Na het immense succes van ‘Titanic’ had Kate Winslet de wereld aan haar voeten. Maar ze zei “nee” tegen Hollywood, “ja” tegen haar lief en trok de woestijn in met Jane Campion, voor de opnamen van ‘Holy Smoke’.

K ate Winslet en Leonardo di Caprio klampen zich hoog op de Titanic vast aan de reling, seconden voor het gedoemde schip langzaam in het kolkende sop wegzinkt. ” Jack, this is where we first met“, zegt Kate, met die hartverscheurende glimlach van haar. Van Timboektoe tot Vladivostok slikten op dat moment miljoenen toeschouwers een dikke brok in hun keel weg. Het zinnetje was overigens een vondst van Kate zelf, en – zonder afbreuk te willen doen aan Di Caprio’s verdienste – ‘Titanic’ was Winslets film. Een van de voornaamste redenen dat de prent de grootste kaskraker in de filmgeschiedenis werd, is dat zoveel vrouwen zich identificeerden met Rose, de jonge vrouw die een ziedende watermassa trotseert om haar grote liefde te redden. Het succes van ‘Titanic’ joeg de marktwaarde van de twee jonge sterren pijlsnel de hoogte in.

Maar terwijl Di Caprio 20 miljoen dollar incasseerde voor The Beach, boog Winslet zich over een aantal grote projecten ( ‘Shakespeare in Love‘, ‘Anna and the King’) en… liet ze over aan anderen. “Sla munt uit je succes, smeed het ijzer nu het heet is, blah, blah, blah… Ik werd gek van die praatjes. Als me na ‘Titanic’ Ć©Ć©n ding duidelijk was, dan was het wel dat ik niet de ene grote Hollywood-film na de andere wilde maken. Ik zou er binnen de kortste keren een burn-out aan overhouden, een alcoholiste worden en onder tafel in slaap vallen. Ik zou het ook vreselijk vinden als mijn Britse collega’s zouden denken dat ik voorgoed naar Hollywood zou verkassen en alleen nog in superproducties spelen. Als ik een rol kies, dan is het omdat ik graag acteer, niet omdat ik zo nodig een ster wil worden.”

Haar palmares getuigt overigens van een merkwaardige smaak in de keuze van rollen. Zoals ze het zelf uitdrukt: “Ofwel word ik gek ofwel sterf ik.” Een kleine steekproef bewijst dat ze gelijk heeft: in ‘Heavenly Creatures‘, haar debuut, wordt ze gek en vermoordt ze de moeder van haar vriendinnetje, in ‘Sense and Sensibility‘ is ze waanzinnig verliefd en sterft ze bijna aan een longontsteking, in ‘Jude‘ trouwt ze met haar neef en sterft ze, in ‘Hamlet‘ wordt ze gek en verdrinkt ze. In ‘Titanic‘ verdrinkt ze ei zo na en ‘Hideous Kinky‘ stierf een stille dood aan de kassa… Vooral die laatste film, waarin ze een jonge hippiemoeder vertolkt die met haar twee dochtertjes door Marokko zwalpt, was een niet voor de hand liggende keuze. Temeer omdat ze toen net de kans had om in ‘Shakespeare in Love’ te spelen, de rol die Gwyneth Paltrow een oscar opleverde.

“De vrouw in ‘Hideous Kinky’ deed me aan mijn eigen moeder denken… Ik las Esther Freuds boek toen ik zeventien was. Het was een kerstcadeau van Stephen…” Schrijver-acteur Stephen Tredre was Kates eerste liefde. De twee waren vijf jaar samen en bleven goede vrienden tot Stephen in ’97 aan botkanker overleed. Kate miste de premiĆØre van ‘Titanic’ om op zijn begrafenis te kunnen zijn. “Toen ik het script in handen kreeg, was ik niet zeker of een kleine, onafhankelijke productie het juiste project was na ‘Titanic’. ‘Wat denk jij dat ik moet doen?’ vroeg ik aan Stephen. ‘Je instinct volgen, meid’, zei hij. Dat heb ik dus gedaan en ik heb er geen spijt van, ook al werd de film niet onverdeeld gunstig onthaald en kwam hij in veel landen niet eens uit.”

Kate Winslet was al zo vaak in korset en struikelrok te zien, dat je bijna schrikt als je haar in levende lijve ontmoet. De teint van melk en honing heeft ze gemeen met haar romantische alter ego’s, maar haar kapsel is charmant kort en warrig en haar manier van doen is die van een zeer eigentijdse 25-jarige Londense. Ze is in New York voor de premiĆØre van ‘Holy Smoke‘, alweer een controversiĆ«le film, geregisseerd door Jane Campion, met wie ze allang wilde samenwerken.

“Mijn personage, Ruth, is een ontgoochelde jonge Australische die de westerse beschaving ontvlucht en in India bij een soort goeroe intrekt. Maar haar familie laat haar kidnappen om haar met geweld te herprogrammeren. Na ‘Titanic’ dacht ik dat films waarin mensen gewoon in kamers rondlopen een makkie zouden zijn. Niets was minder waar: de opnamen gebeurden in de Australische bush en in India en waren absoluut uitputtend. Dit keer had ik geen korset dat alles op zijn plaats hield, ik moest de hele film lang fit zijn.”

Ze kreunt: “En iedereen had het altijd maar over Ruths innerlijke reis: ‘Dit is een belangrijke fase in haar innerlijke reis…’ Om onnozel van te worden. De pot op met die innerlijke reis, ik doe het gewoon op mijn manier, dacht ik dan, maar nu ik de film gezien heb, moet ik toegeven dat Ruth een lange weg aflegt…”

En ja, ze wordt ook een beetje gek. Of zoals Kate het met een typisch Brits eufemisme uitdrukt: “Ze verliest de draad…” De eerste aanwijzing? Ruth verleidt haar kidnapper, gespeeld door Harvey Keitel, door hem poedelnaakt tegemoet te lopen in de woestijn en zichzelf onder te plassen. Kate Winslet: “Ik had best Ć©Ć©n take willen doen, waarbij ik Ć©cht plaste. Maar als je rechtopstaand plast, loopt het gewoon langs Ć©Ć©n been en Jane wilde de straal mooi in het midden. Daarom plakten ze een zak met een zoutoplossing en een buisje op mijn rug, heel raar… Eerlijk gezegd was ik compleet paranoĆÆde over die scĆØne, ik dacht dat ik er vreselijk zou uitzien. Maar toen ik mezelf op het scherm zag, viel het enorm mee.”

Voor ‘Holy Smoke’ viel Winslet vijf kilo af. Journalisten speculeren graag over haar gewicht, wat ze zelf als het meest slaapverwekkende onderwerp van conversatie ter wereld afdoet. “Na ‘Titanic’ schreef iedereen dat ik zoveel aangekomen was en ik dacht: Who cares? Ik heb net in de meest winstgevende film ooit gespeeld en ik heb twee oscarnominaties op zak. Maar het zit zo: een korset, zoals ik in die film droeg, perst al je vitale organen samen en als je het uittrekt, lijk je aanvankelijk heel dun. Na een poos floept alles opnieuw op zijn plaats. Ik ben niet mager, maar ook niet dik, ik heb het lichaam van een normale vrouw. Kijk maar! ( houdt haar adem in, zodat haar ribben uitsteken). Maar ik heb ferme borsten en een ferme kont en daar ben ik blij om; zonder zou ik me niet aantrekkelijk voelen. Mijn agente wordt heel kwaad als mensen naar mijn gewicht informeren. ‘Wil je een goede actrice, of wil je een fotomodel?’ vraagt ze dan. ‘Is het essentieel voor de rol dat het personage er uitgehonderd uitziet?'”

In ‘Holy Smoke’ zitten een paar lieve, meisjesachtige scĆØnes, waarin Ruth bezoek krijgt van haar vriendinnen. Uitgerekend die scĆØnes vond ze het lastigst om te doen. “Die actrices waren niet veel jonger dan ik, maar ik heb het altijd moeilijk gevonden om met mensen van mijn eigen leeftijd om te gaan. Ik ga niet naar bars, ik doe niet veel dingen die 25-jarigen doen. Volgens mij komt dat doordat ik zo vroeg begon te werken en veel tijd alleen heb doorgebracht, waarbij ik echt uitsluitend op mijzelf kon rekenen.”

Kate Winslet wist altijd al dat ze actrice wilde worden. “Ik denk dat ik al lag te acteren toen ik nog maar Ć©Ć©n dag oud was. Het zit in de familie: mijn vader, mijn twee zussen en mijn oom acteren ook. En eigenlijk zijn we allemaal stapelgek. Mijn grootouders aan moederszijde waren de eigenaars van het Reading Repertory Theatre. Mijn grootvader was ook tandarts: op de vierde verdieping van zijn huis had hij een tandheelkundig atelier, waar hij aan gebitten zat te sleutelen, en in de achtertuin had hij een theater. Mijn jeugd was absoluut idyllisch: mijn moeder werkte als nanny en ons huis zat altijd vol joelende kinderen. Ik ben gek op kinderen, ik weet hoe ik met ze moet omgaan. Mijn eerste loon verdiende ik toen ik elf was, met een commercial voor gesuikerde cornflakes. Datzelfde jaar ging ik op de theaterschool. Als tiener speelde ik punks en rebellerende dochters in sitcoms en toen, op mijn zeventiende, kreeg ik die rol in ‘Heavenly Creatures’, gebaseerd op het echte verhaal van twee Nieuw-Zeelandse meisjes, Juliet en Pauline, die ongelooflijk aan elkaar gehecht raken en uiteindelijk Paulines moeder doodknuppelen. Een redelijk traumatisch debuut, moet ik zeggen. Vier maanden lang zat ik in mijn eentje in Nieuw-Zeeland en ik voelde allerlei dingen waarvan ik nooit gedacht had dat ik ze zou hoeven te voelen. Bovendien gebeurden de opnamen op de plaatsen waar de echte gebeurtenissen zich afgespeeld hadden. Ik herinner me heel goed de laatste shot: Melanie Lynskey en ik moesten schreeuwend en met bloed overdekt een heuvel oprennen. Na de laatste take waren we helemaal de kluts kwijt: we stonden daar maar te huilen en toen we het bloed gingen afspoelen, was dat in de douche waar de echte moordenaressen dat ook gedaan hadden. Een zeer, zeer vreemde dag was het.”

Niet dat Winslets volgende films plezieruitstapjes waren. In ‘Sense and Sensibility’ ligt ze op sterven. “Dan moet je echt wel geloven dat je doodgaat, anders lig je daar maar te liggen met een hoop make-up op je gezicht.” Kenneth Branagh had al zijn overredingskracht nodig om Kate ertoe te bewegen zijn Ophelia te spelen. ” Shakespeare maakte mij altijd al doodsbenauwd. Voor veel mensen is het een vreemde taal, ze denken dat ze er toch niets van zullen begrijpen en dus doen ze niet eens moeite. Onzin, dus. Shakespeare is het wezenlijke, de bloedende ziel van het universum. Maar dat realiseerde ik me niet voor ik ‘Hamlet’ gedaan had. Shakespeare is passie, in de zin dat hij diepte geeft aan de realiteit. En uiteindelijk is dat ook waar film over gaat. Branagh is een uitzonderlijk regisseur, hij maakt zich meester van je ziel, steekt bij wijze van spreken zijn vuist in je strot en wroet zo lang in je binnenste tot je alles geeft. Ja, natuurlijk had ik Juliet willen spelen naast Di Caprio’s Romeo. Maar ik wist zelf wel dat ik te oud was voor de rol. Claire Danes was trouwens briljant in die film. En ik kreeg sowieso de kans om met Leo te spelen, in ‘Titanic’. Hij is echt een van de beste acteurs van zijn generatie. Volgens mij heeft die jongen zijn talent rechtstreeks van God gekregen, hij zou niet eens slecht zijn als hij daar hard zijn best voor deed.”

De opnames voor ‘Titanic’ waren onvoorstelbaar zwaar. “Soms lagen we twintig uur per dag in water van nog geen 15Ā° C en er kwamen zoveel speciale effecten aan te pas, dat het soms moeilijk was voor Leo en mij om ons te herinneren dat we met een love story bezig waren. De laatste scĆØne die we samen deden, was die waarin het schip gezonken was en we allebei in de zee ronddobberden. We deden een heleboel takes en terwijl we daar nat en blauw van de kou in het water hingen, vertelde ik Leo dat het mijn 21ste verjaardag was. ‘Wat heerlijk voor je’, bibberde hij. ‘Maar eerlijk gezegd laat het mij op dit moment Siberisch.’ Het scheelde geen haar of ik was tijdens de opnamen verdronken. Leo en ik renden door een gang, achtervolgd door een vloedgolf, en toen botsten we op een deur die geblokkeerd was. Toen we ze uiteindelijk open kregen, bleef mijn jas erachter haken. Het kostte me alle moeite van de wereld om uit die jas te kronkelen en intussen was ik helemaal buiten adem, ik dacht dat mijn longen zouden barsten. Maar eigenlijk ben ik een masochiste: pas als ik echt afgezien heb, heb ik het gevoel dat ik mijn job goed gedaan heb.”

Ze heeft nog altijd moeite om te geloven dat ‘Titanic’ de meest succesvolle film aller tijden werd. “Toen ik voor de opnamen van ‘Holy Smoke’ in India was, zag ik doodarme mensen die in de bergen woonden en die vijf uur gereisd hadden om in de dichtstbijzijnde stad tien uur in de rij te staan om die film te zien. De meesten konden de ondertiteling in het Hindi niet eens lezen. Ik kreeg er tranen van in mijn ogen.”

Toch houdt ze bij hoog en laag vol dat het succes van ‘Titanic’ haar leven niet veranderd heeft. “Ik kreeg meer werkaanbiedingen, dat is alles. En voor de rest: ik ben nog altijd ik, ik woon nog altijd in Londen en als ik ga zwemmen in het lokale zwembad, laat iedereen mij met rust. Omdat ik de premiĆØre van ‘Titanic’ gemist had, zag ik de film voor het eerst in New York, in een heel gewone bioscoop. Helaas had ik te veel cola gedronken, zodat ik binnen de kortste keren de rij uit moest schuiven om naar het toilet te gaan. De dame voor mij was zo verontwaardigd, dat ze zich kwaad omdraaide. Zonder mij te herkennen, overigens. Ik word bijna nooit herkend. Ik ben ook niet overdreven ambitieus. De dingen zijn altijd vanzelf op hun plaats gevallen en er gaat geen dag voorbij zonder dat ik me realiseer dat ik heel veel geluk gehad heb.”

Tot nader order voelt Kate Winslet er ook niets voor om zich in Los Angeles te vestigen. “Ik vind het geen leuke stad: alles ligt zover uit elkaar en er is geen echt centrum. Bovendien is iedereen daar op een absolute power trip. Maar ik ga er wel graag op bezoek.”

Haar collega Emma Thompson maakte wel carriĆØre in Hollywood. “Tijdens de opnamen van ‘Sense and Sensibility’ werden we ook echt als zussen. Zij gaf me de raad om de tijd te nemen en voldoende pauzes tussen films in te bouwen om een normaal leven te kunnen leiden.”

Het heeft er alles van dat Kate die raad ook ter harte neemt, want na de opnamen van ‘Hideous Kinky’ nam ze een jaar vrijaf. “Ik wilde gewoon bij mijn man zijn, het eerste jaar in een huwelijk is heel belangrijk. Toen ik hem ontmoette, had ik net alle romantische relaties afgezworen. Ik zou gewoon naar Marokko vertrekken om die film te maken en mij te amuseren. En toen zag ik Jim ( Threapleton, red.), de derde assistent-regisseur en de knapste man die ik ooit gezien had. Ik wist meteen dat ik verloren was, er was geen weg terug. Zes maanden later zijn we getrouwd. Kijk, ik ben altijd nogal gehecht geweest aan bezittingen. Maar tegenwoordig zijn er maar twee dingen die tellen: mijn man en mijn trouwring. En mijn gsm: ik ben zo verliefd dat ik Jim vijf, zes keer per dag opbel. Of hij belt mij. Tijdens de opnamen van ‘Holy Smoke’ hebben we een astronomische rekening bij elkaar gebeld. Ik kon het niet helpen, ik miste hem zo verschrikkelijk dat ik de uren telde tot ik hem kon zien.”

Wonder boven wonder is Kate Winslet er intussen toch nog in geslaagd om een nieuwe film te draaien. In ‘Quills‘ van Philip Kaufman speelt ze een wasvrouw in het gekkenhuis waar de markies De Sade opgesloten zit. Alweer een film dus, waarin ze een korset draagt en waarin ze, het zal niemand verbazen, een beetje gek wordt…

Bruno Lester/IFA Bewerking Linda Asselbergs

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content