De tijd dat het in de modewereld enkel bij zomer- en wintercollecties bleef, ligt ver achter ons. Sinds de jaren tachtig pakken steeds meer luxehuizen in november uit met cruise collections : tussendoortjes om de leegte tussen de twee lijnen op te vullen.

De collection croisière van Chanel en andere modehuizen ligt vanaf november in de boetieks. Info : www.chanel.com

Een van de voorlopers van de cruise collection is het Franse luxemerk Chanel. Daar betekende het begin van Karl Lagerfelds carrière als ontwerper in 1983 ook het begin van de collection croisière. Véronique Perez, hoofd Persrelaties van het modehuis, verduidelijkt het idee achter de lijn : “Het concept mag je letterlijk nemen. Oorspronkelijk werd de collectie ontworpen voor mensen die de koude winter ontvluchtten en naar warme landen en eilanden cruisten. Enkele decennia geleden deed enkel de chique, voornamelijk Amerikaanse bevolking dat. Bij de gewone sociale klassen en in Europa was deze trend veel minder geïntegreerd. Voor de elite was een cruise dé gelegenheid om elkaar met persoonlijke rijkdom te overtreffen. Een gloednieuwe garderobe mocht daarbij niet ontbreken. En een mantelpakje of badpak dragen uit de twee maanden ‘oude’ zomercollectie, was in de hogere kringen not done. Het idee achter de collectie had trouwens perfect van Gabrielle – Coco – Chanel kunnen komen. Reizen was een onlosmakelijk deel van haar leven. Haar trips naar Biarritz maar vooral naar de Caraïben op het jacht van the Duke of Westminster zijn legendarisch.”

De cruise collections zijn dan wel in hoofdzaak een Amerikaans initiatief, tegenwoordig zijn ze een wereldwijde realiteit. Grote namen als Chanel, Gucci en Yves Saint Laurent brengen ze al uit sinds de jaren tachtig, en de laatste tijd pikken steeds meer topmerken in op deze trend. Stilaan neigt de cruise collection naar een volwaardige prezomercollectie, wat blijkt uit het sterk uitgebreide gamma waaruit de lijn vandaag is samengesteld. In het begin bestond die voornamelijk uit mantels, pantalons en badkledij in marineblauw en wit, volledig naar het idee van het cruisen. Maar beetje bij beetje groeide ze uit tot een volwaardige lijn bestaande uit schoenen, knitwear, jurkjes, badkledij, avondjurken en pakken.

Het groeiende succes van de cruise collections vindt vooral zijn verklaring in het feit dat de doelgroep een stuk breder is geworden. De tijden zijn veranderd, de cruises zijn gedemocratiseerd. Ook de middenklasse kan zich een rondvaart door de Caraïben veroorloven. Er zijn trouwens ook andere zonnige bestemmingen om de winterdagen door te brengen. Afrika bijvoorbeeld. En omdat de cruise collection steeds meer naar een totale precollectie neigt, doet ze het oorspronkelijke cruise-concept vervagen. Dat is duidelijk merkbaar bij het Franse modehuis Celine. Dat brengt zijn cruise-lijn samen uit met de prezomercollectie onder de naam cruise 2005 / early spring 2006.

Maar het succes is niet enkel aan een bredere doelgroep toe te schrijven. Volgens Véronique Perez is er ook een wijziging in de manier waarop luxe wordt gekocht. “De klanten willen regelmatig vernieuwing in hun kleerkast, zelf al gaat het om dure designkledij. Het is een opmerkelijke evolutie, vrouwen van standing kopen tegenwoordig Chanel alsof het H&M is. Om de twee maanden verlangen ze iets nieuws. Dus zorgen wij ervoor dat ze dat krijgen.” Volgens Susan Sokol, directeur bij Vera Wang, gaat het voornamelijk om een impulsieve aankoop. “De klant wil iets kopen dat ze nu kan dragen en waarin ze zich goed voelt. Dat take-away aspect is er nog steeds, maar steeds meer gaat het ook om de mode zelf.” Dus : een bredere doelgroep die meer en sneller koopt, zorgt voor een grotere en een meer volledige collectie.

Waarin het verschil met de ‘echte’ lente-zomercollectie dan nog schuilt, is op het eerste gezicht moeilijk te zeggen. Volgens Véronique Perez is de collection croisière van Chanel een verlengstuk van de prêt-à-porter zomercollectie. En dat is er duidelijk aan te zien. Zwarte en ecru tinten komen in beide lijnen voor en ook materialen als tweed, zijde en gebreide stof keren telkens terug. De cruise collection is in elk geval speelser en jeugdiger : gewaagde hotpants, plooirokken en vooral erg veel accessoires. “De cruise collection heeft een eigen identiteit met respect voor de code van Chanel”, benadrukt Perez. “We maken gebruik van dezelfde materialen als voor de prêt-à-porter, maar qua thema hebben beide lijnen niets met elkaar te maken. De collection croisière is een collectie op zich.” Ook bij andere merken toont de cruise-lijn zich speelser en draagbaarder.

De modehuizen onthalen het toenemende succes van de cruise-lijn op gejuich. De laatste jaren is het aandeel daarvan in de totale verkoopcijfers aanzienlijk toegenomen. Vandaag bedragen de opbrengsten uit de cruise collections gemiddeld zeventig tot tachtig procent van de zomerverkoop of een vierde van de jaarlijkse verkoop. Chanel verdubbelde de opbrengsten van zijn cruise-lijn de laatste tien jaar, Gucci deed dat in amper vijf jaar.

Het mag niet verbazen dat de modehuizen bereid zijn steeds meer in de promotie en de marketing van de cruise collections te investeren. Gucci bijvoorbeeld plant voor november en december een wereldwijde advertentiecampagne. De meeste huizen zijn het erover eens dat ze bij de runway shows evenveel aandacht moeten krijgen als de gewone zomer- of wintercollecties. De afgelopen Cruise 2005 werd nochtans door weinig topmerken de catwalk opgestuurd. Eén defilé kreeg naar goede gewoonte wel een pak media-aandacht : dat van Chanel in Parijs. “We proberen er altijd een echt evenement van te maken”, verduidelijkt Perez. “We gaan telkens op zoek naar een origineel en typisch Parijs concept voor de modeshow, een mise-en-scène. Vorig jaar bijvoorbeeld werd het defilé gelopen op de Coco Chanel-boot op de Seine.” De Cruise 2005 werd midden mei in Parijs op vintage-autobussen aan de genodigden en modejournalisten getoond. Tijdens het traject, dat dwars door het centrum van de Franse modehoofdstad liep, kregen we de meer casual ontwerpen te zien. In Café Flore, een bij de artistieke beau monde befaamd etablissement, werd daarna de avondkledij geshowd.

Steeds meer topmerken zullen hun cruise-lijnen tonen via een modeshow aan publiek en pers. Critici gaan zelfs zover de relevantie van de International Fashion Calendar in vraag te stellen. Want als de precollecties evenveel aandacht moeten krijgen als de zomer- en wintercollecties, wordt het volledige schema van de modeweken in de war gebracht. Didier Grumbach, president van de Chambre Syndicale, de professionele vereniging van Franse mode, ziet het zo’n vaart niet lopen. Volgens hem is er geen reden om het huidige modeschema te wijzigen. “De meeste kopers komen in juli en januari naar Parijs voor de haute-coutureshows en bestellen tegelijk de precollecties. Zij hebben geen show nodig om belangrijke bestellingen te kunnen plaatsen”, zegt Grumbach.

Of het succes van de cruise collections de internationale modekalender overboord zal gooien, is nog de vraag. Intussen schreeuwen de modehuizen wel om meer aandacht voor hun cruise-lijnen op de catwalk. Misschien moeten ze een voorbeeld nemen aan Chanel en met een origineel concept op de proppen komen.

Marjolijn Vanslembrouck

de collectie groeide uit tot een volwaardige prezomercollectie, speels en jeugdig, voor een breder publiek.