De Rhônecru’s zijn hun eigenheid aan het terugvinden, onthoudt Herwig Van Hove van zijn proefronde langs de châteaus. Hij vond er elegante, moderne en redelijk geprijsde wijnen.

De invloed van Bobby Parker, de Amerikaanse wijngoeroe, is in de Rhônevallei nog groter geweest dan in Bordeaux. Hij ijverde voor rijke, breedgeschouderde, alcoholrijke wijnen met een toets van verse eik. Dat resulteerde soms in wat smalend “roodgekleurde zware verf” genoemd wordt. Nu is de trend volkomen omgeslagen : men maakt meer charmerende, lichtvoetige wijnen met raffinement voor een elegantere keuken.

De invloed en het succes van Châteuneuf-du-Pape is in die koerswijziging groot geweest. Iedereen droomde ervan om in de stijl van Châteauneuf te werken en vooral om soortgelijke exportprijzen te realiseren. Cru-appellations, zoals Vacqueyras en Gigondas, beginnen hun definitie terug te vinden. Gigondas met een frisse toets van op de hoger gelegen percelen op de Dentelles de Montmirail en Vacqueyras met wat meer landelijk en rustiek karakter. Bovendien zijn de prijzen van deze zuidelijke cru’s nog redelijk gebleven : hoog tijd voor een rondgang. De vermelde prijzen zijn die voor de bezoeker ter plaatse, taksen inbegrepen.

LIRAC

We beginnen bij de enige cru op de rechteroever van de Rhône. Lirac omvat 674 ha met een productie van een flinke 22.000 hl, voor ruim 80 procent rood. Volgens het moderne stijlboekje moet de kracht en de rijkdom van de wijn samengaan met elegantie en frisheid.

1. Château Le Devoy Martine (St-Laurent des Arbres)

De naam verwijst naar de markies de Martine, de dertiende-eeuwse eigenaar. In 1947 werd het domein gekocht door de familie Lombardo. Nu is het Véronique Lombardo die de zaak vakkundig runt. “Onze gistingstijden zijn aangepast aan de druivensoort, van drie dagen voor cinsault tot drie weken voor grenache. Onze rode Lirac is gemaakt van 30 procent mourvèdre, 20 cinsault en 20 syrah. 2012 is een heel goed jaar, 2013 moet het hebben van finesse. Over 2013 kan men nog niets met zekerheid zeggen : het jaar was veeleer nat en koud. Wat niemand doet : wij batonneren onze cuves voor meer fruit (hevig omroeren met de gistrest).”

De rode Lirac 2012 schittert in het glas met finesse, rondeur en charme, de 2013 is iets strenger. Goede wijn, prijs ter plekke : 9 euro.

Invoer : Allied Vintners International, Antwerpen.

2. Domaine de la Mordorée (Tavel)

Dit domein (de naam is dialect voor houtsnip) is het meest gelauwerde van alle Liracs : de wijn is dan ook van de beste. De hoge concentratie van zijdeachtige tannines met een onwereldse diepte van fruit en daarbij nog grote lengte doen de wijn ver boven de gemiddelde Châteauneuf-du-Pape uitstijgen. De gebroeders Delorme werken voor perfectie : groene oogst, selectie van het fruit, zorgvuldige langdurende extractie van alle druivensoorten afzonderlijk en een gezonde politiek van houtlagering. De rode bestaat uit gelijke delen mourvèdre, syrah en grenache. Prijs op het domein : ongeveer 20 euro.

Invoer : Van Hende in Gavere, Lelièvre in Berchem, Lesage in Oostvleteren en Carpe Uvam in Dworp.

3. Château D’Aqueria (Tavel)

Graaf Robert D’Aqueria kocht het domein in 1595 van de abdij van Avignon. In 1919 kwam het in handen van Jean Olivier. Nu leiden de broers de Bez de zaak : een domein van 94 ha, waarvan 70 ha wijngaard in biocultuur.

De rode Lirac is samengesteld uit 45 procent grenache, 30 syrah en 25 mourvèdre, die alle drie op het juiste moment van rijpheid met de hand worden geoogst en apart vergist met verschillende tijden (tot drie weken voor mourvèdre). De druiven worden bij de oogst gekoeld, licht gekneusd en onderworpen aan een korte maceratie van 4 dagen. 10 maanden rijping op hout. En het is eraan te proeven : de 2012 is tegelijk fruitig, stevig en goed onderbouwd. De 2013 is van dezelfde familie. Mooie sappige wijnen. Zonder aarzelen laten we het glas opnieuw bijvullen. Prijs op het domein : ongeveer 10 euro.

Invoer : Magnus in Antwerpen en De Clerck in Kortrijk.

RASTEAU

Rasteau is als een zoete appellation bekend sinds 1944, maar werd in 2010 ook in zijn rode, droge versie tot cru verheven. Die omvat intussen 96 procent van de totale productie : op 913 ha, bijna 35.000 hl.

4. Domaine de L’Espigouette (Violes)

Vader Bernard Latour en zijn twee zonen maken de grote crus zoals Vacqueyras, Gigondas en ook Rasteau, alles van eigen wijngaarden en met een techniek van vooral lange inweekduur (minstens 20 dagen).

Hun Vacqueyras 2012 (80 procent grenache, 15 syrah en 5 mourvèdre) is een en al soepelheid en charme met een grote gevulde suave lengte (ongeveer 11 euro). Hun Rasteau 2012 (70 procent grenache, 20 syrah en 10 mourvèdre) is soortgelijk van stijl, met iets meer vulling en getekend door zwart fruit (ongeveer 10 euro). Mooie moderne wijnen.

Invoer : Gelin in Brussel.

5. Domaine Didier Charavin (Rasteau)

In 1985 besliste Didier om uit de coöperatie te stappen en zijn bedrijf zelf te runnen met eigen strenge kwaliteitsregels. Zijn Rasteau 2012 ‘Les Parpaiouns’ (Provencaals voor vlinders) is een moderne, diepe wijn, door zwart fruit en kracht gedreven. Mooie lengte en goede structuur. Ongeveer 12 euro.

Invoer : Delhaize.

CAIRANNE

Op 15 km van Orange, bijna 1000 ha met een productie van 29.500 hl, voor 94 procent rood. De lokale wijnbouwers dienden al in 2008 een dossier in om tot cru op te waarderen. Het dossier werd goedgekeurd in februari van dit jaar. 2015 zal dus het eerste zijn met de appellatie Cairanne. Bijna de helft van de wijngaarden bestaat uit wijnstokken van 50 jaar oud. Volgens het boekje zijn de wijnen dan ook rijk en complex.

6. Domaine Brusset (Cairanne)

Laurent Brusset maakt krachtige, charmerende Cairanne (ook Gigondas) met groot bewaarpotentieel. De rode 2012 ‘Les Chabriles’ (naam van het zuidelijk gericht perceel) met 60 procent grenache en 40 syrah is manueel geoogst, op eigen gist vergist gedurende drie weken en gedeeltelijk op hout gelagerd voor een jaar. Hij is vol van kleur, met kruidigheid en rood fruit in de neus en met diepe onderbouw en verder een smaaksequens met grote lengte en zachte rijpe tannines (13 euro ter plekke).

Zijn Gigondas 2012 ‘Tradition de Grand Montmirail’, gemaakt van 70 procent grenache, 10 mourvèdre, 10 syrah en 10 cinsault van op Douroachtige terrassen, is zacht en krachtig met smakelijke structuurtannines en veel potentieel (16 euro ter plekke).

De wijnen van Brusset worden wereldwijd bejubeld. Hij ijvert al jaren voor de opwaardering van de cru met strengere productievoorwaarden, wat wel tegenstand oproept bij een derde van de wijnboeren.

Invoer : Colruyt, Vion in Ieper, Neukermans in Denderleeuw.

7. Domaine Alary (Cairanne)

Denis Alary is al jaren voorzitter van de wijnbouwers van Cairanne. Zijn hoge kwaliteitsopties: oude wijnstokken, enkel organische meststoffen, kleine rendementen, inzaaien van gras tussen de wijnranken, manuele oogst zodat selectie mogelijk is (een oogstmachine neemt alles), in de wijnkelder ontristen, zacht pneumatisch kneuzen en dan inweekperiodes van wel 35 dagen.

De rode Cairanne 2012 van het domein is van de beste : diep gekleurd met zwart fruit en zachte kruidigheid aan de neus en in de smaak een stevige lange structuur met kracht, finesse en charme. Grote wijn.

Invoer : De Vinotheek in Roeselare.

BEAUMES DE VENISE

De rode Beaumes de Venise is pas tot cru opgewaardeerd in 2005. De appellatie omvat 634 ha met een productie van 24.000 hl. De wijnen vertonen een zekere frisheid, vooral door de ligging van de wijngaard op de flanken van de Dentelles de Montmirail.

8. Domaine des Bernardins (Beaumes de Venise)

De wijn is even zacht als de familie Castaud zelf. Alles is handwerk en de vergisting verloopt met hele trossen die slechts lichtjes gekneusd werden. Organische meststof op basis van persresten (schillen en pitten) zodat de mineraliteit van de bodem gerespecteerd blijft. Geen onkruidverdelgers en zachte extractie en geen spoor van houtlagering achteraf.

De rode 2013 (75 procent grenache en 25 syrah) is een schoolvoorbeeld van evenwicht van kracht en fruit met diepte.

Invoer : Wijnmakelaarsunie in Diepenbeek en Vins Degrève in Bergen.

9. Domaine de Fenouillet (Beaumes de Venise)

Patrick en Vincent Soard maken twee types van rode Beaumes de Venise 2013 : een eerste met 60 procent grenache is getekend door kersenfruit en een tweede, op basis van 50 procent syrah heeft iets meer volume, diepte, fruit en lengte. Ze werken bio en stapten uit de coöperatie in 1989.

Invoer : Thorrout Vins in Flémalle.

VACQUEYRAS

De cru beslaat ongeveer 1400 ha met een productie van ruim 50.000 hl. Oorspronkelijk werd geopteerd voor het trio grenache, syrah en mourvèdre, onlangs werd ook carignan opnieuw toegelaten, omdat oude wijnstokken en lage rendementen met carignan een heel goede bijdrage kunnen leveren. Volgens het boekje zijn de wijnen tegelijk krachtig en fijn.

10. Domaine La Fourmone (Vacqueyras)

De familie Combe runt al vijf generaties het domein en heeft een erg attractieve kelder waar jaarlijks tot 70.000 flessen wijn verkocht worden, vaak aan Belgen die in de streek op vakantie zijn. Hun Vacqueyras 2011, ‘Le Poète’ (een van de voorouders was een gevierde dichter), is inderdaad elegant en met fijn zwart fruit, flink gekleurd en met krachtige structuur in de afdronk. Hij is samengesteld uit grenache en syrah van 30 jaar oud en wordt gedurende 3 weken ingeweekt (11 euro).

11. Maison Arnoux et Fils (Vacqueyras)

In 1717 schonk de graaf van Vacqueyras een wijngaardperceel aan een van Arnouxs voorvaderen, nu is dit familiedomein uitgegroeid tot 40 ha in het hart van Vacqueyras. Hun Vacqueyras ‘Les Pénitents’ 2011 (grenache, syrah, mourvèdre) is getekend door mooi rood fruit en toch evenwichtig krachtig (12,40 euro). Hun Gigondas 2013 heeft overal iets meer : in kleur, neus en smaaklengte (14,80 euro).

GIGONDAS

Gigondas is qua reputatie de meest geprezen cru na Châteauneuf-du-Pape : 1200 ha met een productie van bijna 45.000 hl, voor 99 procent rood en uitsluitend in de gemeente Gigondas. De wijngaarden liggen aan de voet en op de hellingen van de Dentelles de Montmirail. De bodem is er niet rotsachtig, maar zit vol kalk en mariene fossielen. Er heerst een veeleer koel microklimaat : de grenache rijpt er trager, wat complexiteit en finesse moet meebrengen.

12. Gabriel Meffre (Gigondas)

Tot in jaren dertig werd de wijn van Gigondas gebruikt om onder meer rode bourgogne wat meer pit te geven, maar toen de lokale groothandel Meffre werd opgezet, verwierf de Gigondas zelf erkenning. De massieve aanplant van hoogrenderende carignan werd teruggeschroefd en meer zorg en aandacht voor rijpheid bracht charme en soepelheid in de wijnen. In 1971 werd Gigondas een cru, met als ongunstig neveneffect een ongebreidelde expansie van de wijngaardoppervlakte ten koste van de bossen op de flanken van de Dentelles. Hier waant men zich in de Portugese Dourovallei : sterke hellingen met wijngaarden in terrassen.

Gabriel Meffre maakt een stevige wijn met karakter en moderne, fruitige stijl : Gigondas ‘St-Cathérine’ (ongeveer 13 euro) en een Vacqueyras ‘St-Barthélemy’ met wat meer sappigheid en zachte tannines (Ongeveer 10 euro).

Invoer : Albert Heyn

DOOR HERWIG VAN HOVE