Ook in het Lycée Saint-Jacques in Luik werden deze week de lessen hervat. De school kon de korte rustpauze anders wel gebruiken, na alle opwinding vorige maand. Uit onvrede met een leerkracht hadden enkele leerlingen een Facebookgroep opgericht die haar ontslag eiste. Al gauw sloten zeventig leerlingen zich aan, en niet veel later volgden de Franstalige media. De school liet de pagina verwijderen en legde de groepsleden strafstudie op.

Het initiatief van de leerlingen is geen alleenstaand geval. Op meerdere Belgische scholen werden onpopulaire personeelsleden al belaagd door niet zo welwillende Facebookgroepen : van Christa V., secretaresse in het Limburgse Lommel, tot Wilfried D.C., docent van de UGent. De inhoud gaat doorgaans van ordinair geroddel tot expliciete verwijten.

De reacties van de internetgemeenschap op de gebeurtenissen in Luik behoorden grosso modo tot twee kampen : zij die de vrijheid van meningsuiting en vereniging verdedigen, en zij die het gebrek aan normbesef van de leerlingen veroordelen. Ook nu stak ze de kop op, de verleidelijke gedachte dat jongeren het vandaag bonter maken dan vorige generaties dat ooit deden. Enkele minder fortuinlijke leerkrachten uit mijn eigen schooltijd zouden u nochtans snel op andere ideeën brengen. Dezelfde media die de “publieke aanklacht” op Facebook afwezen, aarzelden overigens niet om foto’s te tonen van de groepsleden.

Nu blijft cyberpesten, waaraan sommige Facebookgroepen zich indirect schuldig maken, niet onopgemerkt. Het Antwerpse LV United mocht een tv-spot voor een Europese preventiecampagne in elkaar steken, en onder meer een basisschool in Deinze bestelde al internetvoorlichting bij specialisten van Microsoft. Of onderschatten we het fenomeen ? Ook volwassenen ‘haten’ immers behoorlijk wat volk. ‘Haal Tom Coninx van het scherm !’ (38 leden op Facebook) en ‘Ik haat Regi zijn gezicht’ (89) mogen dan uw sympathie hebben, ‘ Murielle Scherre is an overrated bitch I’d like to kick in the eye‘, die ondertussen verwijderd werd, klinkt toch niet als een theekransje.

Dat zijn BV’s, zegt u ? Ook een geviseerde vrouwelijke inspecteur van de Lierse politie legde vorige maand klacht neer tegen een honderden leden tellende groep die het doen en laten van het korps becommentarieerde. De 23-jarige oprichter hangt nu laster en eerroof boven het hoofd. De stap naar ergere misdrijven is trouwens niet ondenkbaar. In Australië is de aanstichter van dodelijke brandhaarden rond Churchill een levende schietschijf, verscheidene groepen roepen al weken op tot een lynchpartij.

Cybersociologen, een beroep met toekomst, wijzen op het zogenaamde cockpiteffect. In tegenstelling tot bij een echte confrontatie blijven cyberpesters immers anoniem én op veilige afstand van hun ‘slachtoffer’. Net als een piloot die een bom dropt, zien ze niet hoe de betrokkene reageert, noch welk leed ze aanrichten. De daders zijn dan ook minder geneigd tot empathie, waardoor hatelijkheden extremer dreigen te zijn. Bovendien zijn gesloten internetgroepen vaak eilandjes van gelijkgezinden. En in een gesloten sociale ruimte waarin niemand je tegenspreekt, zijn medestanders voor een gedwongen ontslag of zelfs een fysieke afstraffing wellicht gauw gevonden.

Krijgt u zo’n duivels plan aan uw been, dan resten u twee opties : de haatgroep of -pagina laten verwijderen door de internetsite zelf, of klacht indienen bij de politie via het meldpunt van de Federal Computer Crime Unit. En ondertussen een leger Facebookvrienden verzamelen.

Info : www.ecops.be

Wim Denolf