Wie dezer dagen een exotische bestemming aandoet, hoeft niet op een souvenir te kijken. Een flodderbroek, een bloemenhemd of uitheemse amuletten komen nog van pas, want de mannenmode maakt zich op voor een zorgeloze zomerreis.

Wim Denolf / Foto’s Etienne Tordoir

Lightness is wellness, schreef Gianfranco Ferré bij zijn defilé in Milaan. Het bij veertig graden smeltende publiek zag transparante overslaghemden in katoen of linnen, zijige bloemenhemden en ruime broeken, al dan niet gestreept. Nu kun je Ferré niet verdenken van trendgevoeligheid, maar hij houdt steek. Flirt de nakende wintermode nog met klassieke mannenoutfits genre Ralph Lauren, daarna duiken we volop in het zomergevoel. Relaxen, flaneren en flirten met de meiden, daartoe zijn vele collecties bestemd, of de bestemming nu een disco aan de Italiaanse Rivièra is of het strand van Bali.

Volgens de meeste ontwerpers zijn we aan vakantie toe. Tijd om je goed te voelen in je vel, te ontspannen en je problemen te vergeten. Want het was me wat het afgelopen jaar: 11 september, economische recessie, internationale spanningen, beursschandalen, om van de telecomsector maar te zwijgen – u weet nog hoe die de luxehuizen vleugels gaf. Geen wonder dat Trussardi zich inspireert op coltruien, hawaïhemden en Amerikaanse baseballjasjes uit de zorgeloze golden fifties.

En al reizen we in werkelijkheid minder – de toeristische sector duikt in het rood – dan toch minstens in gedachten. Het doorsneegezin blijft steeds dichter bij huis, maar de zomermode lijkt wel een reisbrochure Verre Bestemmingen: Sonia Rykiel wisselt gestreepte breiwerkjes in felle kleuren af met Indische olifanten, Roberto Cavalli beroept zich op Mexicaanse en indiaanse decoratie, terwijl Costume National prints, borduurwerk en juwelen leent van de Maya’s en Azteken.

Dirk Bikkembergs hanteert Afrikaanse invloeden, vooral in de aardekleuren, de materialen (kuba, linnen, hennep) en patchworkleder. Dries Van Noten combineert Afrikaanse prints, borduurwerk, gouddraad, kralen en amuletten met luchtig katoen, laaghangende broeken, hemden zonder knoopjes en sandalen.

Of neem Romeo Gigli. Zijn combinatie van vette strepen, bloemen, kleurige paisleymotieven, batikprints en borduurwerk lijkt al gauw op een hare-krisjnabende op winkeljacht met een kredietkaart.

De zomermode voor 2003 is bovenal vrolijk, licht en gesneden op maat van de jetset. Witte of zacht getinte flaneerkleding is in, en kleur al evenzeer: turkoois ( Pal Zileri), rood ( Iceberg) en fuchsia en groen ( Moschino). Ook oranje doet het goed: bij Jil Sander, in de mooie basiscollectie van Wim Neels, de geüniformeerde streetwear van Christophe Charon en bij Martin Margiela. De onvermoeibare Belg herwerkt oranje London Underground-jasjes, introduceert blauwlederen bomberjacks en gele vesten en verwerkt witte avondhemden in T-shirts.

Xavier Delcour valt dus vanzelf op. “Ik eer de esthetiek van zwart, er is op dit moment gewoon te veel kleur”, zei die en toonde mouwloze hemden en capuchons, gesatineerde pakken, capeachtige sweaters met geopende zijnaden en driekwartbroeken met riempjes op het onderbeen. Zijn sobere collectie omvat riemen, gerafelde zomen, doodskopjes en ‘HELP’-tekens, maar is nooit extreem. Zijn onheilspellende, verstoorde klassieke muziek en modellen met zwarte oogmake-up zijn echter een uitzondering in dit light-seizoen. Net als het Belgische tweetal van Les Hommes, dat in Parijs indrukwekkend debuteerde. Hun architecturale ledercreaties en oversized broeken nemen snel de overhand, terwijl de sfeer en styling bevreemdend waren – denk aan de duistere soundtrack van Irréversible en rookeffecten.

Elders heerst vooral fun. Zo verruimt Paul Smith zijn strepenregister met stermotieven en pop-artprints. Veel collecties willen gewoon easy to wear en nonchalant zijn – mooi, zacht, makkelijk te combineren, niet dwingend of opvallend, met gerafelde zomen en sjaaltjes. Zomerclichés dus: beachwear, lichte stoffen in een losse snit, verbleekte streepmotieven, transparante hemden, glansstoffen en vooral: exotische bloemen. Haast elke collectie gebruikt ze, daar heeft de Keukenhof niet van terug. Net als het nec plus ultra van de zomermens: sandalen en slippers. Tom Ford ontwerpt bij Yves Saint Laurent jaren-’40-pakken (strakke schouderlijn en taille, grote revers en dubbele split), maar kiest bewust voor een blote torso. Makkelijk staat voorop: waarom een driedelig pak als een blazer, een safari-jasje of een kostuumjasje op een marcelleke volstaan?

zand

Giorgio Armani zwemt in het zomergevoel. Hij combineert heupaccentuerende pakken in zijn zachte huiskleuren en fijne lederen jassen met Aziatische invloeden. Kimono- en Mao-overhemden gaan naadloos op in de Armani-look. Toch toont vooral Emporio Armani de zenboodschap. “Vergeet maatschappelijke veranderingen. We kunnen ons al zo moeilijk ontspannen en het werk vergeten”, zei hij backstage, na een stoet ruimzittende kleding: trekkoord- en joggingbroeken, bermuda’s met zakken, vederlichte (crêpe)tops met V-hals, safari-jasjes en sarongachtige broeken met etnische motieven. Felblauw, fuchsia en lila domineren.

Zin om te reizen geeft ook Veronique Nichanian bij Hermès, zij het dan naar Noord-Afrika. Deze dame kan keuzes maken: ankerpunten zijn bobbeltjeskatoen en -linnen, zonnige kleuren (wit, geel en tabak) en verkleurde streepmotieven. Buiten transparante hemden van katoenvoile, zijn er veel klassieke (polo)hemden, cardigans en V-halstruitjes. Prachtige broeken met wijde pijpen worden gedragen met gevlochten lederen ceinturen en sandalen.

Over zand gesproken: Thierry Mugler sleepte er dertig ton van aan in Palais Brogniart. Zijn nomadenthema was nochtans duidelijk: mouwloze tunieken in zandkleur of tabaksbruin, witte of indigo kaftans van transparante katoenvoile, ruime broeken in linnen of gekreukt leer, al dan niet met elastieken of wikkels aan de enkel, en geitenlederen koordsandalen. Jean-Luc Testu kreeg applaus voor zijn sfeervolle collectie, al ontbreekt de breedgeschouderde Mugler-stijl. Benieuwd hoe die exotische gewaden staan aan de Belgische kust.

Dolce & Gabbana sleepten in de broeierige tuintent van hun palazzo een vissersbootje aan en hadden net als D-Squared of Voyage zon, zee en strand in gedachten. Op strakke pakken, smokings en puntschoenen na, zag het er ruig uit: ruime kabeltruien, gerafelde shorts en jeans, cargobroeken, bermuda’s met zakken en pilotenjassen met ingebouwde rugzak. Gestreepte polo’s, trainingsjasjes met Italiaanse emblemen en elastische zweetbanden geven de sportieve noot. In de D&G-lijn gaat het Siciliaanse duo verder met het strandverhaal: baseballvesten, golfshorts, legerbroeken en zijige bloemenhemden – gewoon bloter, baggier en met meer huislogo’s. De modellen droegen zweetbanden én zonnekleppen. Jane Fonda, kom terug!

azië

Er valt iets te zeggen voor al die zomervlinders. De mode heeft een droomfunctie en waarom zou ze ons geen schoonheid en (slik) troost bieden? Al wordt het uitheemse thema soms wel erg letterlijk genomen. Jean Paul Gaultier keek de styling van de modellen vierkant af van Marilyn Manson, maar zijn hoofd zit in Spanje. Schotse of zwarte plooirokken worden afgewisseld met toreadorbroeken, strakke jeans met opengevouwen tulpentailles, matadorjasjes met schouderstukken en shirts met een verstrakkende koorden op de buik. In de afwerking zit borduurwerk en aan de tailleband bengelen ornamenten, net als in de feestelijke zomercollectie van Iceberg. Ook daar is rood prominent en zijn er toreadorbroeken met smokingstrips, buikdansparafernalia en wit borduurwerk.

Toch is vooral Azië aanwezig, met 30 procent van de omzet ook de belangrijkste afzetmarkt voor de (niet bijster welvarende) luxehuizen. Meester-sampler Tom Ford heeft een rockster op vakantie in gedachten, maar ook het Verre Oosten. Aan communicatiekracht laten zijn Gucci-collecties nooit te wensen over: hij opende met satijnen bomberjacks met erotische geishaborduursels en Japanse vogeltjes en sloot af met kimono’s op witte satijnen broeken. Daartussen zaten legerjassen met Japanse kersenbloesemprints, Aziatische bloemen op zijdeachtig swimwear en meer flora op pilotenjekkers en glimmende hemden. Dan liever de joggingbroeken met knoopsluiting in het heuppand of de cargobroeken vol zakken – niemand doet dat zo chic als Gucci. Behalve panamahoeden en hangertjes met haaientanden droegen de modellen zwarte fluwelen muiltjes met in gotische borduurletters ‘ Suck Me’en ‘F*** Me’. De aanwezigen vonden het geweldig – vast fans van zwarte Japanse inlegkasten.

Valentino had Gwyneth Paltrow te gast en bood mooie strandoutfits voor stoere mannen (wijd openstaande zijden en katoenen hemden, sarongachtige broeken in satijn), maar projecteerde een Chinese draak op het decor en gebruikte die ook als motief. Ook John Richmond leende bij Bruce Lee: kimonohemden, kungfujasjes, gouden draken op zwartsatijnen bombers, voeringen met Japanse bloemetjes en veel zijde.

Bij Prada heerst nervositeit – net voor het defilé schortte de op zes miljard euro geschatte groep zijn beursgang op, de derde keer al. Miuccia Prada heeft echter veel steun aan haar origamicursus, gezien de Hawaïaanse bloemenslingers van dasstof. De oosterse electrobeats onthulden nog meer Aziatische inspiratie: witte judohemden met overslag, goudkleurige kimonoprints met bloemen, strakke Mao-jasjes met lussluiting en katoenen kraagloze overhemden. Bovendien moesten de modellen sullige, van sumoworstelaars geleende shorts van kasjmier of tricot aan.

Nieuw zijn de grote lederen heuptassen met tailleriem, net pistoolholsters. Bij Miu Miu, al even oosters en bloemig, verschijnen lendendoeken met zakken, telkens in de kleur van de (korte) broeken waarover ze gedragen worden.

Niet alleen de halsjuwelen, ook de huidige fotografenjasjes van Louis Vuitton zijn visionair. Een seizoen later worden we immers overspoeld met combat-broeken, zakken en tasjes. Bergruimte is ook essentieel bij Raf Simons, onder meer op mouwloze vesten tot op kniehoogte, in kostuumjasjes en in raamwerken die over boven- of onderkleding hangen. Zijn presentatie, op een blok blikafval in een parking aan de Seine, was een reflectie over de ‘geconsumeerde’ consument en de stroom merklogo’s, lettertypes en symbolen. Met (gelaagde) T-shirts en sweatshirts vol fotografische en logoachtige prints, mee ontworpen door Weekend Knack-medewerker Peter De Potter, claimt hij dat 21ste-eeuwse lexicon terug.

Wellicht is de Japanse jeugd tuk op originele prints en logo’s. Die duiken wel vaker op: bij Junya Watanabe, op surfhemden en shorts met exotische vruchten, watersporttaferelen of een cartoonesk rastamannetje, en in de slimme, zachtkleurige collectie van Own. Tegen een achtergrond van Wittekerke-decorpanelen toonde het Brusselse duo broekspijpen met schuin gesneden panden, broekzakken als riemlussen, overhemden met extra borstpand en shirts met tweelagige schouders. Ook hier duiken oosterse gevechtssporten op, in lange witte of zwarte polo’s, getailleerd met fijne sjaaltjes, alsook Lucky Luke-heuptassen.

eigenzinnig

Stephan Schneider toonde mooie pakken, hemdjes en shirts in pastelkleuren en bedrukte sweaters met vragen als ” Where do I go?” en ” Who will I meet?” Volgens de halve Antwerpenaar staat niemand immers nog stil bij politieke of ecologische kwesties. In de veeleer volledige en gedetailleerde collectie van Dirk Schönberger, met cleane witte outfits maar ook donkere silhouetten met gerafelde mouwen en plooien, viel dan weer ” J’ai peur” te ontwaren. Volgens Schneider telt alleen het persoonlijke, en de vrolijk rondreizende zomermode geeft hem gelijk.

Van Donatella Versace moeten we geen politiek statement verwachten. Haar interesse in Cuba is van louter esthetische aard. Het steeds grotere ego uit Italië (op de hotelkamer lag een foulard met een Blondie-achtig zelfportret) inspireerde zich op de oude Cubaanse aristocratie voor een geraffineerde collectie in zachte kleuren van wit tot havannabruin: linnen overjassen, pinstripe-pakken in lederlook wol, ontspannen blazers en jasjes in suède en leder. De broeken zijn strak op het kruis en de kont en ruim op het been, soms met verbleekte streepjes. Items voor een geklede, maar ontspannen man, en overhemden: pastelkleurige van katoen, strakkere van jacquard, nog andere transparant, gebloemd, glanzend of geborduurd. Gelukkig zijn de recente biker-elementen gebleven, zoals motorlaarzen, stoere gespen, gotische letters (‘ DV’), metalen ritsen en knopen. Het echte punkwerk – leder met ritsen als streepmotief, fluokleuren en superstrakke silhouetten – wordt wijselijk bewaard voor Versus.

De collectie van Marc Jacobs voor Louis Vuitton was onvoorspelbaar: met mooie kleuren van oranje, turkoois en paars en outdoor-kleding (strakke workers-broeken, stretchleggings, zijden windjekkers, anoraks, bodywarmers en kasjmieren sweaters), geïnspireerd op bergbeklimmers, worden verwachtingen doorbroken. Tanktops en kleurrijke suède gympen à la Converse Allstars – een must volgend jaar – versterken de jonge, nonchalante look, maar ook het verrassingseffect. Er zijn immers weinig ‘geklede’ items, terwijl katoenen, zijden of buffellederen blousons op een debardeur of jeans zitten. Jacobs combineert eigenzinnigheid met de traditie van het huis en dus wil iedereen volgend jaar zo’n Monogram-slaapzak of LV-kompashangertje.

Ook Jil Sander en Burberry hebben designers met visie. Milan Vukmirovic greep naar A Clockwork Orange en bolhoeden voor een futuristische, gestroomlijnde collectie. Daarin zijn knopen vervangen door ritsen, lenen sportswear, traditionele mannenoutfits en legeruniformen van elkaar en duiken technische materialen op. Christopher Bailey maakt ondertussen iets hips van Burberry. Hij gaat steeds verder in het herwerken van Britse subculturen en jongleert met kleuren (geel, abrikoos, groen, paars) en motieven (uitvergrote ruiten, harlekijnmotief, strepen) zonder acrobatie. Er zijn moderne trenchcoats en katoenen en zijden shirts, maar punkachtige broeken met ritsen op het been, legerbroeken, nauwe fluwelen jasjes en glanssjaaltjes geven zijn look een hoog Rolling Stones-gehalte.

De strakke silhouetten van Hedi Slimane gaan bij Dior ook de stoere toer op, richting Raf Simons. Zijn baggy broeken, riemen, linten, militaire elementen en zakken blijven evenwel elegant Dior. Chic en subversief zijn echter koele vrienden, al gaat het Slimane wellicht juist daarom. Te onthouden zijn aluminiumkleurige satijnen vesten, strakke blauwzijden avondpakken, lange fijne sjaals onder de broeksriemen door en jacquets met hoekig weggesneden voorpanden en opgestroopte mouwen. Comme des Garçons vertaalt avondkledij naar de dag en snijdt die voorpanden er ook af, zij het minder rigoureus dan Slimane. De jasjes worden er voorzien van safarizakken en gecoat met technomateriaal zodat ze er verweerd uitzien. Felle contrastkleuren en motieven van gevechtsfiguren zijn hier de speelse accenten.

Tot slot was er de retour van Helmut Lang, die eind jaren ’90 New York verkoos. Ook aan hem zijn etnische trips niet besteed, al is zijn minimalisme – anders dan de onveranderlijke Calvin Klein-versie – wel doordrongen van de gangbare deshabillé-look. Een streepje hemd onderaan het pak, ruime mantels, transparante stoffen, jasjes in bubbelplastic, ‘verknipte’ polo’s en gerafelde zomen illustreren ook hier een zorgeloze houding. Dezelfde zorgeloosheid die van luxebeest Tyler Brulé een hippe bladenmaker maakte. Tot ze bij Wallpaper de rekeningen zagen en hem aan de kant zetten. Die Indiase motiefjes en Japanse bloemenhemden zal het niet anders vergaan.