Intelligente broeken ? Prada maakt ze ! Tenminste, als we mogen afgaan op het etiket dat steevast door modekenners op alle ontwerpen van Miuccia Prada wordt geplakt. Al sinds het einde van de jaren tachtig.

Het ontwerpwerk van Prada is ‘o zo intelligent’. Dat komt omdat de eerste vrouwencollecties een verrassende esthetiek naar voren brachten waarvoor de modepers, na lang en diep denken, geen ander woord paraat had. En als je iets of iemand ‘schrander’ noemt, geef je te kennen je eigen hoofd ook goed te gebruiken. Complimentjes die kaatsen zijn altijd prettig. Mijn bewondering richt zich momenteel vooral op de knappe wijze waarop dit artistieke modehuis het succes breed weet uit te venten met geuren en met steeds meer accessoires voorzien van het Pradalogo, maar ook zijn positie als trendsettend en progressief modemerk niet vergeet. Het succes is groot, maar dat heeft Prada nooit verleid tot te platte producten of ordinaire campagnes.

Pradakleren waren vooral ten tijde van de introductie niet wat andere mode toen wel was. Pradakleren waren niet oogstrelend weelderig, elegant of romantisch, maar hadden iets vreemd ingetogens. Met hier een daar een eigenaardige, sportieve technotouch in hoogglanzend nylon. Soms wat sober, maar beslist niet streng. Met een knipoog naar weleer. De typische stoffen en stemmige kleuren van Prada deden sterk denken aan oude voorraden uit de jaren vijftig tot zeventig die een meubelstoffeerder was vergeten op te ruimen. Prada was ver voor iedereen al retro, maar nooit braaf nostalgisch. De Pradavrouw oogde niet sexy maar zag er wel curieus spannend uit. Kortom, kleren die eerst het verstand prikkelden en dan pas het hart raakten. Intelligent dus !

Wat waren wij mannen in het midden van jaren negentig blij toen Miuccia Prada, de ontwerpster die het Pradalabel zo voortgestuwd had in de vrouwenmode (ooit was het een oud tassen- en koffermerk van haar opa), besloot om haar verstandige creativiteit ook op mannen te richten. Want intelligent ogen middels onze kleren wilden wij ook graag. We moesten wel wennen aan haar krappere jasjes en strakkere, kortere broeken met een tailleband lager op de heupen, in nylon of ouderwetse wollen kleermakersstoffen waarin zelfs een atletische sportschooljongen iets van een onhandige wiskundestudent kreeg. De intelligente mannenmode van Prada rekende definitief af met het gespierde, sexy manbeeld dat sinds het einde van de jaren tachtig zo algemeen was geworden. We werden liever een modieuze Pradanerd dan een platvloerse Versacehunk. Sportkleding was tot dan toe altijd kleurig en vooral praktisch. Prada kwam met stemmig getinte sportkleren die zo ingetogen waren dat ze evenals de zwarte Pradasportschoenen eigenaardig goed combineerden met dagelijkse kleren. Niet alleen de mode-incrowd, ook onverwacht grote groepen betaalden grif de hoge prijs voor de nieuwe, ingetogen luxe. Wat niemand vooraf had kunnen voorspellen : Prada werd een huishoudnaam.

Jongere pakken waarvan de vormgeving niet a priori imponeerde, duistere tinten en stemmige ouderwetse dessins, veel zwart en mokkabruin nylon en sportkleding en sportschoenen als onderdeel van de dagelijkse dracht, we zijn er inmiddels al zo aan gewend dat we vergeten om Prada er voor te danken. Ook het etaleren en verkopen van mode in een sfeer van moderne kunst en verantwoorde eigentijdse architectuur is inmiddels door zoveel andere modehuizen en winkelketens overgenomen, dat je bijna niet meer beseft dat Prada ook daar als eerste ooit mee begon. Pradakleren en de Prada-aanpak bleken een prachtprooi om te kopiëren. Voor goedkopere confectieketens, maar ook voor collega-ontwerpers. Maar Prada leed er niet onder. Integendeel, het originele product (met driehoekig logo of sportief rood labeltje) steeg in waarde.

Het wereldwijde succes van Prada is af te meten aan de indrukwekkende Pradawinkels in diverse wereldsteden, waar de mode ondergeschikt lijkt aan de onderscheidende architectuur en interieurdesign van beroemde architecten als Rem Koolhaas. En aan de drukte rondom de shows. Wie nu het geluk heeft een Pradamodeshow te mogen bezoeken, moet zich door een security-cordon van zaalwachters heen wringen. Miuccia Prada lijkt zo sterk afgeschermd dat ze bij de finale slechts heel even haar hoofd uit de coulissen mag steken.

In het midden van de jaren negentig, tijdens de eerste presentatie van haar mannenmode, waakten de Pradaoppassers slechts over de kunst die opgesteld stond in haar showrooms. Het was het type moderne kunst (een metallic trechter in de grond, of een metershoog kaartenhuis in pluche) waarvan argeloze bezoeker niet doorhad dat het kunst was. Waardoor hij belet moest worden om er meer mee te doen dan naar te kijken, zoals er afval in werpen of een tas op neerzetten. En Miuccia Prada liep rond tussen de nieuwe collectie, om desgevraagd kleren van commentaar te voorzien. Tikje minzaam bekeek ze de Nederlandse mode-illustrator Piet Paris, die niet had gewacht op de introductie van de mannenmode en zijn slanke leden in een geruite Pradadamesbroek had gehesen. Zijn klacht dat een rits opzij niet handig bleek, bracht een mysterieus glimlachje op Miuccia’s gezicht. Ze vond zijn haast om Prada te dragen duidelijk vermakelijk. Maar niet slim.

John Degreef is moderedacteur van Elsevier en Elsevier THEMA.

Door John de Greef