy Kensit, van het eightieshijghitje I’m Not Scared, die van Jim Kerr wegliep voor Liam Gallagher, en na de scheiding met de Oasisman uit de schijnwerpers verdween. Haar zoontje Lennon Francis is het halfbroertje van Molly, het zevenjarige dochtertje van Lisa Moorish.

Maar wie kent Lisa Moorish ? Zijn groupies sinds de jaren negentig alleenstaande moeders die hun dagen vullen met East Enders kijken en kortingbonnen knippen ? Stierf met Paula Yates de allerlaatste groupie ? We weigeren het te aanvaarden. We zijn zes jaar na Y2K en we willen een groupie. Voor het gemak beperken we onze actieradius tot eigen land. We komen niet verder dan Luc De Vos. Die beleefde zijn revelatie al op zijn zesde : de blote bast van The Whofrontman Roger Daltrey scheen de zesjarige Gorkizanger toe als het mooiste van heel de wereld. Daltrey, en dan vooral zijn blote borst, fonkelden de kleine Vos toe : u zijt uitverkoren. Maar de Gorkizanger is zoals bekend een man en mannen mogen hier niet meedoen.

Focus opnieuw op de hele wereld. Paris Hilton ? Die date iedereen. Jade Jagger ? Als dochter van Mick en Bianca heeft ze pedigreegewijs een stapje voor op de concurrentie, en als de vermoedelijke ex van Pharrell Williams én de bassist van… Nee, dit zit helemaal fout. Te veel giswerk, we gaan richting riooljournalistiek terwijl we net de Stairway To Heaven willen bestijgen. Kate Moss ? Die is Kate Moss. Brody Dalle ? Die liep op haar zestiende weg van haar boze moeder in Australië, mee met Rancid richting Amerika, waar ze trouwde met Rancidzanger Tim Armstrong. Twee jaar geleden liet ze zich scheiden van Armstrong omdat ze wou trouwen met Josh Homme, frontman van Queens of the Stone Age, voor velen de belangrijkste rockgroep sinds Nirvana. Maar Dalle is nu eenmaal wat een Amerikaanse rockcriticus zou aanduiden als an artist in her own right, ze speelt zelf ook gitaar en ze heeft zelf ook een groep. Dus is ze geen groupie. Of wel ?

De grote zwakte in het systeem, ze was u waarschijnlijk al opgevallen. Die Gevallen Engel Gabriël, die al die jonge meisjes bezocht met het heuglijke nieuws dat ze uitverkoren waren, was zijn Visitatie beter begonnen met de woorden : koop een gitaar, leer ze bespelen en schrijf een song. Die grote ommekeer kwam er pas met Chrissie Hynde. Zij was de eerste echte vrouwelijke rockster. Hynde zei ooit : andere meisjes droomden ervan om met Mick Jagger te slapen, ik fantaseerde erover om Mick Jagger te zijn. Chrissie Hynde was natuurlijk ook wel wat groupie. Eerst was ze getrouwd met Jim Kerr, die haar liet staan voor Patsy Kensit, die na Kerr voor Liam Gallagher koos en nu niet meer boos is op Lisa Moorish omdat die destijds met haar kersverse echtgenoot sliep. Dat lezen we in het Britse damesblad.

Zucht. Alle wegen leiden naar Lisa Moorish. En het staat vast : de groupie is dood. Ze werd vervangen door de vrouwelijke rockster. Daar hebben we sinds Chrissie Hynde een heel pak voorbeelden van gehad, al mogen het er altijd meer zijn. Vrouwen die van rock-‘n-roll houden, hoeven niet meer te lijden als band-aid, achteraf hoeven ze ook geen tweede carrière te verzinnen, als ze willen mogen ze moeder en echtgenote worden, maar ze moeten niet meer komen klagen, achteraf. Want ze kunnen het zelf, in their own right. Ze mogen het zelf uitroepen op het podium : we love rock’n’roll ! ! ! Het wil alleen niet altijd lukken. We nemen opnieuw het Britse damesblad ( Red, trouwens) ter hand. In een van haar pogingen om muzikaal door te breken nam Lisa Moorish een cover op van een nummer van Wham. Op zich al gewaagd, extra leuk is de titelkeuze, het betrof namelijk het nummer I’m Your Man. Misschien is ze de kwaadste nog niet, die Lisa. We wensen haar veel sterkte toe.

Katia Vlerick