ARTISTIEK DIRECTEUR
IK GA NU EENS ECHT TIEN JAAR NEMEN OM IETS OP TE BOUWEN. Dat zei ik in 2002 toen ik hier in het toenmalige Provinciaal Centrum voor Beeldende Kunsten in Hasselt aankwam. Stap voor stap, met respect voor wat er was.
ER ZAT TOEN EEN SCHEIDINGSLIJN AAN TE KOMEN TUSSEN ACTUELE KUNST EN VORMGEVING. Die hebben we mee aan de oppervlakte gebracht, maar ik wist dat de discussie over disciplines tijdelijk zou zijn. Anderen namen ze over maar intussen waren wij al een stap verder. Nu werken wij tentoonstellingen uit rond maatschappelijke thema’s. Een expo is een bewustmakingsmachine. We tonen werk van designers en kunstenaars dat ons bewust maakt van of ons een kritische blik geeft op een situatie.
IK BEN IN GENK AFGESTUDEERD ALS PRODUCT DESIGNER, TEGELIJK MET RAF SIMONS EN CASIMIR. Wij werden opgeleid om er als individu en als persoon te staan, persoonlijke ideeën te ontwikkelen en een autonome visie.
MET STUDIEKAMERADEN HEBBEN WE DE SITE VAN WATERSCHEI GEKRAAKT, WAT NU C-MINE IS. We kenden het potentieel van die gebouwen die sinds eind de jaren ’80 leegstonden. We organiseerden er muziekfestivals, dansoptredens, expo’s… Ik ben in Limburg altijd actief gebleven, ook al heb ik er na mijn studies nooit meer gewoond. Dat Manifesta in juni naar hier komt en dat we het verhaal van de mijnen kunnen vertellen, vind ik geweldig.
IK BEN EEN SYSTEEMDENKER. Mijn eerste job was bij verlichtingsmerk Kreon. Ze maakten geen producten maar concepten voor licht, die ze daarna vertaalden in armaturen. Het ging om de ervaring van licht, de mens stond centraal. Ik zat aan de bron van nieuwe architectuur. Ik herinner me dat we – in het begintijdperk van e-mail – van Liebeskind files doorgestuurd kregen van het Joods Museum in Berlijn. We dachten dat de files ‘corrupt’ waren omdat er alleen scheve hoeken te zien waren.
IN BELGIË HEBBEN ZE EEN ONTZETTEND TRADITIONELE KIJK OP VORMGEVING. Er zijn hier te weinig kritische visies. Vooral het onderwijs loopt achter. Ik heb aan de Design Academy in Eindhoven samen met Ilse Crawford en Aldo Bakker de opleiding Man and wellbeing opgebouwd tien jaar geleden. Sinds vorig jaar leid ik de nieuwe tweejarige masteropleiding Social design.
ALLES ZOU SOCIAAL DESIGN MOETEN ZIJN. Dat adjectief is op zich al fout. Onze eerste lichting leverde een aantal ontwerpers op die de complexiteit van de huidige maatschappij zien en daar verbanden kunnen leggen. Pas dan nemen ze ontwerpbeslissingen.
DIT ZIJN ABSOLUUT BOEIENDE TIJDEN. IK GELOOF FEL IN NOODZAKELIJKE VERANDERING. Er zijn altijd nieuwe initiatieven voortgevloeid uit kunst en cultuur. Omdat dat vrijplaatsen zijn om te denken. Cultuur was heel belangrijk bij ons thuis . Mijn vader heeft aan Sint-Lucas gestudeerd, mijn moeder was altijd met literatuur en klassieke muziek bezig.
DE TOEKOMST IS ONTZETTEND BELANGRIJK VOOR MIJ. Ik heb weleens de opmerking gekregen dat ik absoluut mijn steen wil verleggen. Dat klopt, omdat ik nu eenmaal vind dat we niet op zo’n goede manier bezig zijn. Er zijn zoveel krachten in de maatschappij, progressief én conservatief, die willen behouden wat er is. Ik vind dat niet de juiste houding, we moeten anticiperen.
IK BEN ZELDEN TEVREDEN. Heel even, en dan moet ik verder. Dat is vermoeiend, zeker voor de mensen die met mij moeten samenwerken. Ik ben veeleisend, moeilijk en kritisch. En ambitieus.
Jan Boelen (44 jaar) is artistiek directeur bij Kunstencentrum Z33. In 2012 organiseert Z33 niet alleen hun allergrootste expo ooit maar ook Manifesta, een Europese biënnale voor hedendaagse kunst.
DOOR LEEN CREVE – PORTRET CHARLIE DE KEERSMAECKER
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
