Van charmante verzamelalbums tot peperdure dozen vol cd’s, uw jazzboer biedt weer van alle fraais aan om te hebben en/of om cadeau te doen.

Rob Leurentop

Boxen. Ze blijven verschijnen in de rekken. De ene al mooier dan de andere, en de andere nog overbodiger dan de ene. Want zeg nu zelf, wie wil er een doos met werkelijk alles van een jazzgrootheid, de ellendigste afleggertjes inbegrepen ? Of, erger nog, de volledige erfenis van een jong gestorven obscure held ? Wie ? Iedereen. Men koopt zo’n doos namelijk niet met uitzicht op muzikaal genot. Zij dient om te pronken in de kast.

Miles Davis & Gil Evans, The Complete Columbia Studio Recordings, Columbia/Sony Music.

Meer dan drie van de vier oorspronkelijke albums, heruitgegeven op losse cd’s, moet men niet in huis hebben : Miles Ahead, Porgy & Bess, Sketches of Spain, stuk voor stuk klassiekers van het einde van de jaren vijftig. (Het vierde, Quiet Nights, vonden de auteurs zelf een mislukking.) Maar voor deze overrompelend luxueuze complete editie gaat iedereen toch door de knieën. Een mirakel is deze box die van vier lp’s zomaar zes cd’s maakt. Niet alleen de vier oorspronkelijke albums worden u aangeboden. De kluizen werden geopend en daar kwamen ze : de ongemixte en onversneden versies, de alternate takes en de repetities, de orkestsporen zonder Miles en de Miles-sporen zonder orkest, plus een paar onuitgegeven stukken van iets mindere maar in elk geval historische waarde. Kortom, alles wat de artiest bij leven en welzijn liever in de kast houdt. Over Quiet Nights zei Miles Davis destijds dat het shit was, en dat Columbia het tegen zijn zin uitbracht to make some money. Uitgerekend die uitspraak wordt in vette letters geciteerd bij deze uitgave, en daarmee is de cirkel rond. Omkader deze puzzel met een prachtig boekje vol foto’s en getuigenissen, en je hebt zoiets als een film over het maken van een beroemde film. Wie maalt er dan nog om de heren Davis en Evans die zich nu in het graf omdraaien bij het prijsgeven van hun keukengeheimen ?

Gerry Mulligan, The Complete Pacific Jazz Recordings, Pacific Jazz/Emi.

Sonny Rollins, The Complete Rca Victor Recordings, Rca Victor/Bmg Ariola.

In beide gevallen gaat het om een bundeling van alle opnamen die in een bepaalde periode werden gemaakt voor een enkel label.

Baritonsaxofonist Mulligan horen we in de prille jaren vijftig met het fameuze kwartet met de jonge Chet Baker erbij, nog voor de trompettist een cultfiguur werd en aan het zingen sloeg. Maar My Funny Valentine staat er wel op, in de oerversie. Het pianoloze, strak gehouden kwartet wordt in de spannendste stukken uitgebreid met altsaxofonist Lee Konitz. En ook de onderschatte reünie van Baker en Mulligan uit 1957, minder intimistisch en niet zo strak gestroomlijnd, is eindelijk compleet. De vier cd’s zitten in een mapje met een ingenaaid boekje, fraai en leesbaar vormgegeven, met sfeervolle foto’s van William Claxton en een knappe tekst van Ted Gioia. Aanbevolen.

Aan de Rollins-uitgave werd minder zorg besteed. De lp’s van toen werden gewoon op cd overgezet, inclusief hoesdesign. De zeven cd’s werden in een nogal lelijke kartonnen doos gestopt. Het bijbehorende dunne boekje stelt weinig voor. Maar de muziek is compleet en schitterend. Vreemd dat Rollins altijd wordt aangekeken op die periode van begin jaren zestig. Die spreidt hier een verfrissende nieuwsgierigheid tentoon die hem later zou verlaten. Hij springt van albums met standards naar een verkenning van de bossa nova of Ornette Coleman-achtige freejazz, en doet het allemaal met roekeloze overgave. Niet de indrukwekkendste uitgave, wel de verrassendste en rijkste muziek.

Les Années Blue Note, Blue Note/Emi.

Met veel stijl de populariserende toer op. Geen boxen, maar dubbelalbums met een keuze uit de archieven van het beroemdste label uit de hele jazz. Vijf zijn er, stemmig verpakt in duotone klaphoezen. De foto’s komen uit de archieven van medestichter Francis Wolff, de série noire sfeer straalt er zo af. De reeks werd verdeeld volgens onderwerp : Organ and Soul, Hard Bop & Beyond, The Avant Garde, The Jazz Message. Die laatste verwijst naar de Jazz Messengers van drummer Art Blakey, met hun van de blues doordrenkte moderne jazz de verpersoonlijking van de Blue Note stijl. Nummer vijf heet gewoon The Finest in Jazz, een overzichtje van de overzichten. Voor beginnende of heel selectieve fans die geen boodschap hebben aan volledigheid, is dit een ideale reeks. Verzorgd design, zeer betaalbaar, veel klassieke stukken. Alle belangrijke namen zitten erbij (van Blakey en Dexter Gordon tot Ornette Coleman en Cecil Taylor), aangevuld met een paar leuke mindere goden en curiosa.

Het ultieme verzamelaarsstuk blijft een zwarte doos in de Mosaic-reeks, privé-edities die niet in de gewone handel verkrijgbaar zijn. Zij bestaan in cd-versie of op hoogwaardig vinyl. Mijn eindejaarswens ? De verzamelde opnamen die saxofonist Sam Rivers in de jaren zestig maakte voor Blue Note. Daarbij A Fuchsia Swing Song, nog altijd even verbluffend en met extra nummers. Dank u. Alleen verkrijgbaar per postorder of in de speciaalzaak, in België bij Jazz Corner in Antwerpen, (03) 236.09.71.