Op 17 oktober 1996 vaardigde het Portugees ministerie van Landbouw een besluit uit dat vooral voor ons land verstrekkende gevolgen kan hebben. Met dit besluit werd de mogelijkheid om portwijn in bulk uit te voeren opgeheven, en tegelijk werd de botteling verplicht gesteld in de Douro-regio (Regiao Demarcada do Douro) of in de havenstad Gaia. Samen met deze verordening werd een commissie opgericht onder het voorzitterschap van het IVP (Instituto do Vinho do Porto) om de regering te adviseren aangaande betere controlemogelijkheden van bottelactiviteiten buiten Portugal. Van zodra dit controleorgaan in werking is, zou bulkuitvoer opnieuw mogelijk gesteld worden…

Hier komt natuurlijk niets van : Portugal wil immers bulkuitvoer definitief verbieden en de meerwaarde ten gevolge van het bottelen binnen de grenzen houden. Lokale industrieën van glas, karton, drukwerk, onderhoud, en niet in het minst de bottelactiviteit zelf, genereren immers een belangrijke economische activiteit.

Daarom overwegen Belgische invoerders bevoorrading uit Zuid-Afrika en uit Zuid-Frankrijk waar men wijntypes vindt die met deze goedkope port te vergelijken zijn.

De Europese wetgeving is nochtans duidelijk. Het Europees Hof in Luxemburg verklaarde immers in een gelijkaardige zaak, waarbij Spanje het bottelen van Rioja in de regio wou verplicht stellen, dat zulke maatregelen ingaan tegen het Verdrag van Rome. Finland, Denemarken, Zweden, Engeland en Duitsland dienden samen met België klacht in tegen de Portugese maatregel. Frankrijk bleef afzijdig.

De Portugese regering gaat uit van de veronderstelling dat bottelen in de productieregio meer waarborgen biedt voor authenticiteit. Niets is minder waar : alle grote wijnfraudes van de laatste jaren (Bouchard, Ginestet, Coste…) zijn allemaal fraudes dans la région de production. Door het bottelen wordt wijn niet beter. De meerderheid van de portproducten zijn door het IVP gecontroleerd en de meerderheid van deze wijnen waren lang voor ze gebotteld worden al van erg minderwaardige kwaliteit. Portwijn, als hij slecht is, wordt niet slecht door het bottelen, maar is het al in oorsprong. Zo wordt het toch hoog tijd dat het IVP de banale mengeling van rood en wit onder de naam tawny verbiedt, en zich vrij maakt van beïnvloeding. Hoe is het anders te verklaren dat de wereldwijd als excellent bevonden vintage 1994 van Niepoort door de proefcommissie van het IVP tot driemaal toe de vintage-status werd ontzegd, voor hij uiteindelijk werd goedgekeurd. Lokale jaloezie, rivaliteit tussem inlandse en Engelse portshippers, tussen modernisten en traditionalisten, tussen commerciële belangen en naakte kwaliteit… Niets nieuws onder de zon. De mise d’origine is vaak een mise de misère cachée.