MODERNISME UIT DE FIFTIES

Eigenaar Marcel Ceuppens is fulltimekunstenaar. © GUY OBIJN

Een fiftiespand in een groene buitenwijk van Brussel. De bewoners zijn actief in de internationale reclame- en kunstwereld, en hebben een passie voor de jaren vijftig, een onwaarschijnlijke bloeiperiode van creativiteit.

De residentiële wijk Fond’Roy in Ukkel is een van de groenste wijken in Brussel. Een rit langs steile straten omzoomd door majestueuze villa’s en hoge bomen leidt me naar de woning van het gezin Ceuppens. De villa werd in 1955 gebouwd door de Belgische architect Lucien Jacques Baucher, in samenwerking met de architecten Jean-Pierre Blondel en Odette Filippone, en is typerend voor het naoorlogse modernisme. Voor Expo 58 leverde het trio het Informatiepaviljoen op het De Brouckèreplein in Brussel, en het paviljoen van Marie Thumas. Na 1963 gingen de drie architecten elk hun eigen weg.

“In 2007 waren we op zoek naar een huis, liefst in een groene buurt in Brussel”, zegt eigenaar Marcel Ceuppens. “Mijn vrouw Robin komt uit New York en heeft er ook altijd gewoond. Zij wou – als ze dan toch in België kwam wonen – een huis met een tuin, want ze had nog nooit een huis gehad. Ik dacht eerder aan een loft of aan een woning waar je een gevoel van ruimte krijgt. Het heeft wel een jaar geduurd eer we dit vonden, en we zijn er verliefd op geworden. Gebouwd door drie beroemde Belgische architecten, hoe fantastisch is dat niet ? Ik ben trouwens een grote fan van modernistische architectuur.”

In 2000 werd het pand een eerste keer gerenoveerd door de vorige eigenaars. Een renovatie die helemaal niet strookte met de geest van een modernistisch pand, en heel wat interessante originele elementen verdwenen. Marcel vertelt hoe de vorige eigenaars de met stalen kabels omringde metalen wenteltrap vervingen door een lelijke houten draaitrap. In de leefruimte, waar ooit een knappe schouw stond, kwam een soort van ‘pizza-oven’. Een lelijk gedrocht dat hij meteen liet verwijderen. Hetzelfde lot onderging de misplaatste trap. Het houten parket liet hij door een ambachtsman herstellen en in een donkere tint kleuren. Marcel haalt een boek van de architect boven met foto’s van de villa. “Het was een prachtig huis. Natuurlijk had ik het liever in de oorspronkelijk staat gekocht. De vorige eigenaar had voor een modern landelijke inrichting gekozen, zowat de New Englandstijl. Er stond onder meer een afschuwelijke kleine keuken in die er helemaal niet paste. We hebben geprobeerd al de fouten weg te gommen.”

KNALRODE LIPPEN

Terwijl de voorgevel vrij gesloten is, opent de achtergevel zich naar de tuin, die wordt omarmd door hoge bomen en struiken. Door het slopen van een binnenmuur, de lelijke pizza-oven en de vierde slaapkamer – drie slaapkamers was voldoende – is de leefruimte heel open en licht geworden. Zelfs op een grijze herfstdag priemt het licht door de ronde lichtkoepels in het dak. Het grondplan van de villa is onregelmatig, geen enkele muur staat recht. Dat merk je vooral in de open keuken waar het schuingeplaatste inox kookeiland de aandacht trekt. Deze ruimte moest vooral groot en praktisch zijn, want Robin kookt heel graag, en het Bulthaupmeubilair past goed bij de rest van het interieur.

Marcel Ceuppens heeft een voorliefde voor kunst en design uit de jaren vijftig en is gepassioneerd door architectuur. Nog voor ze deze architectenwoning kochten, verzamelde hij design uit die periode. De twee Saturn Chairs – de ene met gele, de andere met oranje kussens – zijn

ontworpen door het Franse designersduo Genevieve Dangles en Christian Defrance. “Ik denk dat ze dateren uit 1957. We hebben ze in Londen gekocht, waar we ook een tijd gewoond hebben. Toen we ze zagen, hebben we meteen toegehapt, want ze zijn nog moeilijk te vinden. De glazen salontafel is spijtig genoeg geen originele Noguchi. De houten dressoirkast is van Deense makelij, een ontwerp van Niels O. Møller uit 1960, en de rode vaas op de kast heb ik eveneens in Londen gekocht. Is ze niet prachtig, precies een paar knalrode lippen ?”

Een wat vreemde keuze is de houten tafel, die Robin en Marcel kochten op Camden Market, een Londense vlooienmarkt. “Het moet hier ook geen toonzaal worden”, meent Marcel. Rond de tafel staan enkele designklassiekers zoals de Series 7-stoelen van Arne Jacobsen. Wat verder pronkt een rode Butterfly Chair of BKF Chair, naar de drie ontwerpers Antonio Bonet, Juan Kurchan en Jorge Ferrari-Hardoy. De Lady Chair van de Italiaanse architect Marco Zanuso dateert eveneens uit de jaren vijftig. “Ik heb deze stoel gekocht lang voor we dit huis hadden. Blijkt nu dat hij uitgegeven werd door Baucher-Ferron, een tak van de familie Baucher. Deze stoel kon geen betere bestemming krijgen.”

GRAFISCH DESIGN EN KUNST

Zijn passie voor grafisch design blijkt uit de affiches aan de muren, zoals een werk van de Amerikaanse grafisch designer Saul Bass, bekend voor zijn filmposters en logo’s. “Saul Bass is de graficus die alle affiches maakte voor de films van Alfred Hitchcock en Martin Scorsese. Een heel bekende is die met een soort spiraal voor de film Vertigo met James Stewart en Kim Novak. Saul Bass is een van dé goden, een monument, zoals Le Corbusier voor

architectuur”, meent Marcel. Naast het werk van Saul Bass hangt een originele affiche van Jacques Tati, Mon oncle uit 1958. “Ik ben een groot fan van Jacques Tati. Al zijn affiches werden gemaakt en getekend door zijn naaste medewerker Pierre Etaix, die later ook regisseur werd. Hij is minder gekend dan Tati. In mijn ogen is die man een genie.”

Marcel Ceuppens werkte 25 jaar lang in de reclamewereld, eerst als artdirector en daarna als creative director in verschillende bureaus. “Ik ben mijn carrière begonnen bij Julian Key. Mijn droom was om mooie affiches te maken en in het begin heb ik dat ook kunnen doen. De reclamewereld is intussen enorm veranderd, en de laatste jaren voelde ik er mij niet meer in thuis. Ik heb nog een tijd als freelancer gewerkt, maar heb dan toch de knoop doorgehakt en mijn oude droom opgenomen. Sinds twee jaar werk ik fulltime als zelfstandig illustrator/kunstenaar en ik vind het fantastisch. Ik ben ambitieus en wil ervoor gaan. Het is veel meer dan een hobby. Elke ochtend begin ik vroeg te werken en stop pas ’s avonds, een beetje zoals Nick Cave zijn muziek maakt.”

De tekeningen staan – opgeborgen in speciale hoezen – klaar om te vertrekken naar alweer een volgende beurs. In elk werk verschijnt hetzelfde gezichtsloze personage: de everyman. Marcel Ceuppens maakte onder meer een reeks portretten van personen die hem inspireren, zoals Alexander Calder, Jacques Tati, Jean-Pierre Melville en Eero Saarinen. Hij toont me het portret van Jacques Tati met in zijn schaduwbeeld Monsieur

Hulot, het personage dat Tati creëerde in meerdere van zijn films. De tekeningen zijn digitaal gemaakt met de computer. De figuurtjes lijken eenzaam, met fijne penseelstreken geschilderd op het witte computerscherm.

TERUG NAAR NEW YORK

Op de bovenverdieping heeft dochter Mathilde haar kamer. De spreekwoordelijke appel valt niet ver van de boom. Mathilde studeert grafisch design in Gent. Bovendien is ze gek op architectuur en design uit de jaren vijftig. Op haar prikbord hangt een foto van een kastje van Willy Van Der Meeren dat ze zo graag wil. Van op haar kamer heeft ze een prachtig uitzicht op de tuin met hoge bomen. Al even mooi is het zicht vanuit de master bedroom, waar een zwevend terrasje de ruimte nog verlengt. Het is er heerlijk vertoeven bij de eerste zonnestralen. Eén probleem, de slaapkamer was te klein voor een levensnoodzakelijke dressing. “Alleen al voor haar schoenen heeft mijn vrouw een balzaal nodig”, lacht Marcel. Dit euvel werd handig opgelost door een stukje kamer in te pikken van de zoon.

Vijf jaar later ziet de toekomst van het gezin er plots heel anders uit. Nooit hadden ze gedacht hun droomhuis zo snel te zullen verlaten. Het lot bepaalde het anders. “Robin, die nog steeds in de reclamewereld werkt, kreeg een fantastisch aanbod in New York. Ook mijn kunstwerken slaan vooral aan in het buitenland. Ik neem deel aan kunstbeurzen in New York, Singapore en Hongkong. Daarom hebben we besloten ons huis te verkopen en in New York te gaan wonen. Mentaal zijn we al aan het verhuizen. Bedoeling is om in New York een modern huis te vinden maar nu met atelier.”

Info: www.mad-art.eu

DOOR INGRID ALLAERTS & FOTO’S GUY OBIJN

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content