Scenarist William Goldman en regisseur Stephen Hopkins proberen in ?The Ghost and the Darkness? een genre te rehabiliteren dat even uitgestorven is als de wilde beesten die erin opgevoerd worden : de koloniale avonturenprent in het hartje van zwart Afrika.

Het verhaal zou echt zijn gebeurd. In 1896 maakten twee mensenetende leeuwen het plaatsje Tsavo (‘slachting’ in het Swahili) in Oost-Afrika onveilig. Er vielen honderddertig slachtoffers, maar de beesten saboteerden ook het plan van de Britten om in vijf maanden een brug te bouwen. Om een eind te maken aan de slachtpartij gaat de jonge Ierse ingenieur John Patterson ( Val Kilmer, die evenzeer met zijn Iers accent worstelt als met de roofdieren) zelf op jacht naar de twee leeuwen. Patterson, een groentje en een idealist, wordt daarin bijgestaan door de legendarische jager op groot wild, Remington ( Michael Douglas). Maar volgens de legende sloegen de twee leeuwen intussen door de bange inboorlingen omgedoopt tot ?The Ghost? en ?The Darkness? terug en zetten ze hun zinnen op de twee jagers. Volgt een letterlijk hartverscheurende strijd op leven en dood waarbij het bloed rijkelijk vloeit.

Het voornaamste probleem van ?The Ghost and the Darkness? is de halfslachtigheid. Omdat de huidige toeschouwer verhalen over imperialistische glorie en archetypische manhaftigheid niet zomaar kritiekloos zal slikken, ondergraaft Goldman zijn op feiten gebaseerd avonturenverhaal voortdurend met antiheroïsche ontluisteringen : de harteloosheid van de laat-Victoriaanse spoorwegmagnaat, die absoluut de Fransen en Duitsers voor wil zijn in de controle over de ivoorhandel ; de benevolente autoriteit van Patterson, die van groot psychologisch doorzicht getuigt bij het ompraten van de muitende werkkrachten ; de rol van de Afrikaanse verteller en ploegbaas, Samuel, die de vrede moet bewaren tussen hindoes en moslims ; de vaag existentialistische figuur van Remington.

Dit revisionisme vloekt echter met het ouderwets jongensachtig spektakel dat Hopkins (?Judgement Night?, ?Blown Away?) vaak zeer vakkundig opdient en waarin veroveringszucht, blanke superioriteit en primitieve instincten gewoon tot de onmisbare ingrediënten horen.

?The Ghost and the Darkness? is het best tijdens de eerste helft waarin Hopkins de dreiging van de leeuwen die hun prooi besluipen akelig weet te suggereren, daarbij dezelfde subjectieve technieken hanterend als Spielberg in ?Jaws?. Zodra de verweerde, slechtgeschoren Douglas (ook coproducer) ten tonele verschijnt, glijdt de film af naar het kinderachtige. Helemaal ridicuul is de scène waarin de flink aangeschoten avonturier zich aan de vooravond van de jacht tussen de Masaï-krijgers nestelt, die bij het kampvuur een oorlogsdansje ten beste geven.

?The Ghost and the Darkness?van Stephen Hopkins, met Michael Douglas, Val Kilmer, Bernard Hill, John Kani, Tom Wilkinson.

Kilmer in The Ghost and the Darkness : archetypische manhaftigheid.