Er zijn minstens vijf goede redenen om te wintersporten in het Zwarte Woud in plaats van in de Alpen.

Tekst en foto’s Pascal Baetens

Nieuwsgierig en een beetje sceptisch reisden we naar het zuiden van Duitsland, vrezend voor veredelde Ardennentoestanden. Het aanbod oversteeg ruimschoots onze verwachtingen.

?Met de Hoellenthaltrein spoorden we van Freiburg naar Posthalde?, schreef Dr. W. Paulcke in de Illustrierte Zeitung van februari 1900. ?Aan bijna elk station stapten skiërs in of uit. We verlaten de trein, we binden onze ski’s aan en wandelen door het ondergesneeuwde woud naar de Feldberg. Na een stevige wandeling van 2,5 uur bereiken we de boomgrens en betreden we de kale rug van de Feldberg. Rondom ons glinstert een sneeuwmantel, die de hele hoogte omvat. Vanop deze hoogte overzien we ongehinderd het land, tot de Vogezen aan de overkant toe. In de dalen rust zwaar en onbeweeglijk een grijze mist. Boven de witte wolkenzee in het zuiden rijst de geweldige bergketen van de Alpen op. De avondzon verguldt de hellingen van de Alpenreuzen met een magische glans. De avond valt, en we haasten ons naar het gastvrije Feldbergerhof. Van de Seebuck, de top waarop het Bismarckmonument staat, zoeven we bliksemsnel naar het hotel. In twee minuten leggen we de twee kilometer af. We zetten de ski’s opzij. Binnen heerst al een gezellige drukte. Skicommando’s van het in de Elzas gelegerd jagersbataljon zijn hier sinds kort aangekomen : 10 officieren en 50 Oberjaeger. Op 2 februari wordt de uithoudingsloop van Belchen naar de Feldberg gehouden over 23 km, en op 4 februari vindt hier de wedstrijd om de Wanderpreis plaats.?

Nog geen 10 jaar voordien had de Franse consulaatssecretaris Dr. Pilet in 1891 als eerste skistappen op Duitse bodem gezet, toen hij met carnaval van het Feldbergerhof naar de apotheek in Todtnau skiede, waar hij eerder als een nar werd onthaald. De plaatselijke jeugd raakte door de prestatie wild enthousiast, en de Duitse skisport kende meteen een stevige start. Het Duitse jagersbataljon van de Elzas is ondertussen door een Frans vervangen, maar de Feldberg bleef hét wintersportcentrum van het Zwarte Woud, en het Feldbergerhof ontvangt nog steeds skigasten.

Dit skigebied ontwikkelde zich in de loop der jaren tot de ideale plek voor beginners en families. De zachtglooiende hellingen met de vele chaletjes waar je van de inspanningen kan bekomen, bezorgen de rustige skiër aangename en relaxte vakantiedagen. Het gebied voert kindvriendelijkheid hoog in het vaandel. Zo nemen de leraars van de skischool Thoma hun groep ’s middags mee naar de kindereetzaal van het Feldbergerhof, terwijl de ouders ondertussen ongestoord van de streekspecialiteiten in de Menzenschwandhutte of een andere hut kunnen genieten. Het gebied tussen Feldberg en Todtnau voldoet met zijn 26 liften en 50 km geprepareerde pistes aan de verlangens van de moderne skiër. De sneeuwzekerheid is door de hoogte tussen 950 en 1450 meter vergelijkbaar met die in vele Oostenrijkse skidorpjes. Sneeuwkanonnen verkleinen de kans op sneeuwgebrek.

Ook betere skiërs komen hier aan hun trekken, hoewel de echt gedreven sporter zijn gading eerder in het alpijnse hooggebergte vindt. De drie zwarte pistes zijn uitstekend om te trainen, en de DSV ( Deutsche SkiVerband, gegroeid uit de Ski-Club Schwarzwald) behield een DSV-Leistungszentrum op de Feldberg, ook nadat de Duitse Alpen steeds meer skiërs aantrokken. Het centrum is een trainingsoord met internationale faam, waar binnen- en buitenlandse skiërs stages kunnen volgen. Er worden nog steeds wedstrijden georganiseerd. ?De moeilijkste piste van het wereldbekercircuit?, beweerde Ingmar Stenmark enkele jaren geleden over de zwarte FIS-Abfahrt. Het Zwarte Woud bracht trouwens een aantal topskiërs voort, onder wie Georg Thoma (olympisch kampioen in 1960) en zijn zoon Gundolf (wereldbekerwinnaar parallelslalom in 1990).

Niet alleen voor het skiën heeft het Zwarte Woud een pioniersrol vervuld, ook voor snowboarding : Burton vestigde een testcentrum op de Feldberg, ook toegankelijk voor toeristen. En in het enkele kilometers verderop gelegen gebied van Hinterzarten ligt Europa’s eerste snowboard-lift, tot groot jolijt van de plaatselijke jeugd, die geen gelegenheid laat voorbijgaan om spectaculaire sprongen in te oefenen.

Door Hinterzarten en over de Feldberg loopt de 100 km Fernskiwanderweg Schonach-Belchen. Het is de route voor langlaufers, met steile klimmen en lange, zachte afdalingen te midden van een verrukkelijk landschap. Het afleggen van het traject in de omgekeerde richting wordt door elke gids afgeraden : de afdalingen zijn te steil voor langlauflatten. Diverse hotels bieden gratis bagagetransport naar een volgend hotel op de route. Het spreiden van de meer dan 6 uur durende tocht over verscheidene dagen geeft u volop de kans om van het mooie uitzicht te genieten of om van het traject af te wijken om bijvoorbeeld de top van de Feldberg te beklimmen.

Ook een afslag over de Aeulemer Kreuz-loipe naar Schluchsee loont de moeite. De loipe geeft uit op de Schluchsee, het grootste meer van het Zwarte Woud. ’s Zomers is het een geliefde plek voor zeilers en surfers. Een aan te raden halte is het Parkhotel Flora, waar u luxueus overnacht voor 1600 fr., en voor een uitstekend vijfgangen-avondmaal slechts 600 fr. (30 DM) extra betaalt.

Plaatselijke fijnproevers weten dat het daar smullen is. Je kan hen trouwens ook vinden in het Gasthof Adler in Feldberg en in de hotels Reppert en Kesslermuehle in Hinterzarten. Dit laatste ligt op de 100 km Fernskiwanderweg Schonach-Belchen, en nodigt elke langlaufer uit voor een middag- of avondmaal. Het gevaar is natuurlijk dat je niet meer aan skiën toekomt, en je de sauna of het zwembad (met zicht op de loipe) induikt. In de oude Weinstube zur Holzschopf kan je de avond helemaal volgens Zwarte-Woudtraditie afsluiten, waarna je met een iets te licht hoofd en een iets te zware buik het bed ingaat.

Wat als de sneeuw het laat afweten ?? vroegen we aan Wolf-Dieter Roth, directeur van de toeristische dienst Suedlicher Schwarzwald. ?Mountainbiken, wandelen en paardrijden kan je nergens beter dan hier in het Zwarte Woud. Of laat je je toch liever verwennen door massages, sauna’s, aromatherapieën en schoonheidssessies, ook als man ? Hinterzarten en Schluchsee staan bekend als luchtkuuroorden. Hinterzarten is ook nog een opmerkelijk gezellig plaatsje. Het centrum van het dorp is een enorme weide (waar de schoolkinderen sneeuwmannen maken), met errond de kerk, enkele huizen en een paar hotelletjes. Een grote springschans wat verderop vervolledigt het zicht. De hotelletjes bieden een uitstekende service (zowel culinair als op het gebied van kuren) voor een redelijke prijs. Ze zijn kleiner dan het gigantische Hetzel-hotel in Schluchsee, dat een waar sport- en kuurcentrum is met een eigen overdekte tennishal en een bal- en concertzaal. Je kan er bijna alle denkbare gezondheids- en schoonheidsbehandelingen ondergaan. Zo’n programma kunnen de kleintjes natuurlijk niet bieden. Daarom hebben zij vaak onderlinge uitwisselingsprogramma’s, zodat je ook elders van een Turks bad of de fijne cuisine kan genieten zonder daarvoor extra te betalen.?

Waarom zou je wintersporten in het Zwarte Woud in plaats van in de Alpen ? ?Het is een drietal uur minder ver rijden, belangrijk voor iets oudere mensen of mensen met kleine kinderen?, zegt Wolf-Dieter Roth. ?En de prijs-kwaliteitverhouding is hier ook veel beter : skiliften zijn goedkoper, het eten is lekkerder en de kamers zijn gezelliger voor een veel lagere prijs. Verder zijn de langlaufmogelijkheden aanzienlijk uitgebreider en gevarieerder dan in de Alpen. Mensen die niet per se elke dag op de latten willen staan, hebben hier veel alternatieven. Echte skifreaks kunnen beter naar de Alpen gaan, en daarom vind je hier ook weinig waaghalzen op de pistes. De nadelen van een iets kleinere sneeuwzekerheid hebben we kunnen beperken. Je kan hier vier maanden per jaar skiën, en dat is toch heel wat meer dan in de Ardennen. En ten slotte is er ons legendarisch handelsmerk : vriendelijkheid en gastvrijheid. Ober, schenk ons nog eens in !?

Echte freaks gaan naar de Alpen, en dus zijn hier weinig waaghalzen op de pistes.

De zachtglooiende hellingen zijn ideaal voor beginners en families.

De moeilijkste piste van het wereldbekercircuit, beweerde Ingmar Stenmark over de zwarte FIS-Abfahrt.

Met 1493 meter is de Feldberg het hoogste punt van het Zwarte Woud.