Het zijn de dagen waarin de harten huiveren en de geesten kantelen. Wat je ook schrijft, altijd zal je er iemand mee tegen de haren instrijken. Voor sommigen is dat een motor. Ze putten er energie uit onophoudelijk mensen tegen zich in het harnas te jagen. Bij mij werkt dat anders. Altijd al was ik een harmoniezoeker. Iemand die wil praten en de mensen begrijpen, wat lastig wordt in deze tijden van waanzin en monstruositeit.

“Laten we weigeren te denken dat we in oorlog zijn”, las ik ergens. Ik kan mij niet van de indruk ontdoen dat zo’n uitspraak naïef is, zoals mij een gevoel van kwetsbaarheid overvalt bij het zien van de kaarsen en de bloementapijten. Wat baten knuffelsessies tegen geweld dat blind maar trefzeker om zich heen grijpt ?

Op de dag voor de aanslagen was ik voor mijn moeder op zoek naar een tuinslang. Zo gaat dat met moeders : eerst zijn ze jong en hip en weten ze alles, maar voor je het weet vragen ze voor hun verjaardag een tuinslang, en plakken ze op hun enveloppes voorgedrukte stickers met krokussen en roodborstjes. Ik ben blij dat ze pas daags na de aanslagen verjaarde, zodat de datum niet voorgoed is bezoedeld door die akelige gebeurtenissen, wat ongetwijfeld het geval zal zijn met de geboorte-, sterf- en huwelijksdagen van talloos veel anderen.

Op de dag van de aanslagen bracht een witte neushoorn in Pairi Daiza een kleine neushoorn ter wereld, las ik ook nog. Hij kreeg de naam Sethemba, wat Zoeloe voor ‘hoop’ schijnt te zijn. Omdat neushoorn Eléonore overdag beviel, wat zeldzaam is bij dieren, kon de geboorte gefilmd worden. Nooit eerder stond ik erbij stil dat dieren de behoefte voelen in het donker te bevallen. Dat lijkt mij slim van hen en een mens is nooit te oud om nog iets bij te leren. Het was klein nieuws, dat van die babyneushoorn. Toch kon het mij een glimlach ontlokken : de gedachte dat het leven ondanks alles doorgaat, zowel bij de mens als bij de andere beesten.

‘Opgelet : grafisch’, waarschuwde de website van een kwaliteitskrant bij beelden van de aanslagen in Zaventem. Ik miste het goede oude : ‘niet voor gevoelige kijkers’, dat sinds mensenheugenis als een magneet ongevoeligaards aantrekt. In één moeite door werd er uitgelegd dat we geluk hebben gehad omdat de spijkerbommen op een trolley lagen : ‘Stonden ze op borsthoogte, dan hadden ze zeker drie keer zoveel slachtoffers gemaakt’, toeterde de nieuwssite. Geef ze nog tips, moest ik denken. De volgende keer zullen ze die slordigheid wel rechtzetten. Meteen wordt duidelijk hoe week en kwetsbaar onze samenleving is, met haar vrije meningsuiting en haar algemeen enkelvoudig stemrecht.

Ik zag de beelden van hooligans die zich in het zwart gekleed naar Brussel spoedden. Sommigen besmeurden er met combat boots de tapijten van kaarsen en bloemen. Onontkoombaar sprongen beelden naar voren van de Sturmabteilung uit de jaren 1920. Die bestond aanvankelijk ook uit een handvol ongeregeld ; binnen de kortste keren groeide ze uit tot een beweging met een miljoen leden.

De nazi’s, dacht ik hoofdschuddend : al de tijd dat ik leef hebben ze mij het summum van kwaadaardigheid toegeschenen. Dat klopt natuurlijk ook, maar in hun begindagen deden ze tenminste nog een poging hun wreedheid te verhullen en binnenskamers te houden. Terwijl er nu breed wordt uitgepakt met publieke verbrandingen en onthoofdingen als gold het een pr-stunt.

Ik dacht aan twee dingen waarin wij Belgen goed zijn, te weten het kweken van terroristen en het in bedrijf houden van kerncentrales die kwakkelen. Waar zullen wij schuilen als die twee elkaar ontmoeten, op een zonrijke dag in de nabije toekomst ?

Het zijn de dagen waarin de harten huiveren en de geesten kantelen. Hier in de kelder, onder wat spinrag, staat nog een geigerteller uit de goede oude tijd van Fukushima.

jp.mulders@skynet.be

JEAN-PAUL MULDERS

Toch kon het mij een glimlach ontlokken : de gedachte dat het leven ondanks alles doorgaat, zowel bij de mens als bij de andere beesten