Naar de rommelmarkt geweest bij Sint-Jacobs, wat klinkt als een verschijnsel uit voorbije tijden nu je alles op Kapaza.be kunt vinden of anders wel op eBay.com. Toch is dat niet hetzelfde. De doelgerichtheid van zo’n zoekertjessite is minder charmant dan de toevallige vondst die geloof ik serendipiteit wordt genoemd. Het verschil is vergelijkbaar met de vrouw van je leven aantreffen op een datingsite of op een dinsdagavond op bus 28 richting Mechelen.

Ik was aan het neuzelen tussen vergeelde strips en tinnen sierschalen (drie euro per kilo) toen ze daar opeens stond : een klok die ik herkende uit schimmige tijden. Van toen ik bikkels op zak had en met oma op bezoek moest bij de Roste van ’t Peirdje. Zo heetten vrouwen toen. Hoe de Roste eruitzag, ben ik allang vergeten, maar des te beter herinner ik mij de klok, in die bevroren living die men alleen betrad als er bezoek kwam (o heerlijk achterhaald woord dat overkomste werd genoemd). Ze had de kleur van goud en pronkte onder een glazen stolp. Dat op zich al was bijzonder, maar wat mij werkelijk fascineerde waren de vier koperen ballen die, als testikels van de tijd, bezuiden de wijzerplaat heen en weer wiegelden, langzaam en hypnotiserend. In tegenwijzerzin tot aan het rustpunt, waar ze even stilhielden om dan – tik – de andere richting uit te draaien, tot stilstand te komen en – tak – weer terug. Betoverender had ik het verstrijken van de tijd nooit gezien, te meer omdat het raderwerk in al zijn naaktheid zichtbaar was in de stofvrijheid onder die stolp. Ademloos bleef ik kijken, in mijn herinnering wel een uur lang, hoewel een uur lang is om te vertoeven in ademloosheid, op blote knieën op een stoel. De woonkamer leek diep onder de zeespiegel gelegen en werd omspoeld door licht met de kleur van zeewieren, terwijl mijn grootmoeder met de Roste roddelde over het dorp en de wereld daarbuiten, waarin alles wat gevaarlijk was nog ver van huis gebeurde.

Nu stond hier zo’n identieke klok. Onder een intacte stolp glansde zij in de spaarzame zon.

“Wat moet dat ding kosten ?”, wees ik de eigenaar van de uitgestalde waren, met die wereldwijze achteloosheid die ik mij probeer aan te meten ten aanzien van loodgieters en marktkramers. Tevergeefs, ze zien toch direct wat voor vlees ze in de kuip hebben : dat van een lichtschuw bureauventje.

“Veertig euro”, zei de man, in Nederlands met een accent uit ruigere oorden. De prijs viel mee, voor een icoon uit mijn kinderjaren. “Dertig”, antwoordde ik niettemin zuinig.

De man trok een gezicht dat deed denken aan medicijnen tegen constipatie die niet erg werkzaam bleken. “Dan leg ik erop toe”, zei hij klaaglijk.

“Ik zal er eens over nadenken”, mompelde ik, en wilde al wegwandelen toen hij mij terugriep. We leven lang genoeg om de regels van het spel doorgrond te hebben.

“Dertig euro is oké”, zei de man, en voegde mij nog wat vriendelijke uitleg toe over mijn aanwinst. Dat ze anniversary clock of 400 dagenklok wordt genoemd, omdat je ze maar één keer per jaar hoeft op te winden. Sommige koppels doen dat op hun huwelijksverjaardag – een gebruik waarvan ik niet goed weet of ik het romantisch vind of kinderachtig.

Met een plastic zak aan elke kant van het stuur, een van de Wibra en een van de Zeeman, fietste ik naar huis. Ik installeerde de verjaardagsklok waterpas op de kast, naast de sanseveria.

Als je iets tweedehands koopt, ga je er min of meer van uit dat het met een verborgen gebrek behept zal blijken. Maar mijn klok werkt en houdt perfect de tijd – vertrouwen hersteld in de mensheid. Als de waanzin van de dagen mij overmant, kijk ik vijf minuten naar haar kalmerende bewegingen. Er komt dan een rust over mij die grenst aan geluk. Noem mij een simpele duif, maar ik ben blij dat ik het vermogen niet ben kwijtgespeeld om, ter hoogte van de middelbare leeftijd, enthousiasme te voelen voor dingen die onmodieus zijn en van generlei waarde voor de economie.

JP.MULDERS@SKYNET.BE

DOOR JEAN-PAUL MULDERS

BETOVERENDER HAD IK HET VERSTRIJKEN VAN DE TIJD NOOIT GEZIEN, TE MEER OMDAT HET RADERWERK IN AL ZIJN NAAKTHEID ZICHTBAAR WAS IN DE STOFVRIJHEID ONDER DIE STOLP