De met mineraalstenen of peperbolletjes ingelegde tafels van Ado Chale worden wereldwijd bewonderd. Hij is een kunstenaar van de buitencategorie die geen designer genoemd wil worden.

Wel meer kunstenaars vallen tussen wal en schip, omdat ze tussen meerdere disciplines laveren. Zo ook Brusselaar Ado Chale (°1928) die over de hele wereld bekendheid geniet, maar hier soms even aan de aandacht ontsnapt, omdat hij geen klassiek ontwerper is. Ondertussen werd hij wel een volwaardig beeldende kunstenaar, want hij creëert ook beeldhouwwerken. Hij valt best te vergelijken met de gebroeders Alberto en Diego Giacometti die ook beeldhouwwerk en meubilair vervaardigden.

Chale groeide op in het atelier van zijn vader, die zich als meubelmaker omringde met kostbare houtsoorten. Daar ontstond zijn liefde voor mooie materialen. Zelf werd hij kunstsmid. “Maar door het toeval kwam ik weer in een andere wereld terecht,” vertelt Ado Chale, “in de jaren vijftig trok ik voor een beurs naar Frankfurt waar ik een vitrinekast ontdekte vol mineraalstenen. Ik was daar meteen helemaal weg van.”

Dit voorval veranderde zijn leven voor- goed. “Ik begon als een gek stenen te verzamelen en kocht ook boeken om er van alles over te weten. Zo leerde ik ook wat ik waar konden vinden. Ik begon dus als verzamelaar van gesteenten.” Ado Chale trok vervolgens de wereld rond. In Arizona vond hij fossiel hout, in Zuid-Afrika tijger-ogen, in Afghanistan lapis lazuli en agaat in Brazilië.

Hij verkocht die gesteenten en fossielen in een winkel op de Brusselse Louizalaan. Na een tijdje begon hij die materialen ook te verwerken. Hij ging bijvoorbeeld dozen of kastjes bekleven met stenen, schelpen, ivoren knopen of zelfs oude pianotoetsen. Zo ontstonden er prachtige mozaïeken waarmee hij ook salon- en eettafels ging vervaardigen. “In het begin signeerde ik mijn stukken zelfs niet. Ik ben trouwens geen designer en beschouw me nu zelfs nog als een artisan.”

Al doende ontwikkelde hij een eigen techniek zodat hij ook grote tafels kon vervaardigen. In zijn atelier zie je hoe hij te werk gaat. De basis van een tafelblad is van hout of steen, verstevigd met metaal tegen het kromtrekken. Daarop worden enkele lagen kunsthars gegoten, waarop vervolgens het mozaïek wordt aangebracht. Dit monnikenwerk gebeurt stukje per stukje, tot de puzzel volledig is. Daarna wordt er nog wat hars gegoten om alle gaatjes te vullen en wordt het oppervlak afgeslepen en gladgepolijst. Dat zorgt bij de gesteenten en de peperbollen voor een prachtig effect, omdat die daardoor worden doorgesneden. Ado Chale plaatst die massieve platen op houten of bronzen poten.

Zijn creaties worden al lang gewaardeerd. In de jaren zestig en zeventig waren zijn tafels in trek bij gerenommeerde families als Rothschild en Bettencourt, filmsterren en koninklijke hoven. In de jaren tachtig kwam er een dipje in de handel en sloot Ado Chale zijn winkel. Ondertussen draait zijn atelier in de Brusselse Lensstraat weer op volle toeren. Een gedeelte van zijn werk stelt hij daar ook tentoon in de stalling van het door Horta ontworpen Hotel Solvay. Sinds een tiental jaar wordt zijn werk weer wereldwijd gewaardeerd en verkocht. Onder zijn fans vind je namen als zakenman-miljardair Bernard Arnault, decorateur Peter Marino en modeontwerper Tom Ford. In Parijs wordt hij trouwens vertegenwoordigd door de beroemde Galerie Yves Gastou, gespecialiseerd in vintagedesign van topkwaliteit.

Voor info : www.adochale.com en www.luxuryculture.com. Je kunt ook tafelsvan Ado Chale bewonderen in de galerie van zijn dochter en juweelontwerpster Ilona Chale, in de Coppensstraat 3 op de Zavel in Brussel.

Door Piet Swimberghe Foto’s Charlie De Keersmaecker