Als iedereen naar links gaat, ga ik naar rechts. Dat heb ik als kind eens letterlijk gedaan toen ik in een verkeerspark rondreed, tot er plots een boze stem klonk die zei dat ik de verkeersregels moest respecteren. Ik schrok me wezenloos, want ik had helemaal niet door dat dat de bedoeling was. Ik was zeker geen dwars kind, eerder stil en observerend. Maar die eigenzinnigheid heb ik altijd gehad, en ik vind ook dat je die moet hebben.
Op het podium voel ik geen sprankje zenuwen. Dat was in het begin zeker anders. Ik ben vroeg begonnen met cabaret en heb moeten leren voor een publiek staan. In mijn eerste voorstellingen dacht ik : als ik mijn mond houd, lopen ze weg. Maar je moet durven zwijgen. Sinds ik het onder de knie heb, vind ik het alleen maar leuk, vooral omdat je mensen aan het lachen kunt brengen of ze kunt ontroeren. Ik ken dat gevoel al van in mijn jeugd, toen ik mijn moeder hoorde lachen met mijn zelfgeschreven huiskrant.
Ik heb mijn naasten erg nodig, maar koester ook het alleen-zijn. Ik heb geen extravert karakter en ben graag bezig met wat er zich in mijn hoofd afspeelt. In mijn werkkamer ben ik zo omringd door mijn personages dat ik het schrijverschap ook nooit eenzaam heb gevonden.
Concentratie is een vorm van geluk. Ik vind vooral vreugde als ik op één ding kan focussen. Misschien heb ik dat gemeen met kinderen, want die kunnen zich ook met hart en ziel wijden aan een spel of een tekening en daar helemaal in verdwijnen. Ik schrijf leeftijdloos, maar ik vind de beginnende blik van een kind heel interessant. Het is alsof je van onderaf naar de wereld kijkt en dat is heel fris. De jeugd is de bodem voor al de rest.
Het moederschap vond ik een prachtige, ingrijpende ervaring. Het moment dat ik mijn zoon als baby’tje in mijn handen hield, wist ik opeens wat het is verantwoordelijk te zijn voor zoiets kwetsbaars. Ik heb er zeer van genoten hem te zien ontwikkelen, en we hebben nog altijd een heel goed contact. Moeder zijn, deed me ook beseffen dat ik een schakel ben in een lange keten van generaties. Voor veel mensen is dat de ideale remedie tegen het gevoel dat ze de navel van de wereld zijn.
Ik ben absoluut een gelukzak. Ik doe wat ik altijd heb willen doen en ik kan er nog van bestaan ook. Zeker in het begin was het niet evident als zelfstandige en ik heb moeilijke jaren gekend, maar ik was vastbesloten. Ik heb meer respect voor mensen die durven en dan mislukken dan voor zij die het nooit geprobeerd hebben.
Zestig worden is het moment waarop je met een zekere rust op je weg kunt terugkijken, dan wel teleurgesteld of ontevreden bent. Voor mij geldt het eerste. Als je grijze haren krijgt, heb je veel minder last van onzekerheid dan als je jong bent. Maar het blad blijft wit en je moet elke keer weer van nul beginnen. Soms gaat dat gepaard met veel zuchten, want de ene keer gaat het vlotter dan de andere. Maar ik heb intussen genoeg ervaring om te weten dat het uiteindelijk altijd komt. En op de beste dagen gebeuren er dingen die ik aan het begin van de dag nooit had durven dromen.
Verwondering en nieuwsgierigheid moet je blijven oefenen. Ouder worden is onontkoombaar – ik zie dat aan mezelf – maar je kunt je geest blijven prikkelen. Toen mijn moeder op haar vijfentachtigste stierf, was ze lichamelijk op, maar geestelijk was ze nog zoals ze moest zijn. Ze had die dag nog een cryptogram ingevuld. In mijn geval hoop ik dat schrijven een probaat middel zal zijn. Met pensioen gaan, dat kan ik me niet voorstellen. Zolang het mij gegeven is, ga ik gewoon door.
JOKE VAN LEEUWEN (60) IS EEN VEELBEKROOND AUTEUR, ILLUSTRATOR EN PERFORMER. OP 4 JULI NEEMT ZE DE JAMES KRÜSS PREIS IN ONTVANGST, EEN NIEUWE, BELANGRIJKE, DUITSE OEUVREPRIJS VOOR KINDER- EN JEUGD- LITERATUUR. IN SEPTEMBER VERSCHIJNT HAAR NIEUWSTE KINDERBOEK, ‘MAAR IK BEN FREDERIK, ZEI FREDERIK’, EN GAAT IN HETPALEIS HET TONEELSTUK ‘DAGDAG’ IN PREMIÈRE, WAARVOOR ZIJ DE TEKST SCHREEF.
DOOR KATRIEN STEYAERT & FOTO DIEGO FRANSSENS
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
