In het kader van de “Zomer van de Fotografie” liep vorig jaar in het Antwerpse ICC de tentoonstelling Peaceful Action, met foto’s van anonieme Russische en Amerikaanse militairen geschoten vlak na de Tweede Wereldoorlog. De negatieven op kleinbeeldfilm van Amerikaanse soldaten met standplaats Salzburg werden in 1981 ontdekt, de foto’s van de Russen werden gevonden in een dorpje niet ver van Boedapest. Vooral de konfrontatie van beide vondsten was revelerend : de Amerikanen stonden er nonchalant en branieachtig te poseren, geheel in “the American style”, de Russen daarentegen deden het formeel, ernstig en onbeholpen. Zelden de kulturele tegenstellingen tussen twee ideologieën zo treffend weergegeven gezien.

Curator Hilde Van Leuven heeft aan die tentoonstelling samen met kunstenaar Marc Schepers een vervolg gebreid, onder de logische titel Peaceful Action II. Het universele tema van “oorlog en agressie” wordt dit keer geduid via het werk van verschillende binnen- en buitenlandse kunstenaars. Daarbij krijgt niet het artistieke, wel het engagement de bovenhand. Dat levert heel wat pregnante beelden op, gaande van getuigenis-foto’s van Patrick Poels, die diverse koncentratiekampen bezocht, tot de video “Warum wir Männer die Technik so lieben” van Stefaan Decostere. Daartussen onder meer een billboard van John Baldessari met de slagzin “War : the appropriate response is an outstretched hand”, een oorlogsfoto van Robert Capa met wenende Napolitaanse vrouwen, en vooral de pakkende foto-triptiek van Helmut Pirath uit 1955 : een Duitse krijgsgevangene die na twaalf jaar Russisch kamp naar huis keert en voor het eerst zijn dochtertje ziet. De Duitse Stefanie Unruh maakte een installatie met loden en stalen skulpturen die allerlei chemische elementen voorstellen en waarin laserfoto’s van atoomontploffingen verwerkt zitten : de ordening der elementen versus de totale chaos. Er zijn ook verschillende affiches van bekende anti-oorlogskunstenaars als John Heartfield, Klaus Staeck en Hans Haacke (zijn bekende FN-werk) te zien, werk van Arnulf Rainer en Christian Boltanski, en een mooie foto-collage van Marc Schepers zelf.

Een duidelijke tentoonstelling is dit, zonder veel franjes tot stand gebracht, zelfs met de hulp van mensen van de verzetsorganizatie De Witte Brigade Fidelio : hier telt de Boodschap, en niet de Verpakking.

“Peaceful Action II” in het ICC, Meir 50 in Antwerpen, tot 5 maart. Info : (03) 226.03.06.

Uit de triptiek van Helmuth Pirath : emotioneel weerzien na twaalf jaar Russischkamp.