Twintig miljoen mensen gingen voor de bijl voor haar debuutalbum ‘Come Away with Me’. Intussen heeft Norah Jones, de feelgoodrevelatie van het derde millennium, nummer drie klaar, ‘Not Too Late’. Met zelfgeschreven nummers gunt de zangeres haar fans een blik in haar complexe gevoelswereld.

Terwijl ik in de wandelgang van een saai zakenhotel in Keulen sta te wachten tot Norah Jones arriveert, luister ik naar het verhaal dat David van platenmaatschappij EMI opdist. Toen Norah Jones een aantal jaar geleden in België was, stond een aantal fans haar op te wachten op één of ander locatie. De wagen arriveerde, Norah stapte uit en wandelde naar de deur. Pas toen ze bijna binnen was, realiseerden de fans zich dat ze hun idool gewoon niet hadden gezien. Terwijl David verder vertelt, komt er een klein onopvallend meisje bij staan. Onopvallend in die zin dat ik haar eerst niet eens zie. Tot ik besef dat ook ik de 27-jarige superster niet had herkend. Jones lacht : “Ik kleed me niet als een popster, draag geen make-up. Dat doe ik alleen als er foto’s moeten worden gemaakt. Dat maakt dat weinig mensen me herkennen als ik ergens verschijn als mijn gewone zelf.”

Ze komt amper tot mijn schouders, draagt een jeans, een trui met gaten en versleten laarzen. Maar schijn bedriegt. Hoe petite ze ook is, die donkere Indiase ogen, het DNA van vader en sitarspeler Ravi Shankar stralen een indrukwekkende vastberadenheid uit.

Het is intussen een dikke vier jaar geleden dat Norah Jones Come Away withMe uitbracht en er de wereld mee veroverde. Na de tournee van haar tweede cd Feels like Home nam ze anderhalf jaar vrij, maar stil heeft ze niet gezeten. In plaats van in te checken in een duur hotel op de Bahama’s, nestelde ze zich in haar nieuwe appartement in haar geliefde wijk East Village in Manhattan. Ze zette haar eerste stappen als actrice op de filmset van de Chinese regisseur Wong Kar Wai. Ze speelde incognito in tal van clubs en bars, en een half jaar geleden bracht ze samen met de countryband The Little Willies een plaat uit. Verder zong ze ook nog een duet met Dave Grohl van de Foo Fighters op diens plaat In Your Honor. Maar haar ziel investeerde ze vooral in Not Too Late, haar derde en persoonlijkste plaat tot nu toe. Jones schreef alle dertien nummers zelf, waarmee ze meteen bewijst dat ze naast een getalenteerde nachtegaal ook een begenadigd songschrijver is. De opnames gebeurden in het geheim, vooral om platenmaatschappij Blue Note geen kans te geven haar een deadline te geven. “Ik doe de dingen graag op mijn manier”, glimlacht ze.

U koos als titel ‘Not Too Late’. Waarvoor is het niet te laat ?

Not Too Late is een nummer dat zegt dat het nooit te laat is voor liefde, maar het kan over eender wat gaan. Sommige liedjes op de plaat zijn treurig en cynisch, maar ik wilde de sfeer overheersend optimistisch houden.

Houdt u meer van uw eigen nummers dan van de songs op de vorige platen ?

Ja. Deze liedjes zijn een deel van me. Ze zijn gelaagder, gaan over onderwerpen die ik zelf heb gekozen. Ze tonen verschillende kanten van mijn persoonlijkheid.

Verlangen, pijn en gemis komen vaak terug. Het lijkt alsof u alle leed van u afschrijft.

Dat is niet het geval. Natuurlijk heb ik mijn problemen, maar de laatste vier jaar heb ik vooral veel geluk gehad. Het geheim van songs schrijven is observatie en empathie. Ik haal mijn inspiratie soms uit eigen ervaringen, maar ook uit die van vrienden, of uit het nieuws. Het leuke is dat je er een verhaal rond kunt verzinnen dat over een fictief personage gaat. Untill the End gaat over vier vrienden die ik heb samengesmolten.

Vroeger schreef uw vriend Lee nummers. Was hij kritisch voor uw werk ?

Nee. Iedereen heeft zijn eigen stijl. Het leuke aan Lee is dat hij liedjes op een andere manier benadert. Als hij me helpt om een nummer af te maken, slaagt hij er altijd in om de losse eindjes samen te brengen. Hij is zeer geconcentreerd, terwijl ik ongeduldig ben. Ik schrijf vanuit de buik, spuug het uit op papier. Dan pruts ik er nog wat aan en denk : klaar ! Als Lee werkt, zit hij vijf uur naar het computerscherm te staren om dan één lijn te schrijven. Maar het is wel de mooiste lijn van het hele liedje, die al mijn lijnen poëtischer maken.

Een van mijn favorieten is ‘Sinkin’ Soon’, een nummer dat nauw aanleunt bij de stijl van Tom Waits. Schreef hij niet een nummer voor u ?

Hij stuurde me ooit een demo met enkele songs, waaronder The Long Way Home. Dat nummer heb ik gecoverd op mijn vorige plaat. Ik wou dat ik kon zeggen dat hij dat nummer speciaal voor mij schreef, maar de waarheid is dat het een bestaand nummer is dat hij componeerde voor een film, Big Bad Love.

Sinkin’ Soon heeft de melancholische drunken sailor vibe van Tom Waits. Toen we het nummer repeteerden, kregen we het maar niet onder de knie. We waren doodmoe, het was een lange dag geweest, dus gingen we samen eten. Terug in de studio was iedereen een beetje tipsy, en we dachten : “Laat ons het nog eens proberen.” We duwden de opnameknop in en speelden het nummer in één keer goed. Het is bij die take gebleven.

‘My Dear Country’ doet denken aan de film ‘The Nightmare before Christmas’ van Tim Burton. Het gaat over het feit dat u verkiezingen in Amerika maar een creepy bedoening vindt.

Dat zijn ze ook, en dat deprimeert me.

Uw muziek spreekt veel vrouwen aan. Hoe verklaart u dat ?

Dat ik meidenmuziek maak (lacht) ? Geen idee. Ik wou dat ik het wist, ik zou de formule bottelen en verkopen. (denkt na) Ik denk dat mensen iets van zichzelf in mij herkennen omdat ik geen show opvoer. Ik gedraag me niet als een coole beroemdheid. Ik sta met beide voeten op de grond, en dat voelt men allicht.

Is de muziekwereld hard voor vrouwen ?

Ik denk het wel, maar ik laat niet over me heen lopen. Ik speel wat ik wil en ik draag wat ik wil. Men heeft nooit geprobeerd één of andere popkoningin van me te maken. Dat was de afspraak, anders had ik nooit het platencontract getekend.

Uw moeder heeft u alleen opgevoed. Hebt u die onafhankelijkheidsdrang van haar ?

(grijnst overtuigend) Mijn moeder is erg onafhankelijk, zoveel is zeker. Dat we zo lang alleen met ons tweetjes hebben geleefd, op allerlei plaatsen, heeft mijn karakter zeker gevormd. Het nadeel is dan weer dat ik geen ouderlijk huis heb, een plek die altijd hetzelfde blijft, ongeacht het feit dat je de wereld afreist. Dat vind ik jammer, en ik mis dat ook. Dat is iets wat ik absoluut voor mijn eigen gezin wil creëren als ik er ooit een heb. Het is zo belangrijk.

Ik heb mijn eigen appartement in New York en een huis op het platteland, waarheen ik kan verdwijnen als ik daar behoefte aan heb. Het ligt zo afgelegen dat mijn gsm er geen bereik heeft. Het enige wat het mist, zijn dieren. Ik wil graag een hond. Maar ik ben zoveel onderweg, dat kun je een beest niet aandoen. Op de toerbus gaat het nog, maar als je van land naar land vliegt… Dan moet je zo’n klein hondje hebben dat in je handtas past.

Zoals Paris Hilton ! Met roze kleertjes aan.

(giert het uit)That is so not me ! Mijn vader heeft zo’n klein zacht poedelding. Ze ziet er niet modieus uit, heeft altijd prut in haar ogen. Het leuke aan die kleine hondjes is dat ze altijd een glimlach op je gezicht toveren. Maar zelf wil ik het liefst een grote hond. Al hebben die één probleem : ze stinken. Zeker als ze nat zijn. Niets stinkt zo erg als een natte hond.

In mei debuteert u als actrice in ‘My Blueberry Nights’, de eerste Engelstalige film van de Chinese regisseur Wong Kar Wai.

Als dat niet geschift is. Hij belde me op en wilde me zien. Eerst was ik niet geïnteresseerd, maar toen ik zijn films op dvd zag, was ik onder de indruk. In the Mood for Love is schitterend. Dus we spraken af en hij vroeg me op de man af of ik geïnteresseerd was in acteren. Ik hou wel van film, dus zei ik : misschien. Twee weken later hoorde ik van de filmmaatschappij dat hij begonnen was aan het scenario.

Speciaal voor u ?

Het idee had hij al eens gebruikt in een kortfilm. Maar deze film heeft hij op mijn maat geschreven. Ik hoorde pas maanden na het tekenen van het contract waar de film over ging. Ik speel een meisje dat verloren loopt in het leven en door Amerika reist. Het is een roadmovie waarbij ze allerlei personages ontmoet. Ik vertrouwde erop dat hij wist wat hij deed, en vooral dat hij wist wat ik deed, want zelf wist ik dat niet. Het was een vreemde, maar leuke ervaring.

U speelt er onder meer samen met Jude Law en Natalie Portman.

Ik stond ervan te kijken hoe professioneel die sterren zijn. Je zou verwachten dat ze zich als diva’s gedragen, maar het tegendeel is waar.

Hoe is het gesteld met uw eigen diva-gehalte ?

(glimlacht) Ik heb zo mijn momenten. Ik ben geen echte diva. Als ik al eens blijk geef van diva-esk gedrag, is dat niet zozeer omdat ik een beroemde zangeres ben, maar wel omdat ik enig kind ben. Gelukkig zijn er mijn vrienden om me op de vingers te tikken als ik me misdraag.

Een kleine divatest. Wat is uw definitie van luxe ?

Een heet bad.

Wat kunt u niet weerstaan ?

Stinkende Franse kaas, chocolade en brood. Vooral als ik in Europa ben. Ik probeer gezond te eten, maar als ik zin heb in iets, eet ik het. Tot ik ontplof.

Wat is uw motto ?

Wees sterk ! (speels) Maar niet té sterk. Daar worden mensen boos van. Ik heb lang geworsteld met mijn zelfvertrouwen, nog steeds trouwens. Maar naarmate ik ouder word, gaat het beter. Mijn huid is dikker geworden. Ik hecht minder belang aan wat anderen van me denken.

U ligt niet wakker van een slechte recensie ?

Ik lees geen recensies. En als ik al iets opvang, probeer ik er mijn dag niet door te laten vergallen. Ik kan niet iedereen gelukkig maken. Al vind ik dat onze cultuur een probleem heeft met succes. Zodra iemand succesvol is, zijn er mensen die je proberen af te kraken. Het is blijkbaar de aard van het beestje.

Denkt u dat u kritiek op de eigen nummers zo luchtig zult kunnen opvatten ?

Ja. (twijfelt) Alhoewel. Misschien dat negatieve kritiek me nu persoonlijker zal raken. Vroeger zei ik gewoon : “Arme Jesse” (gitarist en songschrijver Jesse Harris). Maar ik heb een goed gevoel over deze plaat. Ze is mijn beste tot nu toe. Wie daar anders over denkt, heeft ongelijk.

‘Not Too Late’ van Norah Jones wordt uitgegeven door Blue Note en ligt op 29 januari in de winkel.

door Cathérine Ongenae