In deze maandelijkse rubriek verdiept wijnkenner Frank Van der Auwera zich in de laatste nieuwtjes van de wijnwereld : over trendsetters en buitenbeentjes, oude en nieuwe appellations, spectaculaire veilingresultaten, tegenvallende of exploderende export en meer van dat.

Cuvée Oubolligheid

De wijnfiguur van de voorbije weken – maar dan in negatieve zin – is voor mij de quaestor van de Senaat, VLD-politica Jeannine Leduc. In theorie waakt zij onder andere over de infrastructuur en het aankoopbeleid van deze instelling. Toen het debat rond de geplande maar afgewimpelde wijnkelder van 120.000 euro voor het Vlaams parlement in alle hevigheid woedde, verklaarde zij in een kranteninterview, over de wijnvoorraad in de Wetstraat : “Stel je voor, we schenken tegenwoordig zelfs derdewereldwijn in de Senaat, uit Chili of Zuid-Afrika. Alleen voor Hoog Bezoek mag het wat meer zijn.” Derdewereldlanden, waar haalt ze het ! Hebben we daar als wijnauteurs jarenlang ons bobijntje voor afgedraaid, om dan zo’n benepen wijnvisie te horen van nota bene een fractieleidster ? Hebben daarom tientallen wijnimporteurs, vooral in Vlaanderen en Brussel, zich met veel professionalisme toegelegd op boeiende ontdekkingen uit de Nieuwe Wereld ?

Over wereldvreemdheid gesproken : blijkbaar roest er in veel hoofden nog altijd het idee dat er zoiets als een natuurlijke hiërarchie bestaat, dat een Frans label enologisch altijd ‘meer waard’ is dan een Kaaps of Australisch. Wie straks dus zijn shiraz of vintage ontkurkt, weet het nu officieel : het zijn in de ogen van sommige beleidsmakers derdewerelddrankjes voor de plebejers onder ons.

Beaujolais is dan toch (soms) ‘vin de merde’

Gelukkig valt er van hogerhand ook positief nieuws te rapen, zij het dan in juridische kringen in Frankrijk. Voortaan mogen we opnieuw met een gerust geweten banale beaujolais – of slechte wijn tout court – als ‘strontwijn’ omschrijven. Medio juni annuleerde het Hof van Cassatie immers de eerdere vonnissen tegen het regionaal zeer invloedrijke tijdschrift Lyon Mag. De zaak dateert van juli 2002, toen het maandblad onder andere een interview publiceerde met wijnexpert François Mauss, die stelde dat veel beaujolaismakers maar al te goed beseffen dat ze jaarlijks veel vin de merde commercialiseren. 56 beaujolaisproducenten pikten dat niet en spanden in 2003 collectief een proces in tegen Lyon Mag. Een juridische procedure met veel inzet, want tenslotte stond hier de vrije wijnschrijverij en -proeverij ter discussie.

Aanvankelijk boekten de beaujolaisklagers echter succes, want Lyon Mag werd in eerste instantie door een tribunaal in Villefranche-sur-Saône veroordeeld tot het betalen van meerdere honderdduizenden euro schadevergoeding aan de producenten, inclusief gerechts- en publicatiekosten. Deze lokale rechter had het onder meer over ‘ontoelaatbare beledigingen’ en ‘wijn met stront vergelijken kan niet’.

Als dit vonnis effectief werd uitgevoerd, betekende dat meteen het definitief muilkorven van Lyon Mag, dat dan in vereffening moest gaan. Het blad tekende daarom beroep aan en kreeg – gelukkig – onlangs gelijk van het Hof van Cassatie. De rechter baseerde zijn verdict op artikel 10 van de Europese Conventie van de Rechten van de Mens dat de persvrijheid beschermt. Volgens het Hof was het interview niets meer dan een debat waarin een wijnexpert het gegeven hekelde dat het teveel aan Beaujolais Nouveau-wijn vernietigd werd met belastinggeld. In de periode dat het oorspronkelijke artikel werd gepubliceerd, hengelde de Beaujolais immers naar subsidies om ruim 100.000 hl wijn in azijn en alcohol te distilleren.

Juridische operettes

Kortom een uitspraak die voor de in een diepe crisis verkerende Franse wijnbusiness eigenlijk als een geschenk uit de hemel komt. Want als er één deus ex machina is om de kwakkelende wijn-export te redden, dan is het precies dit : vrank en vrij commentaar (kunnen, mogen, moeten) geven op, en afrekenen met al die flutproducenten wier wijn een belediging vormt voor hun appellation. Frankrijk bezit immers een van de knapste appellation-systemen op papier. Het is alleen een kwestie van consequente toepassing. Sanctioneer schuinsmarcheerders indien nodig, zet de grenadineproducenten buitenspel zodat de consument opnieuw vertrouwen krijgt in een ‘beschermde’ AOC en maak komaf met al die flexibele productieplafonds – een rendement van 50 hectoliter is 50 hecto-liter, amen en uit -, zodat de liefhebber weet wat hij in zijn fles en glas kan verwachten. Dan zal er vanzelf wereldwijd opnieuw veel meer Frans worden gedronken en zijn dit soort juridische operettes niet meer nodig.

Frank Van der Auwera I Tekening Jan Vanriet