Misschien associeert u olie met een lekkere vinaigrette, maar olie is ook een beproefd en eeuwenoud schoonheidselixir.

Olie is naast water een essentiëel bestanddeel van cosmetica, en veel schoonheidsproducten zijn verwerkt in een olietextuur. Olie is niet alleen een wezenlijk bestanddeel van tal van crèmes en emulsies, maar ook aan shampoo, conditioners, badproducten, haar- en gezichtsmaskers wordt vaak olie toegevoegd, want die heeft immers huid- en haarverzorgende eigenschappen. Elk type olie heeft welbepaalde kwaliteiten, voor- en nadelen, en dat maakt ze meer of minder geschikt voor een specifieke toepassing.

Aan zoete amandelolie worden huidversoepelende en hydraterende eigenschappen toegeschreven. Hydrateren heeft vooral te maken met een afdekkend vermogen, gekoppeld aan een grote huidvriendelijkheid. Deze olie heeft de faam rimpelwerend te zijn, vandaar dat ze in de meeste antirimpelcrèmes en ook in crèmes tegen zwangerschapsstriemen wordt verwerkt. Zoete amandelolie laat zich makkelijk vermengen in emulsies en is een ideaal bestanddeel voor nachtcrèmes zoals de klassieke cold creams.

Ook in haarcosmetica wordt deze olie aangetroffen. In tegenstelling tot sommige andere soorten, wordt zoete amandelolie niet enkel als werkstof gebruikt, maar ook als grondstof. Vandaar dat het product vaker in hogere concentraties voorkomt dan andere plantaardige oliën. Neck Cream en Priority Cream van Valmont, lipbalsem Baume de la Ferte van Guerlain en Ultra Doux-shampoo van Garnier bevatten veel amandelolie.

Ook avocado-olie is populair en wordt gewonnen uit de avocadovrucht. Rijk aan verbindingen van oliezuur, linol- en linoleenzuur met een ‘onverzadigd’ karakter, kan deze olie snel bederven. Natuurzuivere avocado-olie is in onverwerkte toestand slechts beperkt houdbaar. Haar heilzame invloed is toe te schrijven aan het onverzeepbaar gedeelte en heeft versoepelende eigenschappen, vooral voor droge, veerkrachtloze huidtypes. De aanwezige fytosterolen geven de olie een goede spreidbaarheid waardoor producten met avocado-olie zich vlot over de huid laten verdelen en snel indringen. Het Kérastase-haarverzorgingsgamma bevat deze olie, Masque Progressif van Carita is prima voor een schrale huid, net als Aromessence Angélique van Decléor.

In tarwekiemolie zit zeer veel vitamine E. Tarwekiemolie verbetert de bloedcirculatie in de haarvaatjes en heeft een positieve invloed op de vorming van nieuwe huidcellen. Vitamine E is een krachtige antioxidant. In principe is de olie heilzaam voor elk huidtype, maar in het bijzonder voor de slecht doorbloede huid. Haarverzorgingspreparaten zoals de Ultra Doux-shampoo’s van Garnier bevatten deze olie, net als Issima démaquillant van Guerlain en de pepkuur Force C. van Rubinstein.

Maïskiemolie is heerlijk in mayonaise, maar zit ook in Baume Nutrition Corps van Biotherm en de twee-in-één douchecrème van Yves Rocher. Lancôme houdt het op zonnebloem- en druivenpitolie in Nutriforce-crème.

Sesamolie, een van de oudste cosmetische oliën, heeft van nature een zonnebeschermingsfactor 3. Meestal gebruikt men de koudgeperste versie. Het hoofdbestanddeel van sesamolie is sesamol, een stof die oxidatie verhindert en UV-stralen absorbeert. Dramatically Different Moisturizing Lotion van Clinique, dagcrème Plénitude van l’Oréal en de lipsticks van L’Oréal Perfection bevatten sesamolie om de formules soepeler te maken. De sesamolie die Yves Rocher in zijn zonnegamma Cap Soleil gebruikt, is afkomstig van Burkina Faso waar een project werd gestart om meer dan 10.000 sesamstruiken te planten.

Kokosolie wordt gewonen uit de kokospalm door een warme persing, die bij afkoeling overgaat in een witte vaste massa: kokosvet. Kokosvet vindt onder meer een toepassing in zonneproducten. De grote waarde van kokosolie betreft de industriële verwerkbaarheid ervan. Uit deze olie kan een hele waaier van cosmetische grondstoffen gehaald worden, waaronder vetzuren, vetalcohol, emulgatoren en shampoo- en badschuimtensiden. Gentle Action Skin Polisher van Estée Lauder, Bain aux Plantes van Clarins, zonneproducten van Klorane en Monoï van Yves Rocher bevatten kokosolie. Kokosolieshampoo is een van de populairste van The Body Shop.

In tegenstelling tot de andere plantaardige oliën is jojoba-olie in feite een vloeibare was. De cosmetische opgang van jojoba begon in 1971, toen de internationale beweging voor de bescherming van de potvis in de Verenigde Staten ontstond. Vanaf 1982 is de import van walschot afkomstig van de potvis verboden, en vermits jojoba voor de helft uit gelijkwaardige bestanddelen bestaat, kent jojoba-olie zijn opmars als vervanging voor walschot. Jojoba is zeer zuiver, wordt niet ranzig en dringt goed in de huid. Wanneer men ongeveer 5 procent ervan in een preparaat verwerkt, merkt men bij toepassing op de huid een zachte tot gladde huid, wat door de verbruiker als zeer aangenaam wordt ervaren. Dat gevoel blijft tamelijk lang behouden. Jojoba-olie vindt een ruime toepassing in crèmes, emulsies, shampoo, lippenstiften en zonneproducten. Vanwege de hoge kostprijs gebruikt men tegenwoordig ook jojobasubstituten met een nagenoeg identieke chemische samenstelling. Deze – veel goedkopere – producten hebben nagenoeg dezelfde eigenschappen als de orignele olie. Silky Massage Cream van Estée Lauder bevat jojoba.

Overal olie: orchidee-olie in de badlijn van Jean-Paul Gaultier, bij Shiseido zit theezaadolie in de bodyproducten; macadamianootolie wordt gebruikt in het Vital Perfection-gamma, in de zonneproducten en de make-up van Shiseido en in Fluide Peau Neuve van Clarins; Aqua Source van Biotherm bevat sojakiemolie, net als de zonneproducten van dit merk. Koolzaadolie in Phytothérose van Phytothératrie maakt het haar mooier, en druivenpitolie in Daywear van Estée Lauder verzacht de huid. Abrikozenpitolie in Baume Nutrition Corps van Biotherm geeft een perzikhuidje. Melaleuca-olie wordt verwerkt in producten tegen een vette huid, bernagie-olie wordt royaal verwerkt in Bio-cell Liprepair en teunisbloemolie in Priority Cream van Valmont. Hazelnootolie vindt men in de meeste producten op oliebasis van de merken Decléor en Clarins.

Kukuinootolie, gewonnen uit de vruchten van de nationale boom van Hawaï, is het werkzaam ingrediënt in alle haarcosmetica van Paul Brown. Deze olie maakt stug, broos, moeilijk doorkambaar haar in een handomdraai zacht en handelbaar.

Het gebruik van bad- en massageolie is ruim bekend, maar producten met een olietextuur zijn ook heel nuttig als gelaatsverzorging en zelfs als démaquillant. Het is een misvatting te denken dat olie automatisch gelijk staat met vet en kleverig. De huid heeft baat bij koudgeperste oliën omdat ze rijk zijn aan vitamine B en E en makkelijk worden opgenomen. Druivenpit-, saffloer- en amandelolie zijn licht en fijn; olijf-, tarwekiem- en avocado-olie zijn dikker en worden over het algemeen met een lichtere olie vermengd.

Alle in cosmetica gebruikte oliën zijn steeds zeer fijn en veranderen bij contact met water soms in een witte niet-vette melk. Crystal Clear Cleansing Oil van Clinique is op basis van karthamo-, jojoba-, macadamianoot- en zonnebloemolie, en maakt het mogelijk om zowel gelaat als ogen snel te reinigen. Ook de reinigende olie van Shu Uemura is een uitstekend product, zacht en doeltreffend. Alle waterproofmake-up wordt trouwens steeds het makkelijkst verwijderd met olie of een product met oliebasis.

Badolie is vaak duur. Wie een badolie kiest uit het gamma van haar favoriete parfum, combineert het voordeel van een zachte huid met een heerlijke geur, die bovendien minder snel vervliegt dan wanneer de geuressences in alcohol zijn opgelost. Badolie is ook dankbaar om er essentiële oliën aan toe te voegen, en naargelang de toevoegsels wordt een bad ontspannend (lavendel, rozemarijn), stimulerend (eucalyptus, thee) of verzorgend (salie, munt). Interessant zijn de badoliën van Yves Rocher en The Body Shop en de huidverzorgende badolie van Biodermal en Lancôme. Arome de Bain van Decléor bevat citroen, bonenkruid en engelwortel in een basis van hazelnootolie.

The Body Shop verkoopt veel zuivere natuurlijke oliën om het haar en de nagels te versterken, om een crème te verrijken, droge plekjes te verzachten of om in een droge hoofdhuid te masseren.

Van zonnebrandolie moet u nooit veel bescherming tegen UV-stralen verwachten, niet omdat olie een ‘bak-effect’ zou hebben, maar wel omdat de textuur zich er niet toe leent om krachtige filters in te bouwen. Toch wordt olie door velen geapprecieerd omdat ze de huid mooi en soepel houdt en zuinig uitstrijkt. Bij zonnecosmetica voor de haren is olie populair, want het product maakt de haren doorkambaar, is waterafstotend, geeft een mooie glans en wetlook-effect, onder andere van Kérastase en Furterer.

Olie is dé textuur om etherische oliën in op te lossen. Als basis wordt dan meestal voedende hazelnootolie gebruikt zoals in Huile Tonic, Huile Relax en Huile Anti-Eau van Clarins, waaraan telkens een melange van geschikte essentiële oliën wordt toegevoegd.

Tarwekiem- plus hazelnootolie is de vector voor de huidverzorgende essences met essentiële olie van Decléor. In functie van het huidtype worden er aan deze dragende oliën de gepaste etherische oliën toegevoegd zoals neroli, peterselie, salie en sandelhout in Aromessence Neroli voor een gevoelige huid. Voor een erg droge huid is Energising Serum van Shiseido geschikt; te koop met een pompje, want met olie spring je zuinig om.

Linda Raats