:: Reacties : tessa.vermeiren@knack.be

:: www.weekend.be

Op de site van Weekend Knack

ontdekt u wat u op tafel kunt zetten,

waar u uw vakantie kunt doorbrengen,

wat u in uw kleerkast moet hebben,

hoe u uw huis renoveert…

En u kunt er ook uw mening kwijt.

Op een recente foto staat David Beckham met rond zijn nek vier paternosters en rond zijn linkerpols een rood wollen kabbala-armbandje. Madonna huppelt over het podium met datzelfde rode bandje om de arm en zelfs met tefillin om, de gebedslinten die alleen vrome joden dragen bij het gebed. Blasfemie voor hen : een niet-joodse vrouw die – dan nog op een zo heidense plaats als een podium – de tefillin draagt. Op een groot scherm achter haar lichten Hebreeuwse letters op, magische letters uit de kabbala. Beckham en Madonna, excuus Esther, want dat is haar Hebreeuwse naam, zijn lang niet de enige beroemdheden die zich de mystieke geheimen van de kabbala tegen veel geld proberen eigen te maken in de kabbalacentra van Philip en Yehuda Berg in Los Angeles of Londen. Demi Moore, Paris Hilton, Jerry Hall, Diane Keaton, Winona Ryder, Rob Lowe, Paul Newman, het zijn maar enkelen van de velen.

Het kon dus niet uitblijven dat de zoveelste mystieke rage zich ook in onze contreien zou verspreiden. In Amsterdam is de eerste kabbalashop opgedoken en is er al een cursus in Levende Letters Dansen. De kabbalisten geloven immers dat de tweeëntwintig letters van het Hebreeuwse alfabet er al waren van bij de schepping (sic !) en dat men door ze aan te raken hun mystieke invloed kan verwerven.

De honger naar mystiek is waanzinnig groot in deze superrationele tijd van mate- riële overvloed. Een kennis van me trekt eind augustus naar de ‘navel van moeder aarde’ ergens in de Californische bergen om daar vier dagen en nachten te gaan vasten onder de blote hemel op zoek naar een visioen. De weg naar dat soort visionquest-ervaring , letterlijk het zoeken naar zingevende beelden, is te vinden via het internet, ook dichterbij huis. Het is een oud indiaans ritueel. En weer eens wat anders, maar toch weer hetzelfde als de wekenlange boeddhistische meditaties waaraan bijvoorbeeld Leonard Cohen zich onderwierp. En het verschilt in weinig van wat heremieten in het christendom zochten en zoeken.

Ook voor de grootste atheïst blijft het leven een mysterie. Eenieder is op zoek naar verbondenheid met en kennis van dat mysterie. Een Japans spreekwoord zegt : “Het kan de berg niet schelen waarlangs je hem beklimt.” Een zin die ik vond in Drakenaders van mijn Landschap (Lannoo), van Prof. Dr. Ulrich Libbrecht, autoriteit in oosterse en comparatieve filosofie (zie ook Inzicht p. 11). De kabbala is ongeveer de enige zoektocht naar transcendentie die hij daarin niet exploreert. “We zijn allen mystici omdat we allen ontroerbaar zijn aan het andere”, schrijft Libbrecht. Zelfs de filosoof-vrijmetselaar Leo Apostel ging op zoek naar een atheïstische spiritualiteit.

Aan de gevestigde kerken is vaak het verwijt gericht dat zij zich verrijkten en uit waren op het verwerven van macht. Als de new-agebeweging iets kan aangewreven worden, dan is het precies dat. Om het even wie kan zich ‘omscholen’ naar een of andere schimmige discipline en daarmee goed geld verdienen. Niet het minst ook, macht verwerven over hart en verstand van zoekende en kwetsbare mensen. Men shopt in vele tradities en maakt er een commercieel en emotioneel aantrekkelijke mikmak van.

“Dit is wat new age bedreigt,” schrijft Ulrich Libbrecht, “het is een symptoom dat verwijst naar de spirituele ziekte van onze beschaving, maar het heeft een veel te zwakke filosofische ruggengraat, zodat het in een soort mystieke zweverigheid opgaat. Daarom benader ik dit Wonder met een zekere nuchterheid, die twee aspecten vertoont : ten eerste, gezond verstand, dat mij moet beschermen tegen wereldvreemdheid en vals mysticisme ; ten tweede, logisch, filosofisch denken en structureren. Als ik ronddwaal in het woud, dan wens ik in het bezit te zijn van een nuchtere stafkaart.”

Zijn Drakenaders is een voorbeeld van een nuchtere stafkaart, een aanrader voor wie gaat shoppen in de new-agesupermarkt van de oosterse mystiek.

TESSA VERMEIREN